سامی عەبدولڕەحمان

ئه‌ندازیار و سیاسه‌تمه‌دار محه‌مه‌د مه‌حمود عه‌بدولڕه‌حمان خدر، ناسراو به‌ سامی، سامی عه‌بدولڕه‌حمان، ساڵح، دارا، ساڵی ١٩٥٧ ئه‌ندامی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كورد بووە‌ له‌ ئه‌وروپا، ساڵی ١٩٦٦ بووەته‌ ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕشی كوردستانی عێراق...


  ئه‌ندازیار و سیاسه‌تمه‌دار محه‌مه‌د مه‌حمود عه‌بدولڕه‌حمان خدر، ناسراو به‌ سامی، سامی عه‌بدولڕه‌حمان، ساڵح و دارا، ساڵی ١٩٥٧ ئه‌ندامی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كورد بووە‌ له‌ ئه‌وروپا، ساڵی ١٩٦٦ بووەته‌ ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕشی كوردستانی عێراق، لە هەردوو کۆنگرەی حه‌وته‌‌‌م ١٩٦٦ و هه‌شته‌‌‌م ١٩٧٠ی پارتیدا به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی و دواتر به‌ ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان هه‌ڵبژێردرا‌وه‌، ساڵی ١٩٧٥ ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی كاتیی پارتی دیموكراتی كوردستان بووە‌، ساڵی ١٩٧٩ و له‌ کۆنگرەی نۆیه‌می پارتی دیموكراتی كوردستاندا له‌ ڕیزه‌كانی پارتی چووەتە‌ ده‌ره‌وه‌، ساڵی ١٩٨١ حزبی پارتی گه‌لی دیموكراتی كوردستانی دامه‌زراندووە، ساڵی ١٩٩٣ گەڕاوەتەوە نێو ڕیزەکانی پارتی و له‌ كۆنگرەکانی یازده‌یه‌‌م ١٩٩٣ و دوازدەیەم ١٩٩٩دا بووەتە‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی و دواتر بە ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان-یه‌كگرتوو هه‌ڵبژێردراوە، له‌ ١ی شوباتی ٢٠٠٤ و له‌ كرده‌وه‌یەكی تیرۆریستی له‌ ناو باره‌گای لقی دووی پارتی له‌ شاری هه‌ولێردا شه‌هید كراوە.


ژیاننامه‌ 

محه‌مه‌د مه‌حمود عه‌بدولڕه‌حمان ساڵی ١٩٣٣ لە شنگاڵ - موسڵ له‌ دایكبووە. ساڵی ١٩٥٢ به‌ نێرده‌(بعثة‌)ی حكومه‌ت بۆ شانشینی یه‌كگرتووی بریتانیا نێردراوه و له‌ ساڵی ١٩٥٣ له‌ زانكۆی مانچسته‌ر وه‌رگیراوه‌‌. ساڵی ١٩٥٧ ماسته‌ری له‌ ئه‌ندازیاری كاره‌بادا وه‌رگرتووه‌ و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ عێراق و ساڵی ١٩٥٨ له‌ وه‌زاره‌تی نه‌وت به‌ ئه‌ندازیار دامه‌زراوه‌. هەمان ساڵ له‌ دامه‌زرێنه‌رانی سه‌ندیكای ئه‌ندازیارانی عێراق بووه‌ و ساڵی ١٩٥٩ به‌ سكرتێری سه‌ندیكای ئه‌ندازیارانی عێراق هه‌ڵبژێردراوه‌. ساڵی ١٩٥٩ مولازمی دووه‌می یه‌ده‌گ بووه‌ له‌ شاری موسڵ و له‌ كاتی یاخیبوونی عه‌قید ڕوكن عه‌بدولوه‌هاب شه‌واف (١٠١٦-١٩٥٩)‌ پشتگیری زه‌عیم ڕوكن عه‌بدولكه‌ریم قاسم ( ـ ١٩٦٣)ی كردووه‌ و دژ به ‌یاخیبوونی عه‌قید ڕوكن عه‌بدولوه‌هاب شه‌واف وه‌ستاوه‌. ساڵی ١٩٦١ هاوسه‌رگیری له‌گه‌ڵ فه‌وزیه‌ ئه‌مین عه‌بده‌لڕه‌حمانی ئاموزایدا كردووه‌. له‌ ١ی شوباتی ٢٠٠٤ و له‌ كرده‌وه‌یه‌كی تیروریستیدا له‌ شاری هه‌ولێر به‌ ده‌ستی گروپی تیرۆریستی ئه‌لقاعیده‌ شه‌هید كراوه. شاره‌زای زمانه‌كانی كوردی، عه‌ره‌بی و ئینگلیزی بووه‌.


