شەوکەت ئاکرەیی

شەوکەت ئه‌حمه‌د عه‌زیز ئه‌حمه‌د، ناسراو به‌ ئه‌ندازیار شەوکەت ئاکرەیی،ئه‌ندازیار و سیاسه‌تمه‌دار، ساڵی ١٩٦٣ له‌به‌شی ئه‌ندازیاری ڕادیۆی ده‌نگی كوردستان كاری كردووه‌، ساڵی ١٩٦٣ به‌شداری كۆنگره‌ی كۆیه (یه‌كه‌می گه‌ل)ی كردووه‌، ساڵی ١٩٦٦ له‌لایه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌ی حه‌وته‌م به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی پارتی دیموكراتی كوردستان هه‌ڵبژێردراوه‌


شەوکەت ئه‌حمه‌د عه‌زیز ئه‌حمه‌د، ناسراو به‌ ئه‌ندازیار شەوکەت ئاکرەیی،ئه‌ندازیار و سیاسه‌تمه‌دار، ساڵی ١٩٦٣ له‌به‌شی ئه‌ندازیاری ڕادیۆی ده‌نگی كوردستان كاری كردووه‌، ساڵی ١٩٦٣ به‌شداری كۆنگره‌ی كۆیه یه‌كه‌می گه‌لی كردووه‌، ساڵی ١٩٦٦ له‌لایه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌ی حه‌وته‌‌‌م به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی پارتی دیموكراتی كوردستان هه‌ڵبژێردراوه‌.


ژیاننامه

شه‌وكه‌ت ئه‌حمه‌د عه‌زیز ئه‌حمه‌د، ساڵی ١٩٢٧ له‌ شاری ئاكرێ له‌ دایك بووه‌‌‌، ساڵی ١٩٥٦ به‌كالۆریۆسی به‌شی ئه‌ندازیاری پیشه‌سازی له‌ زانكۆی لیدس له‌ بەریتانیا وه‌رگرتووه‌، ساڵی ١٩٥٧ به‌ فه‌رمانبه‌ر له‌ شاری سلێمانی دامه‌زراوه‌، ساڵی ١٩٥٨ به‌پله‌ی سه‌رۆكی ئه‌ندازیاران له‌ وه‌زاره‌تی شاره‌وانی حكومه‌تی عێراق ده‌ستبه‌كار بوو، له‌ سه‌ره‌تای ساڵی ١٩٦١ ئه‌ندامی شاندی سه‌ندیكای ئه‌ندازیارانی عێراق بۆ سه‌ردانی كۆماری میللی چین و یه‌كێتی سۆڤێت بووه، له‌ ١٠ی تشرینی دووه‌می ١٩٨٠ له‌ شاری به‌غدا له‌لایه‌ن ده‌زگای هه‌واڵگری و ئاسایشی حكومه‌تی عێراقه‌وه‌ به‌ ماده‌ی سالیۆم ژه‌هرخوارد كراوه‌ و له‌ژێر كاریگه‌ری ئه‌و ژه‌هر خواردنه‌ كۆچی دوایی كردووه‌ و له‌ شارۆچكه‌ی ئاكرێ به‌ خاك سپێردراوه‌‌‌‌. شاره‌زای زمانه‌كانی كوردی، عه‌ره‌بی و ئینگلیزی بووه‌.


