Jiyanname
Ebdulcelîl Ebdulreza Elî, ku bi navên (Celîl Feylî, Bahoz û Semîr), tê naskirin, di sala 1942 an de li bajarê Bexdayê ji dayik bûye. Ew ji malbateke navdar a Bexdayê bûye. Bavê wî li Bexdayê bazirganî dikir û wekî kesayetiyeke baş û xêrxwaz dihate naskirin. Peymangeha Jimêryariyê qedandiye. Di sala 1975 an de, piştî şikesta Şoreşa Îlonê, wekî penaber berê xwe daye Îranê û li wir bi cih bûye. Di sala 1976 an de li Perwerdehiya bajarê Qezwînê li Îranê wekî karmend hatiye erkdar kirin. Di sala 1984 an de bekaloryosê beşa Bazirganî û Aborî ji Zanîngeha Beyrûtê li Lubnanê wergirtiye. Ew şehrezayê zimanên Kurdî, Erebî, Farisî, Almanî û Îngilîzî bû.
Xebatname
Celîl Feylî di sala 1955 an de peywendiyê bi refên Yekîtiya Xwendekarên Iraqê ya girêdayî Partiya Komunîst a Iraqê re kiriye. Di sala 1957 an de tevlî refên Partiya Dêmokrat a Yekgirtî ya Kurdistanê bûye. Di sala 1958 an de li Rojnameya Xebat, organa Partiya Dêmokrat a Yekgirtî ya Kurdistanê li Bexdayê kar kiriye. Di sala 1959 an de endamê Komîteya Herêma Bexdayê ya girêdayî Komîteya Şaxa Pêncan a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Iraqê bûye. Di sala 1959 an de berpirsê Nivîsîngeha Xebatê ya li Bexdayê bûye. Di salên (1956, 1960, 1962, 1963, 1968) de ji ber çalakiyên partiyê hatiye bend kirin. Di sala 1963 an de li Girtîxaneya Hillê hatiye girtin û îşkence lê hatiye kirin. Di 24 ê Sibata 1964 an de ji Girtîxaneya Navendî ya Bexdayê hatiye azad kirin. Di dawiya sala 1965 an de tevlî refên hêza Pêşmerge bûye û bêjer û spîkerê zimanê Erebî yê nefermî (Celifa) yê Radyoya Dengê Kurdistanê bûye. Di sala 1967 an de wekî berpirsê Komîteya Herêma Kerkûkê ya girêdayî Komîteya Şaxa Sêyan a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê hatiye erkdar kirin. Di sala 1968 an de li Kerkûkê hatiye girtin û îşkence lê hatiye kirin. Di sala 1968 an de, di dema berpirsiyariya Îsmaîl Ezîz Mistefa (1938 - 2017) ku bi Şêx Îsmaîl Mela Ezîz dihate nas kirin, rêvebirê Xebatkarê Şaxa Duyemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê bûye. Di sala 1968 an de wekî berpirsê Komîteya Herêma Balekî ya girêdayî Komîteya Şaxa Duyemîn hatiye erkdar kirin.
