Ebdulkerîm Tofîq Ehmed

Ebdulkerîm Tofîq Ehmed yasanas û siyasetmedar, di sala 1945 Endamê Mekteba Siyasî Partiya Şoreşê bûye. Di sala 1945 peywendiyê bi rêzên Partiya Rizgariya Kurd re kiriye. Di sala 1946 li kongreya yekem bi endamê komîteya navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd de hatiye hilbijartin.


Ebdulkerîm Tofîq Ehmed yasanas û siyasetmedar, di sala 1945 Endamê Mekteba Siyasî Partiya Şoreşê bûye. Di sala 1945 peywendiyê bi rêzên Partiya Rizgariya Kurd re kiriye. Di sala 1946 li kongreya yekem bi endamê komîteya navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd de hatiye hilbijartin. Di sala 1946 li yekemîn civîna komîteya navendî da bi endamê mekteba siyasî hatiye hilbijartin. Di sala 1950 ji aliyê nûnerên konferansê ve li konferansa Koye bi endamê komîteya navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd de hatiye hilbijartin. Di sala 1951 nûnerê kongreya duyema Partiya Dêmokrata Kurd ya li bajarê Bexdayê de bûye‌.


Jiyanname

Ebdulkerîm Tofîq Ehmed li bajarê Hewlêrê ji dayik bûye. Di sala 1940 li destpêka çalakiyên Partiya Hîwaya Kurd da li bajarokê Koye wekî endameke çalak kar kiriye. Di sala 1942 Xwendingeha Amadeyî ya Melîk Feysel ya li bajarê Bexdayê bi zimanê Îngilîzî temam kiriye. Di sala 1942 li kolêja mafê êwaran ya li Bexdayê hatiye wergirtin. Di sala 1944 bi fermanberê Înhîsarî Tutin li bajarê Bexda hatiye damezrandin. Di sala 1944 endamê serkirdayetiya komeleya Yekîtiya Têkoşîn (Wehde Al Nizal) bûye. Di sala 1945 endamê mekteba siyasî ya Partiya Komunista Kurdistana Iraqê (Hizba Şoreş) bûye. Di sala 1945 an de peywendiyê bi rêzên Partiya Rizgariya Kurd re kiriye. Di sala 1945 endamê desteya nivîsîna rojnameya Şoreş ya organa Partiya Komunistên Kurdistana Iraqê û organa Partiya Rizgariya Kurd bûye. Di sala 1945 çapxaneya Partiya Komunistên Kurdistana Iraqê û Partiya Rizgariya Kurd ku li rastiyê da yek dezgehê çap bûye li wê xaniyê da hatiye veşartin ku li bajarê Bexda ew têda dijiya. Di sala 1983 li bajarê Bexdayê koça dawî kiriye û li bajaroka Koye bi axê hatiye spartin.


Xebatname

Ebdulkerîm Tofîq Ehmed li destpêka havîna 1946 beşdariya kongreya xwe hilweşandina Partiya Şoreş ya li bajarê Bexdayê kiriye û deng daye bi çûne nav Partiya Dêmokrata Kurd. Di sala 1946 li kongreya yekem ya Partiya Dêmokrata Kurd de û li yekgirtina yekem de ji aliyê nûnerên kongreyê ve bi endamê komîteya navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd hatiye hilbijartin. Di sala 1946 li yekemîn civîna komîteya navendî da bi endamê mekteba siyasî hatiye hilbijartin. Di sala 1946 bi nihênî li malek de dijiya ku çapxane û nivîsarên nihênî yên Partî têda parastî bûne li taxa E'zemiye ya Bexda. Di sala 1947 bi pileya bekaloryos kolêja maf ya li bajarê Bexdayê temam kiriye. Di sala 1947 bi têbînerê Înhîsarî Tutin ya ji bo bajaroka Koye ya ser bi parêzgeha Hewlêr‌ê hatiye veguhestin. Di sala 1950 konferansa Koye ji aliyê nûnerên konferansê ve bi endamê komîteya navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd hatiye hilbijartin. Di sala 1951 nûnerê kongreya duyema Partiya Dêmokrata Kurd ya li bajarê Bexdayê bûye. Di sala 1953 ji karê partiyetiyê dûr ketiye.