خه‌باتنامه‌

ساڵی ١٩٤٠ په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی حزبی هیوای كورده‌وه‌ كردووه‌، ساڵی ١٩٤٥ په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی حزبی ڕزگاری كورده‌وه‌ كردووه‌، ساڵی ١٩٤٥ ماڵه‌كه‌ی له‌ شاری به‌غدا حه‌شارگه‌ی میرحاج ئه‌حمه‌د تاهیر (١٩١١-١٩٨٨) ناسراو به‌ ئاكره‌یی بووه‌ و له‌ڕێی محه‌مه‌د ئه‌مین ئاغای ئاكره‌یییه‌وه‌ هه‌وڵی ده‌ربازكردنی داوه‌ بۆ ده‌ڤه‌ری بارزان، ساڵی ١٩٤٥ له‌به‌ر پشتگیری له‌ شۆڕشی دووه‌می بارزان گیراوه‌‌ و فه‌رمانی به‌ندكردنی یه‌ك ساڵی له‌ به‌ندیخانه‌ی ناوه‌ندیی به‌غدا به‌سه‌ردا سه‌پێنراوه‌، شه‌وكه‌ت ئه‌حمه‌د عه‌زیز ئه‌حمه‌د ساڵی ١٩٤٦ په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی پارتی دیموکراتی کورده‌وه‌ كردووه‌، له‌ مانگی كانوونی دووه‌می ١٩٤٩ له‌ شاری لوزانی سویسرا ئه‌ندامی ده‌سته‌ی دامه‌زرێنه‌رانی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كورد له‌ ئه‌وروپا بووه‌، ساڵی ١٩٥٩ نوێنه‌ری كۆنگره‌ی چواره‌می پارتی دیموكراتی كوردستان ـ عێراق بووه‌، له‌ شاری به‌غدا، ساڵی ١٩٦٠ نوێنه‌ری كۆنگره‌ی پێنجه‌می پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌، له‌ شاری به‌غدا، ساڵی ١٩٦١ به‌ هاوكاری پارێزه‌ر جه‌رجیس فه‌تحوڵا (١٩٢٠-٢٠٠٦) ڕۆژنامه‌ی خەباتی ئۆرگانی پارتی دیموكراتی كوردستانی به‌ شێوه‌یه‌كی نهێنی له‌ شاری به‌غدا له‌چاپ داوه‌‌‌، ساڵی ١٩٦٢ بۆ ماوه‌یه‌كی كورت له‌ به‌ندیخانه‌ی ئاسایشی گشتی به‌غدا ده‌ستبه‌سه‌ر بووه‌، ساڵی ١٩٦٣ ئاگاداری كوده‌تای ٨ی شوباتی ١٩٦٣ له‌ دژی فه‌ریق ڕوكن عه‌بدولكه‌ریم قاسم (١٩١٤-١٩٦٣) بووه‌.

ساڵی ١٩٦٣ په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌وه‌ كردووه‌، ساڵی ١٩٦٣ له‌ به‌شی ئه‌ندازیاریی ڕادیۆی دەنگی کوردستان كاری كردووه‌، ساڵی ١٩٦٣ به‌شداری كۆنگره‌ی كۆیه‌ی كردووه‌، له‌ ٣٠ی ئاداری ١٩٦٣ به‌ نوێنه‌رایه‌تی كۆنگره‌ی یه‌كه‌می گه‌ل به‌ ئه‌ندامی شاندی پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ دانوستاندن له‌گه‌ڵ حكومه‌تی كۆماری عێراق گه‌یشته‌ شاری به‌غدا‌، ساڵی ١٩٦٣ نوێنه‌ری پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ بۆ شاری قاهره‌ی كۆماری میسری عه‌ره‌بی، ساڵی ١٩٦٣ ئه‌ندامی كۆمكاری نه‌ته‌وه‌یی عێراقی (التجمع القومي العراقي) بووه‌ له‌ قاهیره‌ دژ به‌ ڕژیمی عه‌بدولكه‌ریم قاسم، ساڵی ١٩٦٣ چاوی به‌ محه‌مه‌د ڕه‌زا شای په‌هله‌وی شای ئێران كه‌وتووه‌، ساڵی ١٩٦٣ له‌گه‌ڵ ڕۆژنامه‌نووس ئه‌ریك ڕولێو (RouLeau) له‌ ڕۆژنامه‌ی لوموندی فڕه‌نسی سه‌باره‌ت به‌ دۆزی كورد و دونیای ڕۆژئاوا قسه‌یان كردووه‌، ساڵی ١٩٦٤ نوێنه‌ری كۆنگره‌ی شه‌شه‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ له‌ شارۆچكه‌ی قه‌ڵادزێ له‌ پارێزگای سلێمانی، ساڵانی (١٩٦٤-١٩٦٦) به‌رپرسی دووه‌می ئێزگه‌ی ده‌نگی كوردستان بووه، ساڵی ١٩٦٥ هاوكاری دانا ئادمز شمێدتی كردووه‌ بۆ نووسینی په‌رتوكی (گه‌شتێك به‌ناو پیاوه‌ ئازاكاندا)‌.