خه‌باتنامه‌

محه‌مه‌د محمود عه‌بدلڕه‌حمان ساڵی ١٩٥٤ لەو کاتەی کە قوتابی بوو لە شانشینی بەریتانیا، لە‌ كۆمه‌ڵه‌ی قوتابیانی عێراقی سه‌ر به‌ حزبی شیوعی عێراق خه‌باتی كردووه‌ و بۆ ده‌سته‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی قوتابیانی حزبی شیوعی عێراق له‌ زانكۆی مانچسته‌ری شانشینی یه‌كگرتووی بریتانیا هه‌ڵبژێردراوه‌، ساڵی ١٩٥٧ به‌ ئه‌ندامی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كورد له‌ ئه‌وروپا وه‌رگیراوه‌. له‌ په‌نجاكانی سه‌ده‌ی بیسته‌مدا به‌رپرسی حزبی شیوعی عێراقی له‌ شانشینی یه‌كگرتووی بریتانیا بووه‌.

له ‌دوای كودەتای ٨ی شوباتی ١٩٦٣ و ڕاوه‌دونانی شیوعییه‌كان په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌وه‌ كردووه‌ و سەرەتا وەکو ڕاگەیاندنکارێک دەستی بە خەبات کردووە و ئه‌ندامی ده‌سته‌ی نووسه‌رانی ئێستگه‌ی ده‌نگی كوردستانی عێراق بووە‌ كه‌ له‌ ئه‌شكه‌وتی گرده‌ڕه‌شی سنووری پارێزگای سلێمانیه‌‌وه‌ په‌خش دەکرا‌، ساڵی ١٩٦٥ ئه‌ندامی ده‌سته‌ی نووسه‌رانی ڕۆژنامه‌ی خه‌باتی ئۆرگانی پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ و لە هەمان ساڵدا به‌ به‌رپرسی ئیزگه‌ی ڕادیۆی ده‌نگی كوردستان ده‌ستنیشان كرا‌وە.

له‌ ١ی ئابی ١٩٦٦ به‌ ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕش له‌ كوردستانی عێراق ده‌ستنیشانكراوه‌ و دواتر بووه‌ته‌ ئه‌ندامی نووسینگه‌ی جێبه‌جێكاری (المكتب التنفیذي) ئه‌نجوومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕش له‌ كوردستانی عێراق. له‌ هەردوو كۆنگره‌کانی حه‌وته‌‌‌م ١٩٦٦ و‌ هه‌شته‌‌‌م ١٩٧٠ی پارتیدا به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی و دواتر مه‌كته‌بی سیاسی پارتی هه‌ڵبژێردراوه‌، لە هەمان ساڵدا بووه‌ته‌ یاریده‌ده‌‌ری به‌رپرسی مه‌كته‌بی سه‌ربازی له‌ نووسینگه‌ی جێبه‌جێكاری ئه‌نجومه‌نی سه‌كردایه‌تی شۆڕش له‌ كوردستانی عێراق و لە هەمان کاتدا كراوه‌ته‌ ئه‌ندامی لێژنه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی نووسینگه‌ی جێبه‌جێكاری ئه‌نجوومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕش له‌ كوردستانی عێراق، له‌ ١٥ی نیسانی ١٩٦٧ به‌ سه‌رپه‌رشتی سه‌رۆك مستەفا بارزانی وه‌ك ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان نوێنه‌ری كۆنفڕانسی سه‌ربازی - ڕامیاریی كانی سماق بووه‌، له‌ کۆتایی ساڵانی شەستەکانەوە بەردەوام ڕۆڵی لە پێگەیاندنی کادیراندا هەبووە و وەکو مامۆستای وانەکان خولەکانی پێگەیاندن خزمەتی کردووە.