Di dawiya sala 1968 an de rêvebirê Xebatkarê Nehemîn a Komîteya Leqa Duyemîn bûye. Di sala 1968 an de endamê Dadgeha Bilind a Şoreşa Îlonê ya girêdayî Nivîsîngeha Bicîhkar (Al - Maktab al - Tanfîdhî) ya Encûmena Serokatiya Şoreşê li Kurdistana Iraqê bûye. Di sala 1970 an de wekî berpirsê Komîteya Herêma Xaneqînê ya girêdayî Komîteya Şaxa Pêncan a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê hatiye erkdar kirin. Di sala 1970 an de nûnerê Kongreya Heştemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê bûye. Di sala 1971 an de ji aliyê rayedarên Partiya Bees ve li bajarokê Xaneqînê gulle lê hatiye reşandin. Di sala 1971 an de wekî berpirsê Komîteya Herêma Çwarta ya girêdayî Komîteya Şaxa Çar hatiye destnîşan kirin. Di salên (1972 - 1974) de wekî berpirsê Komîteya Herêma Qeladizê ya girêdayî Komîteya Şaxa Çar a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê hatiye erkdar kirin. Di sala 1979 an de yek ji damezrênerên Partiya Çewsiyayî ya Zagrosê (Hizb-e Mustaz'afân-e Zagros) bûye. Di sala 1982 an de damezrênerê Tevgera Misilmanên Kurdên Feylî (Harakat al - Muslimin al - Kurd al - Fayliyin) bûye. Di 5 ê Tîrmeha 1991 an de nûnerê Kongreya Londonê ya Rikeberên Iraqê bûye. Di sala 1992 an de li ser lîsteya yekbûnê ji bo Encûmena Niştimanî ya Kurdistanê (Parlementoya Kurdistanê) xwe berbijêr kiriye. Di sala 1993 an de ji bo yekbûnê bi Partiya Dêmokrat a Kurdistanê re di kongreyê de biryara hilweşandina Tevgera Misilmanên Kurdên Feylî daye. Di sala 1993 an de ji aliyê nûnerên kongreyê ve wekî endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî (Kongreya Yazdemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê) hatiye hilbijartin.
Di sala 1993 an de wekî berpirsê Komîteya Şaxa Yazdemîn a Ranyayê ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî hatiye erkdar kirin. Di sala 1994 an de wekî berpirsê Komîteya Şaxa Dehemîn a Soranê ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî hatiye erkdar kirin. Ji Çileya Pêşîn a 1996 an heta Çileya Pêşîn a 1996 an ji bo cara duyem wekî sêyemîn berpirsê Komîteya Şaxa Yazdemîn a Ranyayê hatiye destnîşan kirin. Di dawiya sala 1996 an de ji aliyê Yekîtiya Niştimanî ya Kurdistanê ve hewldana terorkirina wî hatiye kirin lê hewldan bi ser neketiye. Di 19 ê Adara 1997 an de li ber Encûmena Niştimanî ya Kurdistanê sond xwariye û bûye Wezîrê Herêmê (Kabîneya Sêyemîn). Di 26 ê Tîrmeha 1997 an de di yekem kongreyê de ku li Hewlêrê û di bin çavdêriya Serok Mesûd Barzanî de hatibû li darxistin, bûye serokê Komeleya Kurdên Feylî li Hewlêrê. Di sala 1999 an de di Kongreya Diwazdemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê de xwe ji bo endametiya Komîteya Navendî berbijêr kiriye lê bi ser neketiye. Di 20 ê Çileya Pêşîn a 1999 an de li ber Encûmena Niştimanî ya Kurdistanê sond xwariye û bûye Wezîrê Herêmê (Kabîneya Çaremîn). Di 1 ê Cotmeha 2000 an de Serokê Encumena Wezîran a Herêma Kurdistanê ji Encûmena Niştimanî ya Kurdistanê daxwaz kiriye ku wî ji wezîrtiya herêmê biborin. Di sala 2005 an de berbijêrê lîsteya 130 ya Hevbendiya Kurdistanê ji bo Encumena Niştimanî ya Iraqê bûye. Di sala 2005 an de wekî endamê Desteya Navendî ya Kontrol û Çavdêriyê ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê hatiye erkdar kirin. Di sala 2005 an de sernivîskarê kovara Erebî ya Al - Fîderalîya, organa Komîteya Şaxa Pêncan a Bexdayê bûye. Di sala 2010 an de nûnerê Kongreya Sêzdemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê bûye.
Berhemên Wî:
1 - Al Islam wal qwemiye (Islam û Qewmiyet) – 2010.
2 - Muciz tarîx şa'abna al Kurdî we şerîhtina. (Kurtedîroka Gelê Me yê Kurd û Beşa Me.)
3 - Al hiwar ma'a Sadam alî ayn? (Gotûbêj bi Sedam re ber bi ku ve ye?)
