Ehmed Salar Ebdulwahîd

Ehmed Salar Ebdulwahîd Ehmed bi navê )Ehmed Salar( hatiye nas kirin. Di sala 1947 li bajarê Silêmaniyê ji dayik bûye. Qonaxên xwendina seretayî û navendî û amadehiyê li bajarê Silêmaniyê xwendiye. Di sala (1971-1972) beşa şano ya li Kolêja Hunerên Ciwanekan (Xweşikiyan) ya bajarê Bexdayê temam kiriye.


Di sala 1961 peywendiyê bi Yekîtiya Qutabiyên (Xwendekarên) Kurdistanê re kiriye û bûye endam. Di sala 1963 peywendiyê bi rêxistinên Partiya Dêmokrata Kurdistanê re kiriye. Piştî derçûna ji Kolêjê bûye Serokê Beşa Drama ya li Radyoya Kurdî ya Bexdayê. Di sala 1973 tîpa şano ya Pêşrewanî yê damezrandiye. Di sala 1974 Birêveberê Şano û Sînemaya Şoreşa Eylûlê ya li navçeya Pênciwên bûye. Li 24 ê Nîsana 1974 li bombebarana bajarê Qeladizê ji aliyê balafirên cengî yên artêşa Iraqê ve, bi dijwarî birîndar bûye. Di sala 1975 piştî şikesta şoreşa Eylûlê vegeriya ye bajarê Silêmaniyê û li wir bûye Yarîdederê (Rektorê) Lêkolînerê Zanistî ya li Zanîngeha Silêmaniyê û her wiha serpereştyarê şano ya Zanîngehê. Yek ji wan kesên ji damezrênerên Tîpa Şano ya Zanîngehê bûye.

 

Di sala 1976 bûye Birêveberê Malbenda Rewşenbîriya Zanîngeha Silêmaniyê. Di sala 1980 heta 1991 mamosta li beşa şano ya Peymangeha Hunerên Xweşikiyên Silêmaniyê bûye. Di sala 1982 li rêya Fazil Reûf re peywendiyê bi rêxistinên nihêniyên Leqa 4 ya Partiya Dêmokrata Kurdistanê re kiriye. Di sala 1991 beşdariya serhildan û raperîna cemaweriya Kurdistanê li bajarê Silêmaniyê ya, li dijî Hikûmeta Iraqê kiriye. Di sala 1991 piştî damezrandina kanala Televizyoniya Kurdistan (Ktv) bûye Birêveberê wê televizyonê yê li bajarê Silêmaniyê.

 

Li 19 ê Gulana 1992 li ser lîsta Partiya Dêmokrata Kurdistanê wekî nûnerê bajarê Silêmaniyê li xula yekema Parlemenê de bi Endamê Parlemena Kurdistanê hatiye hilbijartin. Di sala 1993 postê Birîkarê Wezîrê Rewşenbîriya Hikûmeta Herêma Kurdistanê wergirtiye. Heman demê de bi wê berpirsiyariyê re Endamê Komeleya Hunermendên Kurdistanê bûye. Di sala 1999 Serokê Rêxistina Hunermendên Kurdistanê bûye. Li heman demê de mamostayê wanebêj bû li kolêja Hunerên Xweşikiyên Zanîngeha Selahedîn ya li Hewlêrê. Rêxistina Hunermendên Kurdistanê kovarek bi navê Şakar derxistiye û Ehmed Salar Serpereştyarê kovarê bûye. Her wiha Serokê Şano ya Salar û Xwediyê Îmtiyaza Kovara Şano bûye. Endamê Yekîtiya Nivîskarên Kurd û Endamê Sendîkaya Rojnamevanên Kurdistanê û Endamê Yekîtiya Parlementerên Kurdistanê bûye. ji bo beşdarî kirina li semînerên navdewletî yên di derbarê warê şano û sînema de serdana her yek ji welatên Almanya û Misir û Îran û Swêdê kiriye. Beşek ji şanoyên wî li ser zimanên Ingilîzî û Erebî û Farisî û Yunanî hatine wergerandin. Li ser dikê şanoyê çend welatek şanoyên wî hatine pêşandan û Endamê Rêxistina Aştî ya Cîhanî ye.

 

Ehmed Salar ji ber çalakiyên xwe yên li warê şano û dramayê çendîn xelatên navxweyî û Iraqî û navdewletî wergirtiye. Di sala 1961 xelata Zexrefe li ser asta Iraqê, di sala 1972 xelata zêrîna madalya Baban ya ji bo baştirîn lîstikvanê Kurd, di sala 1977 li yekem festîvala şanoya zanîngehên Iraqê xelata baştirîn derhêner wergirtiye, di sala 1984 madalya Pêşengeha Şano ya Iraqî wergirtiye, di sala 1978 xelata rêzlênana zanîngehên Iraqî wergirtiye, madalya zêrîn ji ber 70 saliya şanoya bajarê Silêmaniyê, mertala şanaziyê ya Sendîkaya Hunermendên Iraqî wergirtiye, xelata aştî ya cîhanî ji aliyê rêxistina Aştî ya Kurdistanê û çendîn xelatên rêzlênanê û madalyayên din wergirtiye. Çendîn semînerên rêzlênanê ji bo wî hatine saz kirin û rêz li dîroka şanoyî ya wî hunermendî hatiye girtin.