ناوبراو وەکو سەرکردەیەکی سەربازیی ڕۆڵی کاریگەری بینیوە و له‌ ١٨ی تشرینی دووه‌می ١٩٦٩ سه‌رپه‌رشتی داستانی پیره‌مه‌گرونی كردووه و له‌ كۆتایی هەمان ساڵدا سه‌رپه‌رشتیی شه‌ڕی سورداشی كردووه‌‌‌، له‌ ١ی ئاداری ١٩٦٩ كراوه‌ته‌ فه‌رمانده‌ی گشتی ئۆپه‌راسیۆنی لێدانی كۆمپانی نه‌وتی كه‌ركووك له‌ باباگوڕگوڕ‌، بەهۆی ئاشنابوونی لەگەڵ خەباتی سیاسی و دیبلۆماسی بەردەوام لە کات و شوێنە پێویستەکاندا پشت بە توانا و لێهاتوییەکانی بەستراوە و ساڵی ١٩٧٠ ئه‌ندامی لێژنه‌ی ئاشتی حه‌وت كه‌سیی له‌ نێوان پارتی دیموكراتی كوردستان و حزبی به‌عسی عه‌ره‌بی سۆسیالیستی بووه، له‌ ١٠ی كانونی دووه‌می ١٩٧٠ ئه‌ندامی شاندی نۆ كه‌سیی پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ بۆ دانوستان له‌ باره‌ی ئۆتۆنۆمی بۆ باشووری كوردستان له‌گه‌ڵ كاربه‌ده‌ستانی حزبی به‌عس له‌ شاری به‌غدا‌،  له‌ ١١ی ئاداری ١٩٧٠ دا ئه‌ندامی شاندی پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ بۆ جاڕدانی ڕێكه‌وتننامه‌ی ١١ی ئادار بۆ مافی ئۆتۆنۆمی كوردستان له‌لایه‌ن سه‌رۆك كۆمار ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن به‌كر (١٩١٤-١٩٨٢).

له‌ ٢٩ی ئاداری ١٩٧٠دا و له‌ كابینه‌ی ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن به‌كردا به‌ وه‌زیری كاروباری باكوور دامه‌زراوه‌، له‌ ٧ی ئابی ١٩٧٠ به‌ هاوڕێیه‌تی ئیسماعیل عه‌زیز مسته‌فا (١٩٣٨-٢٠١٧)، ناسراو به‌ شێخ ئیسماعیل مەلا عەزیز جێگری به‌رپرسی لێژنه‌ لقی پێنجی پارتی دیموكراتی كوردستان به‌ مه‌به‌ستی په‌یوه‌ندی دووباره‌ به‌ ڕیزه‌كانی پارتییه‌وه‌ سه‌ردانی سه‌رۆك مستەفا بارزانی له‌ باره‌گای هاوینه‌ له‌ حاجی ئومه‌ران كردووه‌.