4 - Allur (al Kurd) al Feylîwin fî al mazî wal hazir (Lur (Kurdên) Feylî di Rabirdû û Niha de – 1999.)
Çavkanî :
1 - Lîsteya navên beşdarên ku di kongreya diwanzdehemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê de bi ser neketine, 7 ê Mijdara 2018 ê Zayînî, r. 1.
2 - Zikriyat ayam macîde yeruyha taba'a qedîm lil sahaf al Kurdiye (Bîranînên Rojên Rûmetdar ku ji aliyê çaperê kevn ê rojnameyên Kurdî ve têne vegotin), Kovara Zagros, Wezareta Çandê - Herêma Kurdistanê, Çapxaneya Wezareta Çandê, Hejmar 11, Hewlêr, 27 ê Cotmeha 1998 ê Zayînî, r. 32.
3 - Dawiya Kongreya Yekemîn a Kurdên Feylî li Hewlêrê, Rojnameya Xebat, organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê, Hejmar 835, Hewlêr, Roja Înê, 1 ê Tebaxa 1997 ê Zayînî, r. 2.
4 - Kongre, Encamên Hilbijartinên Komîteya Navendî ya Partiya Me Radigihîne, Rojnameya Birayetî, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî, Hejmar 1.729, Hewlêr, Înê, 27 ê Tebaxa 1993 ê Zayînî, r. 1.
5 - Berhem Elî û Rêbwar Mihemed, Kabîneya Çaremîn û Asoyek Geştir ji bo Paşeroja Kurdistanê, Rojnameya Birayetî, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê, Hejmar 2.995, Hewlêr, Sêşem, 21 ê Kanûna Pêşîn a 1999 ê Zayînî, r. 5, 7.
6 - Ebdulcelîl Feylî, Lur (Kurdên) Feylî di Rabirdû û Niha de, (Hewlêr – Çapxaneya Wezareta Perwerdeyê – 1999 ê Zayînî), r. 1, 6, 131, 160.
7 - Lîsteya Hevpeymaniya Kurdistanê ji bo Civata Niştimanî ya Iraqê, Rojnameya Ber bi Hilbijartinê ve, Komîteya Bilind a Ragihandina Hilbijartinan, Hejmar 5, Hewlêr, Çapxaneya Rewşenbîrî, 22 ê Kanûna Duyemîn a 2005 ê Zayînî, r. 2.
8 - Mihemed Seîd El - Terîhî, Şîeyên Kurd Rabirdû û Niha, (Şam – Dar Nînowa ji bo Lêkolîn û Weşan û Belavkirinê – 2013 ê Zayînî), r. 612.
9 - Qasim Lazim El - Ebdullah El - Caf, Nihêrînên Kurt di derbarê Dîroka Qezaya Bedre, (Bexda – Dar El -Sikafe we El - Naşir El - Kurdîye – 2014 ê Zayînî), r. 157.
10 - Wezîrên Rêzdar di Pêkhatina Nû ya Hikûmeta Kurdistanê de, Kovara Gulan El - Erebî, Dezgeha Gulan ji bo Çand û Ragihandinê, Hejmar 43, Hewlêr, 31 ê Kanûna Pêşîn a 1999 ê Zayînî, r. 25.
11 - Komeleyên Feylî wê yek bibin?, Rojnameya Hemrîn, Navenda Çandî ya Komeleya Kurdên Feylî, Hejmar 0, Hewlêr, 14 ê Adara 1994 ê Zayînî, r. 7.
12 - Du biryarên Parlamenê di derbarê dayîna baweriyê bi pêkhatina nû ya Hikûmeta Kurdistanê, Kovara Gulan El - Erebî, Dezgeha Gulan ji bo Çand û Ragihandinê, Hejmar 43, Hewlêr, 31 ê Kanûna Pêşîn a 1999 ê Zayînî, r.r. 20, 25.