له‌ ناوه‌ڕاستی ساڵی ١٩٦٥ له‌سه‌ر داخوازی حكومه‌تی عێراقی له‌لا‌یه‌ن كاربه‌ده‌ستانی میسر له‌ شاری قاهیره‌ ده‌ركراوه‌، ساڵی ١٩٦٥ په‌ناده‌باته‌ به‌ر پاشایه‌تی ئوردن و له‌لایه‌ن وه‌سفی ئه‌لته‌ل (١٩١٩-١٩٧١) سه‌رۆكوه‌زیران هاوكاری كراوه‌ تا به‌ شێوه‌ێكی یاسایی و به‌ پاسپۆرتی ئوردنی بگاته‌ شانشینی ئێران، له‌وێش چووه‌ بۆ ناوچه‌ ئازادكراوه‌كانی شۆڕشی ئەیلوول، ساڵی ١٩٦٦دا له‌لایه‌ن كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی به‌ ئه‌ندامی لێژنه‌ی ئاماده‌كاری كۆنگره‌ی حه‌وته‌‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان ده‌ستنیشان كراوه‌، ساڵی ١٩٦٦ له‌لایه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌وه‌ به‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی پارتی دیموكراتی كوردستان كۆنگره‌ی حه‌وته‌‌‌م هه‌ڵبژێردراوه‌، ساڵی ١٩٦٦ كراوه‌ته‌ به‌رپرسی لێژنه‌ی لقی سێی پارتی دیموكراتی كوردستان‌،‌ له‌ مانگی ئایاری ١٩٦٧ ده‌سته‌ی نووسه‌رانی ڕۆژنامه‌ی برایه‌تی پاشكۆی ڕۆژنامه‌ی عه‌ره‌بی ‌زمانی التآخي چاپی به‌غدا بووه‌، ساڵی ١٩٦٧ له‌ دامه‌زرێنه‌رانی ڕۆژنامه‌ی عه‌ره‌بیزمانی (التآخي) بووه‌، له‌ ڕۆژی شه‌مه‌ی ٢٩ی نیسانی ١٩٦٧ له‌ یه‌كه‌مین ژماره‌ی ڕۆژنامه‌ی عه‌ره‌بیزمانی (التآخي) ئه‌ندامی ده‌سته‌ی نووسه‌ران بووه، له‌ ناوه‌ڕاستی ساڵی ١٩٦٧ نووسینگه‌ی ئه‌ندازیاری خۆی له‌ شاری به‌غدا كردووه‌ته‌وه‌‌، ساڵی ١٩٦٧ یاریده‌ده‌ری به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی بووه‌ له‌ وه‌زاره‌تی شاره‌وانی حكومه‌تی عێراق، ساڵی ١٩٦٨ ئه‌ندامی شاندی دانوستانكاری پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ بۆ لای حكومه‌تی عێراق‌.