له‌ ڕێكه‌وتی ١٢ی ئاداری ١٩٧٤ به‌ بۆنه‌ی جێبه‌جێنه‌كردنی ڕێكه‌وتننامه‌ی ١١ی ئادار له‌لایه‌ن حكومه‌تی عێراقه‌وه‌ وازهێنانی خۆی ئاراسته‌ی ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن به‌كر سه‌رۆككۆماری عێراق پێشكه‌ش كردووه‌، له‌ ٧ی نیسانی ١٩٧٤ به‌ فه‌رمانێكی كۆماری له‌ وه‌زیری كاروباری باكوور له‌ كابینه‌ی ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن به‌كر لادراوه‌، له‌ ٢٨ی نیسانی ١٩٧٤ له‌ دوای ده‌ستبه‌سه‌رداگرتنی ماڵه‌كه‌ی له‌لایه‌ن حكومه‌تی عێراقه‌وه‌ خێزانه‌كه‌ی به‌ره‌و ناوچه‌ ئازادكراوه‌كان ده‌ركراوه، له‌ سه‌ره‌تای مانگی ئاداری ١٩٧٤ بۆ ماوه‌ێكی كورت به‌ به‌رپرسی ئه‌مینداریه‌تی گشتی په‌روه‌رده‌ و خوێندنی باڵای شۆڕشی ئه‌یلوول ده‌ستنیشانكراوه‌، ساڵی ١٩٧٤ به‌ ده‌ستپێكی شه‌ڕ له‌ نێوان سوپای عێراق و له‌شكری شۆڕشگێری كوردستاندا به‌ به‌رپرسی ڕاگه‌یاندن ده‌ستنیشان كراوه‌.

ساڵی ١٩٧٥ له‌ دوای نسكۆی شۆڕشی ئەیلوول وه‌ك په‌نابه‌ر ڕووی له‌‌ وڵاتی ئێران كردووه‌ و له‌ هه‌مان ساڵدا له ‌دوای ماوه‌یه‌كی كه‌م به‌ره‌و شانشینی بریتانیا كۆچی كردووه‌، له‌ سه‌ره‌تای مانگی نیسانی ساڵی ١٩٧٥دا له‌لایه‌ن هه‌ڤاڵ مەسعود بارزانی یه‌وه‌ ڕاسپێردراوه‌ بۆ ئاماده‌كاری شۆڕشی گوڵان‌ و ساڵی ١٩٧٦ بووه‌ته‌ ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی كاتی پارتی دیموكراتی كوردستان (کۆنفرانسی بەرلین).

ساڵی ١٩٧٧ له‌ ڕێی باكووری كوردستانه‌وه‌ و به‌ هاوكاری پارتی دیموكراتی كوردستانی توركیا په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌وه‌ كردووه‌ته‌وه‌ و له‌ ژێر ناوی نهێنی ساڵح و دواتر دارادا خه‌باتی كردووه‌، ساڵی ١٩٧٧ له‌ ناوچه‌ ئازادكراوه‌كانی شۆڕشی گوڵان وتاری كردنه‌وه‌ی له‌ ڕادیۆی كوردستانی عێراقه‌وه‌ خوێندووه‌ته‌وه‌، له‌ ١٥ی تشرینی دووه‌می ١٩٧٧ به‌شداری كۆبوونه‌وه‌ی فراوانی بیداوی سه‌ركردایه‌تی كاتیی پارتی دیموكراتی كوردستانی بۆ ڕێكخستنه‌وه‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ و سه‌رله‌نوێ به‌گه‌ڕخستنه‌وه‌ی ڕێكخستنه‌كان كردووه‌‌.

هەتا به‌ستنی کۆنگرەی نۆیه‌م به‌ سكرتێری كاتی سه‌ركردایه‌تی كاتی پارتی دیموكراتی كوردستان ده‌ستنیشانكراوە و ساڵی ١٩٧٩ له‌لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتدارانی كۆماری ئیسلامیی ئێرانه‌وه‌ دەستگیرکراوە و به‌شداری له‌ كۆنگره‌ی نۆیه‌می پارتی دیموكراتی كوردستاندا نه‌كردووه‌، ساڵی ١٩٧٩ له‌لایه‌ن سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی، ئیدریس بارزانی، (ویسلی گریك WesIey Gryk)به‌رپرسی به‌شی پاراستنی په‌نابه‌ران له‌ كۆمسیۆنی باڵای كاروباری په‌نابه‌ران و كۆماری جه‌ماوه‌رییه‌كانی لیبیا هه‌وڵی ئازادكردنی له‌دەست كۆماری ئیسلامی ئێران دراوه‌، له‌ كۆتایی مانگی ئه‌یلولی ١٩٨٠دا له‌ به‌ندیخانه‌ی كۆماری ئیسلامیی ئێران ئازاد كراوه‌ و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‌ شانشینی بریتانیا.