13 - Îbrahîm Ferhemendniya, Jenosîda Kurdan ji Dîtina Mafê Navneteweyî, (Merîwan – Înşîrat Êwîn – 1396 H.), r. 24, 27.
14 - Pêkhatina Kabîneya Çaremîn a Encumena Wezîran, Kovara Ala, Desteyek ji Xwendekarên Koleja Hiqûq û Rêveberiyê, Hejmar 1 û 2, Hewlêr, Mijdar û Kanûna Pêşîn a 1999 ê Zayînî, r. 5.
15 - Suleyman Mistefa Hesen, Kurd û Yekem Tecrûbe, (Hewlêr – Çapxaneya Karo – 2017 ê Zayînî), r. 280.
16 - Mam Sefer Çiger Goşeyê xwe vedikole, Rojnameya Birayetî, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê, Hejmar 1585, Hewlêr, Sêşem, 2 ê Adara 1993 ê Zayînî, r. 8.
17 - Arşîva Desteya Ansîklopediya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê.
18 - Navên 111 Berendamên Lîsteya Hevbeş a Kurdistanê ji bo Parlemena Kurdistanê, Rojnameya Aştî, Hejmar 19, Sala Yekem, Tehran, Şemî, 3 ê Rêbendana 1383 K.H., r. 5.
19 - Aso Ebdullah Darayî, Rûyê Şehîdê Nemir Ebdullah Darayî di Şoreşa Mezin a Îlonê de, (Hewlêr – Şaxa 3 yemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Çapxaneya Wezareta Rewşenbîrî – 1997 ê Zayînî), r. 99.
20 - Dawiya Kongreya Yekemîn a Kurdên Feylî li Hewlêrê, Rojnameya Xebat, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekbûyî, Hejmar 835, Hewlêr, Înê, 1 ê Tebaxa 1997 ê Zayînî, r. 2.
21 - Bekir Berzenceyî, Kesayetiyên Navdar ên Kurd, Berga Diwanzdehem, (Beyrût – Navenda Çandî ya Lubnanî ji bo Çap û Weşan û Werger û Belavkirinê – 2012 ê Zayînî), r. 128.
22 - Berhem Elî û Rêbwar Mihemed, Kabîneya Çaremîn û Asoyek Geştir ji bo Paşeroja Kurdistanê, Rojnameya Birayetî, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê, Hejmar 2995, Hewlêr, Sêşem, 21 ê Kanûna Pêşîn a 1999 ê Zayînî, r.r. 5, 7.
23 - Iraq ducaniya bûyerên nû ye?, Rojnameya Ettela'at, Hejmar 13559, Tehran, Yekşem, 10 ê Mordada 1350 H.Ş., r. 17.
24 - Mihemed Hacî Mehmûd, Rojnivîska Pêşmergeyek 1976 – 1996, Berga Çaremîn, (Silêmanî – Çapxaneya Dîlan – 2009 ê Zayînî), r. 699.
25 - Partiya Dêmokrat a Kurdistanê, Mekteba Siyasî, Encumena Serkirdayetiya Parêzgeha Hewlêrê û Şaxa 10, Hejmar 154, 16/2017 ê Zayînî, r. 1.
26 - Peyama Îlonê, Celîl Feylî behsa jiyan, xebat û serpêhatiyên xwe yên siyasî dike, Kovara Peyama Îlonê, Komeleya Mamosteyên Şoreşa Mezin a Îlonê, Hejmar 30, Hewlêr, Tebax û Îlona 2013 ê Zayînî, r.r. 10 – 17.
27 - Celal Talebanî û Kosret rasterast di hewldanên teqandin û terorê de destêwerdanê kirine, Kovara Gulan, Dezgeha Gulan, Hejmar 103, Hewlêr, 11 ê Kanûna Duyemîn a 1997 ê Zayînî, r. 16.
28 - Hebîb Mihemed Kerîm, Dîroka Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Iraq (di qonaxên sereke de) 1946 – 1993, (Dihok – Çapxaneya Xebat – 1998 ê Zayînî), r. 184.
