شەڕی گۆجاڕ

له‌و كاته‌ی كه‌ حكومه‌تی ئێران توانی به‌ هێرش كردنه‌ سه‌ر كۆماری كوردستان بۆ جارێكی دیكه‌ كۆنترۆلی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بخاته‌ ژێر ده‌ستی خۆی، مه‌لا مسته‌فا بارزانی و هێزه‌كه‌ی ده‌یانویست له‌ خاكی ئێران خۆیان ده‌رباز بكه‌ن و بۆ جارێكی دیكه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ناوچه‌كانی خۆیان له‌ كوردستانی عێراق...


له‌و كاته‌ی كه‌ حكومه‌تی ئێران توانی به‌ هێرش كردنه‌ سه‌ر كۆماری كوردستان بۆ جارێكی دیكه‌ كۆنترۆلی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بخاته‌ ژێر ده‌ستی خۆی، مەلا مستەفا بارزانی و هێزه‌كه‌ی ده‌یانویست له‌ خاكی ئێران خۆیان ده‌رباز بكه‌ن و بۆ جارێكی دیكه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ناوچه‌كانی خۆیان له‌ كوردستانی عێراق، به‌ڵام ئه‌و گه‌ڕانه‌وه‌یه‌ بێ كێشه‌ و ده‌رده‌سه‌ری نه‌بوو، له‌و ڕێگه‌یه‌ تووشی چه‌ندین شه‌ڕ و مه‌ترسی بوون. یه‌كێك له‌و شه‌ڕانه‌ كه‌ له‌و كاته‌ له‌ نێوان بارزانییه‌كان و هێزی سوپای ئێران ڕوویدا شه‌ڕی گوجار بوو.

مه‌لا مستەفا بارزانی له‌ ١١ی ئاداری ١٩٤٧ به‌ره‌و ناوچه‌كانی باكوور ده‌ڕوات بۆ ئه‌وه‌ی ڕێگه‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ زێدی خۆیان تاقی بكاته‌وه‌ و چاویشی به‌ سه‌رۆك هۆزه‌كانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بكه‌وێت. بۆیه‌ له گوندی ئه‌نبی له‌ ماڵی نووری به‌گی به‌گزاده‌ له‌ گه‌ڵ  سه‌رۆك هۆزه‌كانی ناوچه‌كه‌‌ كۆده‌بێتەوە، له‌وكاته‌ له‌ لایه‌ن سیخۆریك به‌ ناوی هه‌ویركۆ هه‌واڵی ئه‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ ده‌گاته‌ ورمێ كه‌ سه‌رله‌شكر هۆمایونی له‌وێ بوو بۆیه‌ له‌شكری ئێران دێته‌ ئه‌و ناوچه‌یه‌ و له‌ شه‌وی ١٣ لەسەر ١٤ی ئاداری ١٩٤٧ گوندی گوجاریان گه‌مارۆ ده‌دات.  له‌و ڕووداوه‌‌ مستەفا بارزانی ژماره‌یه‌كی كه‌م له‌ هێزه‌كه‌ی له‌ گه‌ڵی بوونه‌ كه‌سانێك وه‌كو عه‌قید به‌كر عه‌بدولكه‌ریم حه‌وێزی و محه‌مه‌د حسێن هه‌ركی له‌ سه‌رۆك هۆزه‌كانی هه‌ركی و مامۆستا محه‌مه‌د وردی له‌ گه‌ڵ ١٣ كه‌س له‌ پێشمه‌رگه‌كانی بارزانی. كاتێك بازرانی ئاگاداری ئه‌و گه‌مارۆدانه‌ ده‌بێت به‌ره‌و به‌رده‌سور ده‌ڕۆن و به‌رگری له‌خۆیان ده‌كه‌ن و بۆ ڕۆژی دواترێش كه‌ ته‌قه‌ نامێنیت ده‌ڕۆنه‌ ناو گوندی كۆیی و ده‌بینن كه‌س له‌و گونده‌ نه‌ماوه‌، دوای ماوه‌یه‌ك ئاگادار ده‌بن كه‌ له‌ به‌گزاده‌كان چوار كه‌س كوژراون كه‌ یه‌كێكیان هه‌ویركۆ بوو كه‌ هه‌واڵی بوونی مستەفا بارزانی و هاوڕێیه‌كانی له‌ گوندی گوجار گه‌یاندبووه‌ سه‌رله‌شكر هۆمایونی، له‌ بارزانییه‌كانیش دوو كه‌س شه‌هید ده‌بن كه‌ حاجی محه‌مه‌د هۆستانی و شه‌والی شندۆ شانه‌ده‌ری بوون و سێ پێشمه‌رگه‌ش كه‌ بریتیی بوون له‌ حه‌سۆ میرخان خه‌ردنی و حالی محه‌مه‌د خالانی و مسته‌فا ڕه‌شۆ لیلۆكی بریندار ده‌بن.