ساڵی ١٩٨١ پارتی دیموكراتی گه‌لی كوردستانی دامه‌زراندووه‌، له‌ ٢٦ تا٣٠ ته‌موزی ١٩٨١‌ له‌ یه‌كه‌مین كۆنگره‌ی پارتی دیموكراتی گه‌لی كوردستاندا له‌لایه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌وه‌ به‌ ئه‌مینداری گشتی پارته‌كه‌ هه‌ڵبژێردراوه‌، ساڵی ١٩٩٢ له‌لایه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌ی یه‌كه‌می حزبی یه‌كگرتنی كوردستانەوە به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی هه‌ڵبژێردراوه‌ و بووه‌ته‌ ئه‌ندامی ده‌سته‌ی سه‌رۆكایه‌تی حزبی یه‌كگرتنی كوردستان  پاسۆك، حسك، گه‌ل، ساڵی ١٩٩٣ و لە کۆنگرەی یازده‌یه‌‌مدا بووه‌ته‌ ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان - یه‌كگرتوو، له‌ ٤ی ئایاری ١٩٩٤ له‌ كۆبوونه‌وه‌ی هاوبه‌شی پارتی دیموكراتی كوردستان و یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان واژۆی له‌سه‌ر ئاگربه‌ست و ئاساییكردنه‌وه‌ی بارودۆخی باشووری كوردستان كردووه.

له‌ ٢٠ی كانونی یه‌كه‌می ١٩٩٩ له‌ به‌رانبه‌ر ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی كوردستان سوێندی یاسایی خوارد و كراوه‌ته‌ جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان لە كابینه‌ی چواره‌م، ساڵی ١٩٩٩ و لە کۆنگرەی دوازدەیەمدا بە‌‌ ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان هەڵبژێردراوەتەوە، لە ١٢ی ئابی ٢٠٠٣ له‌لایه‌ن ئه‌نجومه‌نی ده‌سه‌ڵاتداری عێراقه‌وه‌ به‌ ئه‌ندامی لێژنه‌ی هه‌ڵبژاردنی ئه‌ندامی كۆنگره‌ی ده‌ستوور ده‌ستنیشان كراوه‌، ساڵی ٢٠٠٣ كراوه‌ته‌ ئه‌ندامی لێژنه‌ی نووسینه‌وه‌ی ده‌ستووری عێراق.

له‌ ١ی شوباتی ٢٠٠٤ و له‌ كرده‌وه‌یه‌كی تیروریستیدا له‌ شاری هه‌ولێر به‌ ده‌ستی گروپی تیرۆریستی ئه‌لقاعیده‌ شه‌هید كراوه و سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی به‌م بۆنه‌یه‌وە پرسه‌نامه‌یەكی ئاراسته‌ی گه‌لی كوردستان کردووە، له‌ ڕۆژی سێشه‌مه‌ی ٣ی شوباتی ٢٠٠٤ نێچیرڤان ئیدریس مسته‌فا ناسراو به‌ نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان به‌م بۆنه‌یه‌ پرسه‌نامه‌ێك ئاراسته‌ی گه‌لی كوردستان ده‌كات، له‌كاتی شه‌هید بوونی سكرتێری مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان و جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان بووه‌‌.


