عیزەت سلێمان بەگ دەرگەڵەیی

عیزەت سلێمان بەگ دەرگەڵەیی، ناسراو بە مام عیزەت بەگ، ساڵی ١٩٣٢ لە گوندی دەرگەڵەی سەربەقەزای ڕەواندزی پارێزگای هەولێر لەدایک بووە، دوای ئەوەی بارزانییەکان لە ئەنجامی شەڕی مەیدان مۆریک و نسکۆی شۆڕشی یەکەمی بارزان (١٩٣١- ١٩٣٢) ڕوویان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کرد، لە ڕۆژی ١١ی ئەیلوولی ١٩٤٥ عیزەت سلێمان بەگ و بنەماڵەکەی لەگەڵ بارزانیەکان ڕۆیشتوون بۆ مەهاباد


عیزەت سلێمان بەگ دەرگەڵەیی، ناسراو بە مام عیزەت بەگ، ساڵی ١٩٣٢ لە گوندی دەرگەڵەی سەربەقەزای ڕەواندزی پارێزگای هەولێر لەدایک بووە، دوای ئەوەی بارزانییەکان لە ئەنجامی شەڕی مەیدان مۆریک و نسکۆی شۆڕشی یەکەمی بارزان (١٩٣١- ١٩٣٢) ڕوویان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کرد، لە ڕۆژی ١١ی ئەیلوولی ١٩٤٥ عیزەت سلێمان بەگ و بنەماڵەکەی لەگەڵ بارزانیەکان ڕۆیشتوون بۆ مەهاباد، دوای ڕاگەیاندنی کۆماری دیموکراتی کوردستان لەساڵی ١٩٤٦و بەژداری کردنی بارزانییەکان لە کۆماردا، لەسەر فەرمانی جەنەراڵ مستەفا بارزانی و پێشەوا قازی محەمەد وەکو قوتابیەک ڕەوانەی تەورێز کراوە بۆ ئەوەی لەوێ بخوێنێت، ناوبراو لەگەڵ ئەحمەد بلوریان، ئەحمەد ساڵحی، بابانزادە، ڕەحمانی برای هەژار موکریانی و موحسین ساڵح عەبدولعەزیز کەتانی لە تەورێز بووە، دوای هەرەسهێنانی کۆماری ئازەربایجان بەناچاری لەگەڵ قوتابیەکوردەکانی تر گەڕاوەتەوە بۆ مەهاباد، دوای ڕووخاندنی کۆماری کوردستان، باوکی ناوبراو و برایەکی لەگەڵ جەنەراڵ مستەفا بارزانی چوون بۆ یەکێتی سۆڤیەت و ئەویش کە تەمەنی ١٥ ساڵ بووە لەگەڵ شێخ ئەحمەد بارزانی و گەڕاوەکانی تر هاتۆتەوە بۆعێراق و بۆ ماوەی سێ مانگ لەگەڵ بارزانییەکان لە شارۆچکەی دیانا دەستبەسەر بووە.

عیزەت سلێمان بەگ دوای ئازادکردنی گەڕاوەتەوە بۆ گوندی دەرگەڵە و دواتر بەهۆی سەعید قەزاز کە پارێزگاری موسڵ بووە و ناسیاوی لەگەڵ باوکی هەبووە، کراوەتە بەرپرسی کرێکارەکانی دروستکردنی ڕێگای هامڵتۆن لەنێوان شارۆچکەی دیانا و حاجی ئۆمەران، لەو ماوەیەدا بەهۆی نزیکی لە شیوعیەکان کە لەو دەڤەرە جموجۆڵیان هەبووە، چووتە ڕیزی حزبی ڕزگاری نیشتمانی(تەحەرور وەتەنی) کەسەر بەحیزبی شیوعی عێراق بووە.

ساڵی ١٩٦٣ و دوای ئەوەی حیزبی بەعس دەسەڵاتی عێراقی گرتە دەست، عیزەت سلێمان بەگ و چەکدارەکانی لەڕێگەی موقەدەم عەزیز ئاکرەیی کە فەرماندەی پێشمەرگەکانی بەرەی سپیلک بووە هاتووە بۆ لای جەنەراڵ مستەفا بارزانی و پەیوەندى بە شۆڕشی ئەیلوولەوە کردووە، دواتر خۆی و ئەو کۆمەڵەچەکدارەی کە لەگەڵی بوون بەشداری شەڕەکانی سپیلک، چیای کۆڕەک و هەندرێنی کردووە. پاشان کراوەتە فرەماندەى بەتالیۆنى٤ لە هێزى باڵەک.

ساڵی ١٩٧٥ دوای نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول، ناوبراو لەگەڵ بنەماڵەکەی ئاوارەى وڵاتى ئێران بووە وڕووی کردۆتە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و سەرەتا لەشاری مەهاباد بووە و دواتر چووەتە شاری کەرەج، کاتێک جەنەراڵ مستەفا بارزانی لە ڕۆ‌ژی ١٩ی حوزەیرانی ١٩٧٦ بۆ جاری دووەم بەمەبەستی چارەسەری نەخۆشیەکەی لە ئێرانەوە ڕەوانەی وڵاتی ئەمریکا کرا، عیزەت سلێمان بەگ لەسەر داواکاری خۆی و وەرگرتنی ڕەزامەندی جەنەراڵ مستەفا بارزانی، گەڕاوەتەوە بۆ عێراق.

