پارتی دیموکراتی کوردستان

پارتی دیموکراتی کوردستان (پ.د.ك)، به‌ ڕێنووسی لاتینی (Partiya demokrata kurdestanê)، به‌ زمانی ئینگلیزی (kurdistan democratic party) و به‌ زمانی عه‌ره‌بی (الحزب الدیموقراطي الكوردستاني)، پارتێکی نیشتمانی دیموکراتیی جەماوەرییە، له‌ ڕێكه‌وتی ١٦ی ئابی ١٩٤٦ به‌ سه‌رۆكایه‌تی سه‌رۆك مسته‌فا بارزانی له‌ شاری به‌غدا به‌ شێوه‌یه‌كی نهێنی دامه‌زرا....


بڕیار و ئامانجی دامه‌زراندن

پارتی دیموكراتی كوردستان، سه‌ره‌تا به‌ ناوی پارتی دیموكراتی كوردی عێراق وه‌ك ئه‌وەی له‌ په‌یمانی میللی كۆنگره‌ی یه‌كه‌می دا هاتووه،‌ لەناو جەرگەی کۆمەڵگەی کوردستان، بە ئامانجی دامەزراندنی ده‌وڵه‌تی ئیتیحادی دیموكراتی، لە دوای ژمارەیەک کۆبوونەوە‌ له‌ زستانی ساڵی ١٩٤٦دا له‌ شاری مه‌هاباد، پایته‌ختی كۆماری دیموكراتی كوردستان، به‌ سه‌رۆكایه‌تی مەلا مستەفا بارزانی و گشت ئه‌ندامانی لێژنه‌ی ئازادی و كۆمه‌ڵێك له‌ خه‌باتگێڕانی كوردستانی عێراق کە دوای نسکۆی شۆڕشی دووەمی بارزان، ڕوویان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کردبوو کە دواتر ئەو هێزە بوو بە پێکهێنەری سەرەکی لەشکری کۆماری دیموکراتی کوردستان لە مەهاباد، بە مەبەستی كۆكردنه‌وه‌ی گشت چین و پێکهاتەکانی کوردستان و ڕێكخراو و هێزە سیاسییه‌كانی گۆڕەپانی كوردستانی عێراق و یه‌كخستنی هه‌ڵوێست بۆ گەیشتن بە ئامانجە ڕەواکانی گەلی کوردستان، بڕیار لە دامەزراندنی درا و تا ئه‌مڕۆش هه‌ر به‌و بڕیار و ئامانجانه‌ له‌ خه‌باتكردن به‌رده‌وامه‌.


كۆنگره‌ و كۆنفرانس

پارتی دیموكراتی كوردستان، لە سه‌ره‌تای دامه‌زراندنیه‌وه له‌ ١٦ی ئابی ١٩٤٦‌ تا ئه‌مڕۆ چواردە کۆنگرە و سێ کۆنفرانس و چەندین کۆبوونەوەی فراوانی به‌پێی بارودۆخی هه‌رێمی و ناوچه‌یی و وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌ پڕۆگرام و په‌یڕە‌وی ناوخۆدا بڕیاری له‌سه‌ردراوه،‌ بەستووە.

كۆنگره‌ی یه‌كه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٤٦)

كۆنگره‌ی دووه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٥١)

 كۆنگره‌ی سێیه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٥٣)

كۆنگره‌ی چواره‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٥٩)

كۆنگره‌ی پێنجه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٦٠)

كۆنگره‌ی شه‌شه‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٦٤)

كۆنگره‌ی حه‌وته‌‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٦٦)

 كۆنگره‌ی هه‌شته‌‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٧٠)

 کۆنگرەی نۆیه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٧٩)

کۆنگرەی دەیەمی پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٨٩)

کۆنگرەی یازده‌یه‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٩٣)

کۆنگرەی دوازدەیەمی پارتی دیموکراتی کوردستان (١٩٩٩)

 كۆنگره‌ی سێزده‌یه‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان (٢٠١٠)

کۆنگرەی چواردەیەمی پارتی دیموکراتی کوردستان (٢٠٢٢)

 كۆنفرانسی به‌غدا (١٩٥٠)

کۆنفرانسی ماوەت (١٩٦٤)  

كۆنفرانسی به‌رلینی پارتی دیموكراتی كوردستان (١٩٧٦)


سه‌رۆك

پارتی دیموكراتی كوردستان له‌ ماوه‌ی ته‌مه‌نی خۆیدا له‌ ساڵی ١٩٤٦ە‌وه‌ تا ئه‌مڕۆ له‌ لایه‌ن دوو سه‌ركرده‌ی گه‌وره‌ی كورده‌وه‌ سه‌رۆكایه‌تی كراوه‌ كه‌ له‌ لایه‌ن كورده‌ ئازادیخوازكان و لایه‌نگرانی پارتی دیموكراتی كوردستان وه‌ك دوو پێشه‌وا و سۆمبولی ئازادی و سه‌ربه‌خۆیی كوردستان سه‌یرده‌كرێن.