له‌ به‌رهه‌مه‌كانی:

  1. جولة في الأرض المحرقة ـ ١٩٨٨.
  2. البدایات والآفاق ـ ١٩٨٨.
  3. من أوراقي ـ ١٩٩١.
  4. العالم یتطلع الی السلام الكوردي ـ ١٩٩٨، له‌ ژێر ناونیشانی دونیا چاوه‌ڕوانی ئاشتی كورده‌ كراوه‌ به‌ كورد.
  5. في أصول الدبلوماسیة والحوار والتفاوض ـ ١٩٩٨، له‌ ژێر ناونیشانی د رێو ڕه‌سمێن دپلۆماسییه‌تێ و دایه‌لۆگ و دانوستانێدا كراوه‌ به‌ كوردی.
  6. ده‌رباره‌ی دیبلۆماسی پارتی دیموكراتی كوردستان ـ ١٩٩٩.
  7. پێگه‌یاندنی كادیران ـ بێ ساڵ.
  8. ده‌رباره‌ی دیبلۆماسی پارتی دیموكراتی كوردستان ـ ١٩٩٩.

سه‌رچاوه‌كان:

  1. علي سنجاري، القضیة الكوردیة وحزب البعث العربي الأشتراكي في العراق، الجزء الثالث، (دهوك ـ مطبعة خاني ـ ٢٠١٢م).
  2. مێژووی پارتی دیموکراتی کوردستان، كۆنگره‌ و كۆنفرانس (پرۆگرام و په‌یڕه‌وی ناوخۆ)، ده‌سته‌ی ئینسكلۆپیدیای پارتی دیموکراتی کوردستان، به‌رگی یه‌كه‌م، (هه‌ولێر- چاپخانه‌ی رۆكسانا- ٢٠٢١).
  3. حبیب محمد كریم، كركوك و ثورة أیلول المجیدة، مجلة گولان العربي، مركز گولان الثقافي، العدد ٧٠، السنة السادسة، أربیل، مطبعة وزارة التربیة، ٣١ آذار ٢٠٠٢م.
  4. نوزاد علي احمد، صحافة الحزب الدیمقراطي الكردستاني خارج الوطن، (السلیمانیة ـ مؤسسة ژین لاحیاء التراث الوثائقي والصحفي الكردي ـ ٢٠١٠م).
  5. پاڵه‌ باوانی، كه‌سایه‌تی شه‌هید سامی و چه‌ند بیره‌وه‌رییه‌ك، گۆڤاری خازر، سه‌نته‌ری ڕۆشنبیری به‌رده‌ڕه‌ش، ژماره‌ ٩، هه‌ولێر، چاپخانه‌ی مناره‌، به‌هاری ٢٠٠٥ز.
  6. ئەرشیفی دەستەی ئینسکلۆپیدیای پارتی دیموکراتی کوردستان.
  7. ئاماده‌كردن و ساغكردنه‌وه‌ی : شه‌ریف هه‌ژاری، جوڵانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی باشووری كوردستان ١٩٦١ ـ ١٩٧٧ له‌ به‌ڵگه‌نامه‌ ‌نهێنیه‌كانی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی به‌ریتانیادا، وه‌رگێڕانی پاسار شێركۆ، (سلێمانی ـ چاپخانه‌ی په‌نجه‌ره‌ ـ ٢٠١٦ز).
  8. محمد سهل طقوش، تاریخ الأكراد ٦٣٧ ـ ٢٠١٥، ( بیروت ـ دار النفائس للطباعة والنشر والتوزیع ـ ٢٠١٥م).
  9. حامید گه‌وهه‌ری، مسته‌فا بارزانی پێشمه‌رگه‌ و سه‌رۆك، (هه‌ولێر ـ چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات ـ ٢٠١٧ز).
  10. حبیب محمد كریم، تأریخ الحزب الدیمقراطي الكوردستاني ـ العراق (في محطات رئیسیة) ١٩٤٦ ـ ١٩٩٣، (دهوك ـ مطبعة خه‌بات ـ ١٩٩٨م).
  11. سامي شورش، كردستان والأكراد، الطبعة الثانیة، (أربیل ـ مطبعة روژهه‌لات ـ ٢٠١٩م).
  12. سامي عبدالرحمن، من أوراقي، (كوردستان ـ منشورات حزب الشعب الدیمقراطي الكردستاني ـ مطبعة گه‌ل ـ ١٩٩١م).
  13. علي سنجاري، القضیة الكوردیة وحزب البعث العربي الاشتراكي في العراق، الجزء الثالث، (دهوك ـ مطبعة خاني ـ ٢٠١٢م).
  14. علي سنجاري، حقیقة مسیرة ثورة ١١ أیلول ١٩٦١، (دهوك ـ مطبعة خاني ـ ٢٠١٣م).
  15. عه‌ڤدره‌حمان گوندكی، نامه‌یه‌ك ل شرنه‌خێ، (ئستانبۆل ـ وه‌شان خانه‌یا دۆز ـ ٢٠١٦ز).
  16. كه‌ریم شاره‌زا، سیاسه‌تمه‌داری كورد شه‌هید سامی عه‌بدولڕه‌حمان، قامووسی ناوه‌ نه‌مره‌كان، به‌رگی یه‌كه‌م، ئاماده‌ كردن و سه‌رپه‌رشتی مومتاز حه‌یده‌ری، هێرش سنجاوی و كاروان قاسم، (هه‌ولێر ـ كتیبخانه‌ و ئه‌رشیفی مومتاز حه‌یده‌ری ـ چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات ـ ٢٠١٤ز).
  17. محه‌مه‌د مه‌لا قادر، خه‌باتنامه‌ كورته‌ مێژووی پارتی و كولتووری بارزانی نه‌مر، چاپی دووه‌م، (هه‌ولێر ـ ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی ئاراس ـ ٢٠٠٧ز).
  18. مسعود البارزاني، البارزاني والحركة التحرریة الكردیة، المجلد الثالث، الطبعة الثانیة، (أربیل ـ مطبعة وزارة التربیة ـ ٢٠٠٢م).