ڕۆژی پاشتر به‌گزاده‌كان له‌گه‌ڵ هێزی ئێران و 3 تانك و فڕۆكه‌ هێرش ده‌كه‌نه‌ سه‌ر بارزانییه‌كان و هه‌روه‌ها له‌ ورمێش هێزێك ده‌هات كه‌ ڕێگا له‌ بارزانییه‌كان بگرێت له‌ گه‌لی به‌ندێ. كاتێك بارزانی هه‌ست به‌وه‌ ده‌كات له‌ شوێنه‌ ستراتیژییه‌كاندا هێڵی به‌هێزی به‌رگریكردن دروست ده‌كات له‌ ناوچه‌كانی به‌ری زه‌ر و به‌رزاییه‌كانی هه‌ڤره‌س و كه‌وی زه‌ر. هۆكاری ئه‌و كاره‌ش ده‌گه‌ڕایه‌وە بۆ پاراستنی ئه‌م شوێنانه‌، چونكه‌ تاكه‌ ڕێگا بوو بۆ ڕزگاربوونی بارزانییه‌كان له‌ هێرشه‌كانی سوپای ئێران، چونكه‌ ته‌واوی خێزانه‌ بارزانییه‌كان له‌و ناوچانه‌ بوون.


سه‌رچاوه‌كان:

١- مسعود بارزانی، بارزانی و بزووتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی یه‌كم 1931-1958، هه‌ولێر، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌ ،2012.

٢- عه‌قید به‌كر عه‌بدولكه‌ریم حه‌وێزی، گه‌شتێك به‌ كۆماری مه‌هاباد دا ، هه‌ولێر، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی ئاراس، چاپی دووه‌م، 2001.

 


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى پردەکەى چۆمى دەرەدوینە لە تەمووزى ١٩٦٣

ئه‌و شەڕە لە سەر ڕێگاى نێوان مەیدان و دەربەندیخان لە کاتێکدا ڕوویدا، کە هێزى پێشمەرگە ویستى ڕێگا لە کاروانێکى سەربازى سوپاى عێراق بگرێت کە بە ڕێگاى جەلەولا- دەربەندیخان بەرەو بەغدا تێدەپەڕی، لە شەڕەکەدا سوپاى عێراق و چەکدارانى بەکرێگیراو زیانێکى گیانى زۆریان پێکەوت، کاروانە سەربازیەکەش ڕۆژی یەکەم نەیتوانى تێپەڕێ بەڵکو بۆ ڕۆژى دوایی دەرباز بوو.

زانیاری زیاتر

شەڕی مەندیل

شەڕى مەندیل، هێرشێکى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بۆ سەر بارەگاى فەوجى تایبەتى ٦ لە مەندیلى دوورى ٥ کم لە شارى چەمچەمال بوو کە لە شەوى ١٠ لەسەر١١ى کانوونى دووەمى ١٩٨٨، دواى شەڕێکى گەرم توانیان دەست بەسەر بارەگاى فەوجدا بگرن و ژمارەیەک چەکدار بکوژن و ژمارەیەکیش بەدیل بگرن هەروەها بڕێکى زۆرى چەک و تەقەمەنى و کەلوپەل و تفاقى سەربازى دەستکەوتى هێزى پێشمەرگە بوون.

زانیاری زیاتر

شەڕی بەرۆشکێ

شەڕى بەڕۆشکێ چالاکییەکى دیکەى هێزى پێشمەرگە بوو دژ بە دامودەزگا ئەمنیەکانى ڕژێمى بەعس، هێزێکى پێشمەرگەى لێژنەى ناوچەى دهۆک بە فەرماندەى محەمەد مراد، لە یەکێک لە شەوەکانى بەهارى ١٩٨٣ لە ناو شارى دهۆک بۆسەیەکیان دانایەوە،

زانیاری زیاتر

شەڕی باگێڕا ١٩٨٣

ئەو شەڕە چالاکییەکى دیکەى هێزێکى پێشمەرگەى کوردستان لە سنوورى لێژنەى ناوچەى دهۆکى پارتى دیموکراتى کوردستانە. لەو شەڕەدا ٢٥ پێشمەرگە لە شەوى ١٩ لەسەر٢٠ی نیسانی ١٩٨٣ لەسەر ڕێگاى باگێڕا–سوارەتوکا بۆسەیەکیان بۆ هێزەکانى سوپاى عێراق دانایەوە،...

زانیاری زیاتر

لێدانى ڕەبایەى گردى بیێ ١٩٨٥

لێدانى ڕەبایەى گردى بیێ چالاکییەکى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو دژ بە هێزى سەربازی ڕژێمى بەعس، لە ٢٨ی ئابی١٩٨٥ هێزێکى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان، هێرشیان کردە سەر بنکەى سەربازى گردی بیێ لە ناوچەى گولیاى دەڤەرى بادینا، بەڵام نەیانتوانى دەستى بەسەردا بگرن بەهۆى بوونى مینێکى زۆر لە دەوروبەری ڕەبایەکە و تەقینەوەی بە ژمارەیەک پێشمەرگەدا، زیانى زۆرى پێگەیاندن لە شەهید و بریندار، بەو هۆیەوە دەستیان لە گرتنى ڕەبایەکە هەڵگرت و تەرمى شەهید و بریندارەکانیان دەربازکردن.

زانیاری زیاتر