29 - Hesen Letîf El - Zubeydî, Ansîklopediya Partiyên Iraqî, (Beyrût – Dezgeha El - Arîf ji bo Çapemeniyê – 2007 ê Zayînî), r. 519.
30 - Xelef Xefur, Defera Zêrîn, Berga Yekem, (Kerkûk – Komeleya Rewşenbîrî û Civakî ya Kerkûkê – Çapxaneya Karo – 2011 ê Zayînî), r.r. 21 – 22.
31 - Selahaddîn Rastgeldî, Şerê Ji Bîrçûyî, Wergera Kawa Emîn, (Hewlêr – Dezgeha Çap û Belavkirinê ya Aras – 2004 ê Zayînî), r.r. 121 – 122.
32 - Şêrko Bêkes, Nivîsîn bi Ava Xweliyê, (Silêmanî – Navenda Xezelnus ji bo Çap û Belavkirinê Çapxaneya Karo – 2013 ê Zayînî), r. 158.
33 - Ebdulcelîl Feylî, Pirsgirêka Kurdên Feylî û Dîroka Derketina Wê, Rojnameya Xebat, Organa Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekbûyî, Hejmar 694, Çarşem, 29 ê Îlona 1993 ê Zayînî, r. 3.
34 - Elî Kemal Berzî, Kesayetiyên Navdar ên Kurd di Sedsala Bîstemîn de, Berga Yekem, (Hewlêr – Projeya Berzî – Çapxaneya Zanîngehê – 1999 ê Zayînî), r.r. 175 – 176.
35 - Omer Osman, Jiyana Kurdekî, Berga Yekem, (Hewlêr – Çapxaneya Hacî Haşim – 2005 ê Zayînî), r.r. 111, 285.
36 - Leqa Du, Leqa Du di Nîv Sedsalên Xebatê de, (Hewlêr – Çapxaneya Aras – 2010 ê Zayînî), r. 39.
37 - Kovara El - Fîderalîye, Hejmar 0, Sala Yekem, Bexda, Gulan 2005 ê Zayînî, r. 1.
38 - Mihemed Elî Îsmaîl, Bîranînên Min Heftê Sal Temen û Zêdetir ji Nîv Sedsal Xebat, (Bê Cih – 2019 ê Zayînî), r.r. 81, 372.
39 - Mesûd El - Xawend, Ansîklopediya Dîrokî ya Cografî, Berga Diwanzdehem, Çapa Sêyem, (Beyrût – Şirketa Cîhanî ji bo Ansîklopediyan – 2005 ê Zayînî), 151.
40 - Mela Farûq Şiwanî, Hemû Kurd, Berga Yekem, (Hewlêr – Çapxaneya Rewşenbîrî – 1997 ê Zayînî), r. 95.
41 - Herêma Kurdistanê ya Iraqê, Encûmena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê, Protokolên Encumena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê – 1992, Berga Çardehemîn, (Hewlêr – Çapxaneya Wezareta Perwerdeyê – 1998 ê Zayînî), r. 70.
42 - Herêma Kurdistanê ya Iraqê, Encumena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê, Protokolên Encumena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê – 1999, Berga Bîst û Duyemîn, (Hewlêr – Çapxaneya Wezareta Perwerdeyê – 1999 ê Zayînî), r.r. 686, 690.
43 - Herêma Kurdistanê ya Iraqê, Encumena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê, Protokolên 2000 ê yên Encumena Niştimanî ya Kurdistanê ya Iraqê, Berga Bîst û Çar, (Hewlêr – Çapxaneya Wezareta Perwerdeyê – 2001 ê Zayînî), r. 161.
44 - Yekemîn Kongreya Kurdên Feylî hate lidarxistin, Kovara Gulan, Dezgeha Gulan, Hejmar 131, Hewlêr, Çapxaneya Wezareta Rewşenbîrî, 26 ê Tîrmeha 1997 ê Zayînî, r. 8.