بابەتی پەیوەندیدار

چیا هەرکی

لە ٦ی تشرینى دووەمى ساڵى ٢٠٢٢ لە کۆنگرەى ١٤یەمى پارتی دیموکراتی کوردستان لە شاری دهۆک لەلایەن ئەندامانى کۆنگرە بە ئەندامى کۆمیتەى ناوەندى هەلبژێردرا.

زانیاری زیاتر

حەمید عەلی

لە ٦ی تشرینى دووەمى ساڵى ٢٠٢٢ لە کۆنگرەی چواردەیەمی پارتی دیموکراتی کوردستان لە شاری دهۆک لەلایەن ئەندامانى کۆنگرە بە ئەندامى کۆمیتەى ناوەندى هەلبژێردرا. 

زانیاری زیاتر

نوری عوسمان شنگالی

لە ٦ی تشرینى دووەمى ساڵى ٢٠٢٢ لە کۆنگرەى ١٤یەمى پارتی دیموکراتی کوردستان لە شاری دهۆک لەلایەن ئەندامانى کۆنگرە بە ئەندامى کۆمیتەى ناوەندى هەلبژێردرا.

زانیاری زیاتر

موحسین کەمال

لە ٦ی تشرینى دووەمى ساڵى ٢٠٢٢ لە کۆنگرەى ١٤یەمى پارتی دیموکراتی کوردستان لە شاری دهۆک لەلایەن ئەندامانى کۆنگرە بە ئەندامى کۆمیتەى ناوەندى هەلبژێردرا.

زانیاری زیاتر

گوهدار شێخۆ

لە ٦ی تشرینى دووەمى ساڵى ٢٠٢٢ لە کۆنگرەى ١٤یەمى پارتی دیموکراتی کوردستان لە شاری دهۆک لەلایەن ئەندامانى کۆنگرە بە ئەندامى کۆمیتەى ناوەندى هەلبژێردرا.

زانیاری زیاتر