 

Roja 28 ê Tebaxa 2012 ji ber wan xizmetên li warê şano û drama û warên din de kiriye, ji aliyê Serok Mesûd Barzanî ve madalya Barzanî wergirtiye.


Berhemên wî:

Ehmed Salar zêdetirê 36 şanogeriyan nivîsiye û 40 pertûkên wî hatine çap kirin ku 24 ji wan di derbarê şano ne. Sedan karên şanoyî kiriye û wekî nivîskar û lîstikvan û derhêner beşdariya çendîn karên drama û sînemayî de kiriye. 32 karên derhênanê yên şanoyî heye û 19 berhemên nîşandana şanoyî heye û bi 17 karên dramaya televîzyonî û 8 karên sînemayî û 4 dramayên radyoyî ku li 30 beşan heta 60 beşan pêkhatine. Bi giştî berhemên wî yên şanoyî û hunerî ji 200 karan pêkhatiye.


Evên li jêr jî çend berhemekî hunermend Ehmed Salar in.

Sezart Lebîrbê, di sala 1968.

Romeo Juliet, di sala 1969.

Xebat, di sala 1970.

Kawayê Hesinkar, di sala 1970.

Min mirovim, di sala 1970.

Gilor, di sala 1970.

Pênc kes li hotelek da, di sala 1970.

Lejêr Xolemêşewe, di sala 1971.

Ewaney Lejêrewen, di sala 1971.

Qebul, di sala 1971.

Cenabî Mufetîş, di sala 1971.

Otomobîlçî, di sala 1972.

Pîskey ter pîr, di sala 1972.

Çalî cergî pîrêjin, di sala 1972.

Gulî xwênawî Operên, di sala 1972.

Şew çereh, di sala 2006.

Arezû, di sala 2018.


Çavkanî:

1. Arşîva Desteya Ansîklopediya Partiya Dêmokrata Kurd


Gotarên Têkildar

Edith Maubec

Edith Maubec, bi navê (Madam Koçêra), hatiye nas kirin. Li sala 1969 ve karê rojnamevaniyê û wênegirtinê dike. Pîsporê Rojhilata Navîn û Kurdistane û di sala 1971 hejmarek gotarên wê yên li ser Kurdistanê li rojname û kovarên Fransî û navdewletî de hatine belavkirin. Ji ber wan xizmetên pêşkêşî Kurd û Kurdistanê kirine, li sala 2010 û li kongreya sêzdehem ya Partiya Dêmokrata Kurdistanê de, ji aliyê Serok Mesûd Barzanî ve madalya Barzanî wergirtiye.

Agahiyên bêtir

Elî Têlî Kemî

Elî Têlî Kemî bi navê (Elî Têlî), hatiye nas kirin. Di sala 1945 li gundê Bêbo ya li nahiye ya Nêrwe û Rêkanî ya ser bi qeza Amêdî ya parêzgeha Dihokê ji dayik bûye. Di sala 1961 peywendiyê bi şoreşa Eylûlê re kiriye. Li 16 ê kanûna yekema 2010 ji aliyê Serok Mesûd Barzanî ve madalya Barzaniyê Nemir wergirtiye.

Agahiyên bêtir

Ebdula Derwêş Elî

Ebdula Derwêş Elî, bi navê (Ebdula Derwêş Eredinî), hatiye nas kirin. Di sala 1945 li Dihokê ji dayik bûye. Di sala 1961 peywendiyê bi hêzên Pêşmergeyên şoreşa Eylûlê re kiriye. Di sala 1979 peywendiyê bi hêzên Pêşmergeyên şoreşa Gulanê re kiriye. Hilgirê madalya Barzanî ye.

Agahiyên bêtir

Hacî Xidir Omer Ezîz

Hacî Xidir Omer naskiriye bi navê (Hacî Xidir), di sala 1956 li gundê Bêxebar ya li navçeya Batîfa ya ser bi qeza Zaxo ji dayik bûye. Di sala 1974 peywendiyê bi şoreşa Eylûlê ve kiriye û li betalyona çar ya Hecî Qado (Qedo) li Zaxo bûye Pêşmerge ku Îsa Siwar Fermandeyê wî bûye. Piştî şikesta şoreşa Eylûlê ya li sala 1975 vegeriyaye navçeya xwe. Paşê têkilî û peywendiyê bi şoreşa Gulan ve dike û bi mefrezeyên Meho Gewda heta ku sala 1983 li gelek şeran de beşdariyê kiriye.

Agahiyên bêtir

Dr Frédéric Tissot

Dr Frédéric Tissot, di sala 1981 li rêya Kendal Nezan Serokê Enstîtuya Kurd ya li Parîsê welatê Fransa ve pirsgirêk kêşeya gelê Kurd nas kiriye. Di sala 1982 diçê Rojhilatê Kurdistanê. Di sala 1989 beşdariya konferanseke li Parîs ya di derbarê kêşeya Kurd de dike. Piştî vekirina Konsulxaneya Fransa li 23 ê Eylûla 2007 li bajarê Hewlêrê, Dr Frédéric Tissot yekemîn Konsulê wî welatî bû li Kurdistanê. Li roja 15 ê Gulana 2013 ji aliyê Serok Mesûd Barzanî ve madalya Barzaniyê Nemir wergirtiye.

Agahiyên bêtir