 

Di sala 1953 wekî têbînerê Înhîsarî Tûtin ji bo bajaroka Helebçeya ser bi parêzgeha Silêmaniyê berê û parêzgeha Helebçeyê niha hatiye veguhestin. Di sala 1954 di derbarê sextekariya Hikûmeta Iraqê li hilbijartina Şaredariya Silêmaniyê parêzer Omer Mistefa Mihemed Emîn (1923 - 1992) bi navê Omer Debabe hatiye nas kirin û parêzer Celîl Yusif Ehmed (1921 - 1996) bi navê Celîl Hoşyar hatiye nas kirin nerazîbûnê derdibrin û ji aliyê karbidestan ve têne desteser kirin û ji bo bajarê Hewlêrê tê dûr xistin. Xelkê Koye li vî derbarî de nerazîbûnê derdibrin û daxwaza vegerandina wan dikin û ew jî yek ji wan kesan bûye, di sala 1959 wekîlê birêveberê înhîsarî tutin ya li parêzgerê Silêmaniyê bûye. Di sala 1960 bûye birêveberê fermangeha înhîsarî tutin ya li parêzgeha Silêmaniyê. Li sala 1960 bûye birêveberê înhîsarî tutinê Hewlêrê. Di sala 1963 ji aliyê hêzên pasevanên neteweyî (Al Heres Al Qewmî) ve hatiye bend kirin û îşkence kirin. Piştî heşt mehên bend kirinê hatiye azad kirin. Li dawiya sala 1963 wekî birêveberê birêvebiriya înhîsarî tûtinî‌ Silêmanî dest bi kar bûye û paşê heta sala 1970 birêveberê înhîsarî tûtinî Hewlêr bûye. Di sala 1970 ji bo bajarê Bexdayê hatiye veguhestin û bûye birêveberê giştî înhîsarî tûtin li Bexda. Di sala 1970 Serokê Encûmena Kargêrî înhîsarî tûtinî Iraq bûye. Di sala 1972 sernivîskarê kovara Tûtin bûye. Li 6 ê şubata 1972 li ser daxwaza xwe bi fermaneke komarî hatiye xanenişîn kirin. Li 16 ê hezîrana 1983 li bajarê Bexdayê koça dawî kiriye û li bajaroka Koye bi axê hatiye spartin. Şarezayê zimanên Kurdî, Erebî û Îngilîzî bûye.


Çavkanî:

1- Arşîva Desteya însîklopediya Partiya Dêmokrata Kurdistanê.


Gotarên Têkildar

Samî Ebdulrehman

Endezyar û siyasetmedar Mihemed Mehmûd Ebdulrehman Xidir, ku bi navên (Samî, Samî Ebdulrehman, Salih û Dara), dihat nasîn, di sala 1957 an de bû endamê Komeleya Xwendekarên Kurd li Ewropayê. Di sala 1966 an de bû endamê Encûmena Serkirdetiya Şoreşa Kurdistana Iraqê.

Agahiyên bêtir

Salih Yûsifî

Salih Ebdullah Necmedîn Teha, bi navên (Seyda Salih - Salih Yûsifî) tê naskirin, nivîskar, rojnamevan, helbestvan û siyasetmedar bû. Di sala 1939 an de endamê Partiya Hîwa (Hêvî) ya Kurd bû. Di sala 1945 an de tevlî refên Partiya Rizgarî ya Kurd bû. Di sala 1946 an de di kongreya yekem de wekî endamê Komîteya Cîbicîkar a Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurd hat hilbijartin.

Agahiyên bêtir

Salih Ruşdî Tahir

Salih Ruşdî Tahir, di sala 1946 an de li bajarê Mûsilê tevlî rêzên Partiya Dêmokrata Kurd bûye. Di sala 1950 an de ji aliyê nûnerên konferansê ve wek endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrata Kurd (Konferansa Yekemîn a Bexdayê) hate hilbijartin. Di 30 ê Hezîrana 1959 an de li konferansa duyemîn a Bexdayê, ji ber çeprewiya xwe, endametiya wî ya serkirdatiyê hate rawestandin. Di sala 1959 an de ji aliyê nûnerên Kongreya Çaremîn Bi praniya dengan a Nonerên Kongreyê ve ji ber çeprewiya xwe ji rêz

Agahiyên bêtir

Ebdullah Agrîn

Ebdullah Ezîz Xalid Mihemed, bi navê (Ebdullah Agrîn), tê naskirin, siyasetmedar û akademîst e. Di sala 1959an de tevlî refên Partiya Dêmokrat a Kurdistanê bûye. Di sala 1974 an de tevlî refên Pêşmergeyên Şoreşa Îlonê bûye. Di sala 1993 an de piştî yekbûna çaremîn, ji aliyê nûnerên kongreyê ve wekî endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê – Yekgirtî (Kongreya Yazdemîn) hatiye hilbijartin.

Agahiyên bêtir

Dr Elî Baba Şawês

Elî Baba Îsmaîl Heqî Elî Resûl, ku bi navên (Dr Elî Baba, Dr Elî û Xale Doktor), tê naskirin, di sala 1957 an de tevlî rêzên Yekîtiya Xwendekarên Kurdistanê (Yekîtiya Qutabiyên Kurdistanê) bûye. Di sala 1989 an de ji aliyê nûnerên kongreyê ve wek endamê Komîteya Navendî ya Partiya Dêmokrat a Kurdistanê (Kongreya Dehemîn a Partiya Dêmokrat a Kurdistanê) hatiye hilbijartin. Di sala 1989 an de berpirsê duyemîn ê Komîteya Şaxa (Leqa) Çaran bûye.

Agahiyên bêtir