ساڵانی (١٩٦٨-١٩٧١) به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی كاره‌بای گونده‌كان و پڕۆژە‌ بچوكه‌كان بووه‌ له‌ وه‌زاره‌تی شاره‌وانی حكومه‌تی عێراق، ساڵی ١٩٦٧ ده‌سته‌ی نووسه‌رانی گۆڤاری برایی بووه‌ له‌ به‌غدا، ساڵی ١٩٧٠ نوێنه‌ری كۆنگره‌ی هه‌شته‌‌‌می پارتی دیموكراتی كوردستان بووه‌ له‌ گوندی ناوپردانی سه‌ر به‌ پارێزگای هه‌ولێر‌، له‌ ٨ی كانونی یه‌كه‌می ١٩٧٤ به‌ فه‌رمانی ئه‌نجوومه‌نی سه‌ركردایه‌تی شۆڕشی به‌عس له‌ پله‌ی یاریده‌ده‌ری به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی پڕۆژە‌كانی ئاو و كاره‌با له‌ وه‌زاره‌تی شاره‌وانییه‌كان خانه‌نشین كراوه‌، ساڵی ١٩٧٥ له‌دوای نسكۆی شۆڕشی ئه‌یلوول په‌یوه‌ندی به‌ ڕیزه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی سۆسیالیستی كوردستانه‌وه‌ كردووه‌، به‌ڵام له‌ ساڵی ١٩٧٦ گه‌رایه‌وه‌ نێو حكومه‌تی عێراق و ساڵی ١٩٧٧ ڕاوێژكاری وه‌زیری پیشه‌سازی و كانزاكانی حكومه‌تی عێراق بووه‌، ساڵی ١٩٧٧ به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی كارگه‌ی چیمه‌نتۆی سه‌ماوه‌ بووه‌ (به‌مه‌به‌ستی دوورخستنه‌وه‌ی‌ له‌ گردبوونه‌وه‌ی كوردان له‌ به‌غدا)، له‌ ١٠ی تشرینی دووه‌می ١٩٨٠ له‌ شاری به‌غدا له‌لایه‌ن ده‌زگای هه‌واڵگری و ئاسایشی حكومه‌تی عێراقه‌وه‌ به‌ ماده‌ی سالیۆم ژه‌هرخوارد كراوه‌ و له‌ژێر كاریگه‌ری ئه‌و ژه‌هر خواردنه‌ كۆچی دوایی كردووه‌ و له‌ شارۆچكه‌ی ئاكرێ به‌ خاك سپێردراوه‌‌‌‌. شاره‌زای زمانه‌كانی كوردی، عه‌ره‌بی و ئینگلیزی بووه‌.


سه‌رچاوه‌:

١.ئه‌رشیفی ده‌سته‌ی ئینسكۆپیدیای پارتی دیموكراتی  كوردستان.

 


بابەتی پەیوەندیدار

سالار عوسمان حسێن

سالار عوسمان حسێن، ناسراو بە دکتۆر سالار، ساڵی ١٩٦٩ لە شاری هەولێر لەدایکبووە. خوێندنى سەرەتایی و ناوەندى لە شارى هەولێر تەواو کردووە، دکتۆراى لە ئەدەبى کوردى لەزانکۆى دهۆک بەدەست هێناوە. خاوەنى ١٢ پەرتووکە لە بوارەکانى : ئەدەب، زمان، ڕۆژنامەگەرى و سیاسەت

زانیاری زیاتر

سەگڤان هالۆ

سه‌گڤان عوسمان هالۆ، ناسراو بە سەگڤان هالۆ، لە ١ى تەممووزی ١٩٦٨ لە گوندى بۆسەل سەر بەقەزاى زاخۆى پارێزگاى دهۆک لەدایک بووە، ساڵى ٢٠٠٨ بڕوانامەى بەکالۆریۆسى لە کۆلێژى یاسای زانکۆى سەڵاحەدین بەدەست هێناوە، ساڵى ٢٠١٦ بڕوانامەى ماستەرى لە یاسا لە کۆلێژى یاساى زانکۆى سەڵاحەدین بەدەست هێناوە.

زانیاری زیاتر

ئاری فارووق حەسەن

ئاری فارووق حه‌سه‌ن، ناسراو بە ئاری نانەکەلی، لە ٢١ى ئابى ساڵى ١٩٧٤ لەشارى هەولێر لەدایک بووە، ساڵى ٢٠٠٤ بڕوانامەى لەبەشى یاسای کۆڵێژى یاسای زانکۆى سەڵاحەدین وەرگرتووە.

زانیاری زیاتر