دکتۆر فرێدریک تیسۆ، ساڵی ١٩٥١ لە جەزائیر لەدایکبووە، ساڵی ١٩٦٢ دەگەڕێتەوە بۆ فەڕەنسا و شاری لیۆنى فەڕەنسا نیشتەجێ دەبێت، قۆناغەکانى خوێندنى لە وڵاتى فەڕەنسا تەواو دەکات و لە ساڵی ١٩٨٠ دەبێتە پزیشک. ماوەى چەند ساڵێک ناوەندێکی تەندروستی گوندنشینی لە دۆڵی ئایت بوگێمێز بەڕێوە دەبات و یارمەتى نەخۆشەکانى دەدات، وەکو پزیشکێکی فەڕەنسی، بڕیار دەدات لەو وڵاتانەی کە دوورەدەستن و شەڕ تێیاندا بڵاوە و هیچ هاوکارییەکیان بەدەست ناگات یارمەتى خەڵکەکەى بدات.
دکتۆر فرێدریک تیسۆ ژیانێکی پڕ لە سەرکێشی بەسەر بردووە، ساڵى ١٩٨٢ دەچێتە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و وەک پێشمەرگەیەک لە گوندى مەزرێ لە ناوچەى ئالانى سەردەشتى ڕۆژهەڵاتى کوردستان لە نەخۆشخانەى حزبى دیموکراتى کوردستانى ئێران خزمەتى نەخۆش و بریندارەکانى شەڕى حکومەتى ئێران دەکات.
دکتۆر فرێدریک تیسۆ ئەندامى پزیشکانى بێسنوور، ساڵى ١٩٨١ لە ڕێگاى کەندال نەزان سەرۆکى ئەنستیتیۆتى کورد لە پاریسی وڵاتى فەڕەنسا ئاشناى کێشەى گەلى کورد بووە. تیسۆ بە ڕادەیەک لەگەڵ ئێش و ئازارى گەلى کورد تێکەڵاو ببوو، دواى ئەوەى کوردستانى جێهێشت و گەڕایەوە وڵاتى فەڕەنسا بەهەموو شێوەیەک هاوکارى بزووتنەوەى ڕزگاریخوازى کوردى کردووە، ساڵى ١٩٨٤ لە شاخەکانى کوردستان ئاشنایەتى لەگەڵ بێرنارد کۆشنێر پەیدا کردووە، دکتۆر فرێدریک تیسۆ دژى ئەوە بووە کەوا پارتە کوردییەکان دژى یەکتر شەڕ بکەن و بەردەوام هەوڵى ناوبژیوانى لەنێوانیان داوە. ساڵى ١٩٨٤ دەگەڕێتەوە وڵاتى مەغریب و بۆ ماوەى پێنج ساڵ لەو وڵاتە خزمەت بە کەرتى تەندروستى دەکات و یارمەتى نەخۆشەکان دەدات.
ساڵى ١٩٨٩ بەشدارى کۆنفرانسێک لە پاریس سەبارەت بە کێشەى کورد دەکات و لەو باریەوە دەڵێت: هەریەک لە وڵاتانى تورکیا و عێراق و ئێران و سوریا بە ئەنجامدانى ئەو کۆنفرانسە خۆشحاڵ نەبوون. ساڵی ١٩٩١ لەگەڵ بێرنارد کۆشنێر ڕۆڵى هەبووە لە داڕشتنى بڕیارى بڕیاری ٦٨٨ی ئەنجوومەنى ئاسایش و نەتەوەیەکگرتوەکان بۆ دابینکردنى ناوچەى ئازاد و دژەفڕین بۆ خەڵکى هەرێمى کوردستان. ساڵى ١٩٩١ چەندین جار سەردانى باشوورى کوردستان دەکات.
