Îsmaîl Arif

Siyasetmedar Îsmaîl Arif Ebdul Xefur Hacî Elî, bi navên Simko ـ Serbest hatiye nas kirin. Di sala 1947 û piştî şikesta Komara Demokratîka Kurdistanê li jêr fermandeyî ya General Mistefa Barzanî (1903 - 1979) da...


Siyasetmedar Îsmaîl Arif Ebdul Xefur Hacî Elî, bi navên Simko ـ Serbest hatiye nas kirin. Di sala 1947 û piştî şikesta Komara Demokratîka Kurdistanê li jêr fermandeyî ya General Mistefa Barzanî (1903 - 1979) da, beşdariya rûbirûbûna artêşa w‌elatê Îranê kiriye. Di sala 1959 nûnerê kongreya çarema Partiya Demokrata Kurdistana - Iraqê li bajarê Bexdayê bûye. Di sala 1960 û li kongreya pêncema Partiya Demokrata Kurdistanê da berbijêrê Serok Mistefa Barzanî yê endamê komîteya navendî ya Partiya Demokrata Kurdistanê bûye. Di sala 1964 û li kongreya şeşe‌m da bi endamê komîteya navendî hatiye hilbijartin û li civîna yekema komîteya navendî da jî bûye‌ endamê mekteba siyasî ya Partiya Demokrata Kurdistanê. Di salên (1964 - 1965) Sekreterê Serok Mistefa Barzanî bûye.


Jiyanname

Îsmaîl Arif Ebdul Xefur Hacî Elî bi eslê xwe û bi reçelek nifşa Baba Tahîrê Hemedanî yê şaîre û di sala 1924 li Silêmaniyê ji dayik bûye. Di sala 1930 li bajarê Silêmaniyê dest bi xwendina olî kiriye û di sala 1941 qonaxa navendî û kursa jimêryariyê temam kiriye. Di sala 1941 çûye‌ nav rêzên artêşa Paşayetiya Iraqê û di sala 1946 an de bi piley Erîf rêzên artêşa Iraqê de bi cîh hiştiye û peywendiyê bi Komara Demokratîka Kurdistanê re kiriye. Li 16 ê şubata 1999 li nexweşxaneya Azadî ya bajarê Dihokê koça dawî kiriye. Şarezayê zimanên Kurdî, Îngilîzî, Erebî û Farisî bûye.


Xebatname

Îsmaîl Arif Ebdul Xefur Hacî Elî, di sala 1947 piştî şikesta Komara Demokratîka Kurdistanê li jêr fermandeyî ya General Mistefa Barzanî (1903 - 1979) da beşdariya rûbirûbûna artêşa we‌latê Îranê da kiriye û heman salê li piştî şikesta Komara Kurdistanê vegeriya ye Başûrê Kurdistanê û bi tometa beşdarî kirina li Komara Kurdistanê de hatiye bend kirin û îşkence kirin û sizaya mirinê li ser da hatiye sepandin. Di sala 1958 li piştî rûxana rejîma Paşayetiya Iraqê bi destê efserên azad ji bendîxaneyê hatiye azad kirin û peywendiyê bi Partiya Demokrata Kurdistanê - Yekgirtî re kiriye û di sala 1959 nûnerê kongreya çarema Partiya Demokrata Kurdistana - Iraqê ya li bajarê Bexdayê bûye û salek piştî wê endamê desteya damezrênerê qonaxa eşkere ya Partiya Demokrata Kurdistana - Iraqê bûye.

 

Di sala 1960 û li kongreya pêncema Partiya Demokrata Kurdistanê da ku li bajarê Bexdayê hate saz kirin, berbijêrê Serok Mistefa Barzanî (1903 - 1979) yê ji bo endamê komîteya navendî ya Partiya Demokrata Kurdistanê bûye. Di sala 1961 an de peywendiyê bi rêzên hêzên Pêşmergeyên şoreşa Eylûlê re kiriye û di sala 1963 birêveberê xwendingeha pêgihandina kadîran ya li gundê Mawet ya ser bi tixûbê parêzgeha Silêmaniyê bûye.