 سەرۆک مستەفا بارزانی (١٩٤٦-١٩٧٩)

مەسعود بارزانی (١٩٧٩ تا ئه‌مڕۆ)


شۆڕشی چه‌كداری

پارتی دیموكراتی كوردستان له‌پێناو گه‌یاندنی گه‌لی كورد به‌ ئامانجه‌ ڕە‌واكانی له‌ ته‌ك خه‌باتی سیاسی و مه‌ده‌نی خه‌باتی چه‌كداریشی به‌ یه‌كێك له‌ ڕێگه‌ ڕە‌واكانی به‌رده‌می زانیوه‌ و له‌ سه‌ره‌تای دامه‌زراندنییه‌وه‌ تا ئه‌مڕۆ سه‌ركردایه‌تی دوو شۆڕشی چه‌كداری له‌ باشووری كوردستان كردووه‌.

شۆڕشی ئەیلوول (١٩٦١-١٩٧٥)

شۆڕشی گوڵان (١٩٧٦-١٩٩١)


سه‌رچاوه‌:

  1.  مێژووی پارتی دیموكراتی كوردستان، كۆنگره‌ و كۆنفرانس (پرۆگرام و په‌یڕه‌وی ناوخۆ)، به‌رگی یه‌كه‌م و دووه‌م، (هه‌ولێر- چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات- ٢٠٢١).

بابەتی پەیوەندیدار

شۆڕشی دووەمی بارزان

دوای ئه‌وه‌ی ‌بارزانییه‌كان له‌ ساڵی ١٩٣٩ لە باشووری عێراقەوە ده‌گوازرێنه‌وه‌ سلێمانی، له‌ جیاتی ئه‌وه‌ی‌ بارودۆخی ژیانیان باشتر بێت، به‌ڵام بەهۆی هەڵوێستی شێخ مسته‌فا قه‌ره‌داغی، موته‌سه‌ریفی ئه‌وكاتی سلێمانی بارودۆخی گوزەرانیان خراپتر بوو، چونکە ناوبراو ڕێگای به‌ خه‌ڵكی شاری سلێمانی نەدەدا یارمه‌تییان بده‌ن.

زانیاری زیاتر

کۆنگرەی چواردەیەمی پارتی دیموکراتی کوردستان

ڕۆژی ٣ی تشرینی دووه‌می ٢٠٢٢ کۆنگرەی چواردەیەم له‌ شاری دهۆك و به‌ ئاماده‌بوونی ١٠٢٢ نوێنه‌ر  له‌ كۆی ١٠٦٥ نوێنه‌ر كه‌ مافی به‌شداریكردنی كۆنگره‌یان هه‌بوو له‌ سه‌رجه‌م ڕێكخستنه‌كانی پارتی له‌ ژێر (دروشمی ئازادی، دیموكراسی و دادپه‌روه‌ری) ده‌ستی به‌ كاره‌كانی خۆی كرد.

زانیاری زیاتر

شۆڕشی گوڵان

شۆڕشی گوڵان- (شۆڕشی گوڵانی پێشكه‌وتنخواز – ٢٦ی گوڵانی ١٩٧٦). ‌ له‌ لایه‌ن پارتی دیموكراتی كوردستانه‌وه‌ به‌ سه‌رپه‌ر‌شتی سەرۆک مەسعود بارزانی دژی حكوومه‌تی به‌عسی عێراق له‌ باشووری كوردستان هه‌ڵگیرسا و تا ڕاپه‌ڕینی به‌هاری ساڵی ١٩٩١ به‌رده‌وام بوو.

زانیاری زیاتر

کۆنگرەی سێزدەیەمی پارتی دیموكراتی كوردستان

كۆنگره‌ی سێزدەیەمی پارتی دیموكراتی كوردستان (پارتی دیموکراتی کوردستان - ١١ی كانوونی یه‌كه‌می ٢٠١٠ )دوای ڕووخانی ڕژێمی به‌عسی ده‌سه‌ڵاتدار له‌ عێراق ساڵی ٢٠٠٣ و گۆڕانكاری گه‌وره‌ی سیاسی له‌ عێراق و هه‌رێمی كوردستان، له‌ كه‌شێكی ئاسایی له‌ شاری هه‌ولێری پایته‌ختی هه‌رێمی كوردستان ئه‌نجامدرا.

زانیاری زیاتر

کۆنگرەی یەکەمی پارتی دیموکراتی کوردستان

كۆنگره‌ی یه‌كه‌م یاخود (دامه‌زراندن)ی پارتی دیموكراتی كوردستان - (پارتی دیموكراتی كوردی عێراق - ١٦ی ئابی ١٩٤٦)، له‌سه‌ر ڕاسپارده‌ی ژه‌نه‌راڵ مسته‌فا بارزانی له‌ بەغدا بە ئاماده‌بوونی ٧٠ نوێنەر له‌ كه‌سایه‌تییه‌كانی‌ كوردی باشووری كوردستان، به‌شێوه‌یه‌كی نهێنی به‌سترا و تێیدا دامه‌زراندنی پارتێكی سیاسی نوێ له‌ باشووری كوردستان ڕاگه‌یه‌نرا.

زانیاری زیاتر