لە ١٢ى تەمووزى ٢٠٠٦ لە شارى پۆرت ئۆ پرێنسى پایتەختى وڵاتى هایتى تووشى ڕووداوێکى سەخت بوو، کەوانەیەکى کارەبایی دواى ڕووداوێک لەسەر هێڵى ڤۆڵتییەى بەرز فڕێیدا بۆ ئاسمان و لەکاتى کەوتنیدا بڕبڕەى پشتى شکا، لەو کاتەوە کورسى گەڕۆک بەکاردەهێنێت.
لە ٢٣ى ئەیلوولى ٢٠٠٧ وڵاتى فەڕەنسا کونسلخانەى خۆى لە شارى هەولێر کردەوە و دکتۆر فرێدریک تیسۆ، یەکەم کونسلى وڵاتەکە بوو لەهەولێر، لەو ڕۆژەوە بە شێوەیەکى فەرمى نوێنەرایەتى وڵاتەکەى لە هەرێمى کوردستان کردووە، وەک دیبلۆماتکارێک و هاوسۆز لەگەڵ کێشەى کورد هەمیشە لە هەوڵى پتەوکردنى پەیوەندییەکانى وڵاتى فەڕەنسا لەگەڵ هەرێمى کوردستان بووە. لەو باریەوە دەڵێت: من دیبلۆمات نەبووم کە ئەرکى کونسلى وڵاتەکەم لە کوردستان پێسپێردرا، بەڵکو من بە ڕێگاى کارى پزیشکى تێکەڵى سیاسەت بووم.
دکتۆر فرێدریک تیسۆ تا ساڵى ٢٠١٢ لە کوردستان مایەوە و بەشدارى زۆربەى بۆنە و ڕێوڕەسمەکانى حکومەتى هەرێمى کوردستانى کرد و پردێکى بەهێزى پەیوەندى نێوان کوردستان و فەڕەنسا بوو. لەزۆربەى بۆنەکان تاجە گوڵینەى لەسەر مەزارى شەهیدان و ئەنفالکراون لە بارزان و هەڵەبجە و گەرمیان و بادینان و بالیسان هەموو شوێنەکانى ترى کوردستان داناوە.
ڕۆژى ٣٠ى ئەیلوولى ٢٠١٢ بەهۆى کۆتایی هاتنى ئەرکەکەى وەک کونسلى فەڕەنسا لەهەولێر گەڕایەوە وڵاتەکەى خۆى، لەکاتى بەڕێکردنى مەڕاسیمێکى شایستەى لەلایەن حکومەتى هەرێمى کوردستان لە هۆڵى شەهید سەعد عەبدوڵا بۆ ڕێکخرا و چەندین بەرپرسی پایە بڵندى حکومەت لە ڕێوڕەسمەکە ئامادەبوون و سوپاس و پێزانینى حکومەت و گەلى کوردییان پێشکەشکرد کە بۆ ماوەى سی ساڵ خزمەتى دۆزى ڕەواى گەلى کوردى کردووە. لە ڕێوڕەسمەکەدا دکتۆر فرێدریک تیسۆ سوپاسى سەرۆک مەسعود بارزانی و نێچیرڤان بارزانی کرد و خۆشحاڵى خۆى دەربڕى کە وەک دیبلۆماتکارێک خزمەتى بە دۆزى ڕەواى گەلى کورد کردووە. جەختى لەوە کردەوە کە وەک دۆستێکى کورد بەردەوام دەبێت لە خزمەتکردن بە نەتەوە ماف خوراوەکان و وەک دۆستێکى کورد دەمێنێتەوە.
بەهۆى ئەو خزمەتانەى چ لەسەر ئاستى کوردستان و فەڕەنسا و ئاستى جیهانى پێشکەشى گەلى کوردى کردووە لە ڕۆژى ١٥ی ئازارى ٢٠١٣ لەلایەن سەرۆک مەسعود بارزانى میدالیاى بارزانى پێ بەخشرا.
سەرچاوە:
١-ئەرشیفى دەستەى ئینسکلۆپیدیاى پارتى دیموکراتى کوردستان.