 

Di sala 1964 an de piştî civîna berfireha Mawet hewla ava kirina aliyê sêyem daye û paşê aliyê Serok bi baştir zaniye û peywendiyê bi Serok General Mistefa Barzanî re kiriye. Heman salê û li kongreya şeşe‌m da bi endamê komîteya navendî hatiye hilbijartin û li civîna yekema komîteya navendî da jî bûye endamê mekteba siyasî ya Partiya Demokrata Kurdistanê û bi endamê encûmena serkirdayetiya şoreşê li Kurdistana Iraqê hatiye destnîşan kirin. Li salên (1964 - 1965) an de sekreterê Serok Mistefa Barzanî bûye. Nûnerê kongreyên hefte‌‌m 1966 û ‌kongreya heşte‌‌m 1970 ya Partiya Demokrata Kurdistanê bûye.

 

Di sala 1974 û piştî alozbûna peywendiyên di navbera Partiya Demokrata Kurdistanê û Partiya Be'esa Erebî Sosyalîst cara duyem peywendiyê bi rêzên hêzên Pêşmergeyên şoreşa Eylûlê re‌ kiriye û salên (1975 - 1976) piştî şikesta şoreşa Eylûlê wekî penaber li Îranê jiyaye û di sala 1976 piştî vegerana Başûrê Kurdistanê di destpêkê de ji bo Başûrê Iraqê û paşê ji bo bajarê Bexdayê hatiye nefî kirin û dûr xistin û di sala 1982 ji aliyê karbidestên Hikûmeta Iraqê mûhleta vegerana bajarê Silêmaniyê pê hatiye dayîn.

 

Di sala 1991 beşdariya raperîna Başûrê Kurdistanê dijî bi rejîma Seddam Husên (1937 - 2006) kiriye. Li 16 ê şubata 1999 li nexweşxaneya azadî ya bajarê Dihok koça dawî kiriye.

 

Berhemên wî:

Bîranîn ـ destnivîs.

Şanonameya keça Kurd 1991.

Gula serbestî 1991.

Dîwana serbest 2017.


Çavkanî:

Rehîl Ahd Minazi lî Sewre Eylul Îsmaîl Arif fî zemiye al xelwed, cerîde Xebat, lisan hal Al Hizb Al Demoqratî Al Kurdistanî, al adad 912 , Erbîl, Al cuma 19 şubat 1999.

Hebîb Mihemed Kerîm, Tarîx Al Hizb Al Demoqratî Al Kurdistanî ـ Al Iraq (fî muhetat rîesiye) 1946 - 1993, (Dihok ـ Matbaa Xebat 1998).

Husen Letîf Al Zebîdî, Musese Al Ahzab Al Iraqiye (Beyrut ـ Moesse Al Arif Lil Matbuat - 2007).

Şekîb Aqrawî, Senewat Al Mehniye fî Kurdistan, Ahm Al Hewadis Al Siyasiye Wal Askeriye fî Kurdistan Wal Iraq, min 1958 alî 1980, Al Tabia Al Saniye, (Erbîl ـ Matbaa Minar 2007).

Şeban Elî Şeban, hinek zanyariyên siyasî û dîrokî, çapa sêyem, (Hewlêr ـ Çapxaneya Rojhelat - 2013).

Alî Sincarî, Al Qeziye Al Kurdiye Wel Hizb Al Ba'as Al Arabî Al Aştirakî fî Al Iraq, Al cuz Al Sales, (Dihok ـ Matbaa Xanî 2012).

Elî Sincarî, Safhat min nab'a zakertî fî al hizb Al Demoqratî Al Kurdistanî, (Dihok ـ Matbaa Xanî 2015.