لەسەر داواکاری حکومەتی عێراق لە ساڵی ١٩٧٨ چووە بۆ وڵاتی ئەمریکا بۆ ئەوەی جەنەراڵ مستەفا بارزانی ببینێت و بەڵکو ئامادەبێت وتووێژ لەگەڵ عێراق بکات، جاری دووەمیش لەسەر داواکاری بارزان تکریتی، ناوبراو ڕۆشتووە بۆ دیداری سەرکردە مەسعود بارزانی بە مەبەستی دەستپێکردنی گفتوگۆ لەنێوان شۆڕش و حکومەتی بەعس، لە ڕۆژی ٢٧ی ئازاری ٢٠١١ لایەن سەرۆک بارزانی مەدالیای بارزانی نەمری پێ بەخشرا. لە ڕۆژی ٣٠ی کانونی دووەمی ٢٠٢١ کۆچی دوایی کردووە و لە گۆڕستانى گوندى دەرگەڵە بە ئامادەبوونى خەڵکیکى زۆر بەخاک سپێردراوە.


سەرچاوە:

١-ئەرشیفى دەستەى ئینسکلۆپیدیاى پارتى دیموکراتى کوردستان.

 


بابەتی پەیوەندیدار

خالید حەمید ئاغا بیری

خالید حەمید ئاغا بیری، ساڵی ١٩٤٤ لە گوندی بیری لەدەڤەری دۆسکی سەروو سەربە قەزای ئامێدی پارێزگاى دهۆک لەدایک بووە، ساڵی ١٩٦١ بۆتە پێشمەرگە، ساڵی ١٩٧٥ دوای نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول ئاوارەی وڵاتی ئێران بووە، ساڵی ١٩٧٩ پەیوەندی بە هێزى پێشمەرگەى شۆڕشی گوڵان کردووە، ساڵی ١٩٩١ گەڕاوەتەوە بۆ باشووری کوردستان، لە ١٦ی ئابی ١٩٩٦ میدالیای بارزانی پێ بەخشراوە، لە ٣٠ی ئایاری ٢٠١٢ کۆچی دوایی کردووە.

زانیاری زیاتر

عەریف دەروێش

دەروێش یوسف ڕەشید نعمەت سندی ناسراو بە (عەریف دەروێش)، ساڵی ١٩٣٠ لە گوندی ئاڤگەنی لەدەڤەری زاخۆ لەدایک بووە، ماوەی ١٠ ساڵ لە سوپای عێراق بووە، لەساڵی ١٩٦١ پەیوەندی بە شۆڕشی ئەیلوولەوە کردووە، ساڵی ١٩٧٠ کراوە بە فەرماندەی بەتالیۆنی پاسەوانی سنوور، ساڵی ١٩٧٥ دوای نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول ئاوارەی وڵاتی ئێران بووە، ساڵی ٢٠٠٨ پلەی فەرماندەی هێزی پێدراوە، لە ١٦ی ئابی ١٩٩٦ میدالیای بارزانی پێ بەخشراوە.

زانیاری زیاتر

بەهائەدین محەمەد ئەمین

بەهائەدین محەمەد ئەمین ناسراو بە (سەید بەهائەدین ئیمامی)، ساڵی ١٩٤١ لە گوندی لاوەران سەربە دەڤەری هەڵەبجە لەدایک بووە، ساڵى ١٩٦١ پەیوەندى بەهێزی پێشمەرگەى شۆڕشی ئەیلوول کردووە و بووەتە پێشمەرگە، ساڵی ١٩٦٦ کراوە بە سەرپەل، ساڵى ١٩٧٩ پەیوەندی بە شۆڕشی گوڵان کردووەتەوە، دوای ڕاپەڕینەکەی ساڵی ١٩٩١ گەڕاوەتەوە بۆ باشووری کوردستان، لە ١٦ی ئابی ١٩٩٦ میدالیای بارزانی پێ بەخشراوە.

زانیاری زیاتر

کەمال عەباس خەلکانی

کەمال عەباس حەسەن، ساڵی ١٩٦٩ پەیوەندی بە ڕیزەکانی شۆڕشی ئەیلوول کردووە، دوای نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول ئاوارەی وەڵاتی ئێران بووە، بەشداری شۆڕشی گوڵان کردووە، ساڵی ٢٠٢٢ مەدالیای بارزانی نەمری پێ بەخشراوە.

زانیاری زیاتر

ئامینە خالید ئەمین مامەند

ئامینە خالید ئەمین مامەند، ساڵى ١٩٥٧ لە پارێزگاى سلێمانى لەدایک بووە، ساڵى ١٩٦٤ پەیوەندى بە ڕیزەکانى پارتى دیموکراتى کوردستان کردووە، ساڵى ١٩٩٢ بۆتە ئەندامى لێژنە ناوچەى پارتى لە واشنتۆن، ساڵى ١٩٩٨ بۆتە بەرپرسی لێژنە ڕێکخراوى واشنتۆن. لە ١٣ى تشرینى یەکەمى ١٩٩٩ میدالیاى بارزانى پێ بەخشراوە.

زانیاری زیاتر