Mihemed Mela Qadir, xebatname kurte dîroka Partiya Demokrata Kurdistanê û kultûra Barzaniyê Nemir, çapa duyem, (Hewlêr ـ dezgeha çap û belav kirinên Aras 2007).

Mesûd Al Barzanî, Al Barzanî Wal Hereke Al Tahririye Al Kurdiye, Al Mucelad Al Sales, (Erbîl ـ Matbaa Wezara Al Terbiye 2002).

Nivîsîngeha Birayetî, kesayetiyên niştimanperwer û Pêşmergeyên şoreşa Eylul, Îsmaîl Arif koça dawî kir. Rojnameya Birayetî, Organa Partiya Demokrata Kurdistanê ـ Yekgirtî, jimara 2780, Hewlêr, pênçşema 18 ê şubata 1999.

 


Gotarên Têkildar

Samî Ebdulrehman

Endezyar û siyasetmedar Mihemed Mehmûd Ebdulrehman Xidir, ku bi navên (Samî, Samî Ebdulrehman, Salih û Dara), dihat nasîn, di sala 1957 an de bû endamê Komeleya Xwendekarên Kurd li Ewropayê. Di sala 1966 an de bû endamê Encûmena Serkirdetiya Şoreşa Kurdistana Iraqê.

Agahiyên bêtir

Salih Yûsifî

Salih Ebdullah Necmedîn Teha, bi navên (Seyda Salih - Salih Yûsifî) tê naskirin, nivîskar, rojnamevan, helbestvan û siyasetmedar bû. Di sala 1939 an de endamê Partiya Hîwa (Hêvî) ya Kurd bû. Di sala 1945 an de tevlî refên Partiya Rizgarî ya Kurd bû. Di sala 1946 an de di kongreya yekem de wekî endamê Komîteya Cîbicîkar a Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurd hat hilbijartin.

Agahiyên bêtir

Salih Ruşdî Tahir

Salih Ruşdî Tahir, di sala 1946 an de li bajarê Mûsilê tevlî rêzên Partiya Dêmokrata Kurd bûye. Di sala 1950 an de ji aliyê nûnerên konferansê ve wek endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd (Konferansa Yekemîn a Bexdayê) hate hilbijartin. Di 30 ê Hezîrana 1959 an de li konferansa duyemîn a Bexdayê, ji ber çeprewiya xwe, endametiya wî ya serkirdatiyê hate rawestandin. Di sala 1959 an de ji aliyê nûnerên Kongreya Çaremîn Bi praniya dengan a Nonerên Kongreyê ve ji ber çeprewiya xwe ji rêz

Agahiyên bêtir

Ebdullah Agrîn

Ebdullah Ezîz Xalid Mihemed, bi navê (Ebdullah Agrîn), tê naskirin, siyasetmedar û akademîst e. Di sala 1959an de tevlî refên Partiya Dêmokrat a Kurdistanê bûye. Di sala 1974 an de tevlî refên Pêşmergeyên Şoreşa Îlonê bûye. Di sala 1993 an de piştî yekbûna çaremîn, ji aliyê nûnerên kongreyê ve wekî endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî (Kongreya Yazdemîn) hatiye hilbijartin.

Agahiyên bêtir

Dr Elî Baba Şawês

Elî Baba Îsmaîl Heqî Elî Resûl, ku bi navên (Dr Elî Baba, Dr Elî û Xale Doktor), tê naskirin, di sala 1957 an de tevlî rêzên Yekîtiya Xwendekarên Kurdistanê (Yekîtiya Qutabiyên Kurdistanê) bûye. Di sala 1989 an de ji aliyê nûnerên kongreyê ve wek endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê (Kongreya Dehemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê) hatiye hilbijartin. Di sala 1989 an de berpirsê duyemîn ê Komîteya Şaxa (Leqa) Çaran bûye.

Agahiyên bêtir