شەڕی گۆجاڕ

له‌و كاته‌ی كه‌ حكومه‌تی ئێران توانی به‌ هێرش كردنه‌ سه‌ر كۆماری كوردستان بۆ جارێكی دیكه‌ كۆنترۆلی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بخاته‌ ژێر ده‌ستی خۆی، مه‌لا مسته‌فا بارزانی و هێزه‌كه‌ی ده‌یانویست له‌ خاكی ئێران خۆیان ده‌رباز بكه‌ن و بۆ جارێكی دیكه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ناوچه‌كانی خۆیان له‌ كوردستانی عێراق...


له‌و كاته‌ی كه‌ حكومه‌تی ئێران توانی به‌ هێرش كردنه‌ سه‌ر كۆماری كوردستان بۆ جارێكی دیكه‌ كۆنترۆلی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بخاته‌ ژێر ده‌ستی خۆی، مەلا مستەفا بارزانی و هێزه‌كه‌ی ده‌یانویست له‌ خاكی ئێران خۆیان ده‌رباز بكه‌ن و بۆ جارێكی دیكه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ناوچه‌كانی خۆیان له‌ كوردستانی عێراق، به‌ڵام ئه‌و گه‌ڕانه‌وه‌یه‌ بێ كێشه‌ و ده‌رده‌سه‌ری نه‌بوو، له‌و ڕێگه‌یه‌ تووشی چه‌ندین شه‌ڕ و مه‌ترسی بوون. یه‌كێك له‌و شه‌ڕانه‌ كه‌ له‌و كاته‌ له‌ نێوان بارزانییه‌كان و هێزی سوپای ئێران ڕوویدا شه‌ڕی گوجار بوو.

مه‌لا مستەفا بارزانی له‌ ١١ی ئاداری ١٩٤٧ به‌ره‌و ناوچه‌كانی باكوور ده‌ڕوات بۆ ئه‌وه‌ی ڕێگه‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ زێدی خۆیان تاقی بكاته‌وه‌ و چاویشی به‌ سه‌رۆك هۆزه‌كانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ بكه‌وێت. بۆیه‌ له گوندی ئه‌نبی له‌ ماڵی نووری به‌گی به‌گزاده‌ له‌ گه‌ڵ  سه‌رۆك هۆزه‌كانی ناوچه‌كه‌‌ كۆده‌بێتەوە، له‌وكاته‌ له‌ لایه‌ن سیخۆریك به‌ ناوی هه‌ویركۆ هه‌واڵی ئه‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ ده‌گاته‌ ورمێ كه‌ سه‌رله‌شكر هۆمایونی له‌وێ بوو بۆیه‌ له‌شكری ئێران دێته‌ ئه‌و ناوچه‌یه‌ و له‌ شه‌وی ١٣ لەسەر ١٤ی ئاداری ١٩٤٧ گوندی گوجاریان گه‌مارۆ ده‌دات.  له‌و ڕووداوه‌‌ مستەفا بارزانی ژماره‌یه‌كی كه‌م له‌ هێزه‌كه‌ی له‌ گه‌ڵی بوونه‌ كه‌سانێك وه‌كو عه‌قید به‌كر عه‌بدولكه‌ریم حه‌وێزی و محه‌مه‌د حسێن هه‌ركی له‌ سه‌رۆك هۆزه‌كانی هه‌ركی و مامۆستا محه‌مه‌د وردی له‌ گه‌ڵ ١٣ كه‌س له‌ پێشمه‌رگه‌كانی بارزانی. كاتێك بازرانی ئاگاداری ئه‌و گه‌مارۆدانه‌ ده‌بێت به‌ره‌و به‌رده‌سور ده‌ڕۆن و به‌رگری له‌خۆیان ده‌كه‌ن و بۆ ڕۆژی دواترێش كه‌ ته‌قه‌ نامێنیت ده‌ڕۆنه‌ ناو گوندی كۆیی و ده‌بینن كه‌س له‌و گونده‌ نه‌ماوه‌، دوای ماوه‌یه‌ك ئاگادار ده‌بن كه‌ له‌ به‌گزاده‌كان چوار كه‌س كوژراون كه‌ یه‌كێكیان هه‌ویركۆ بوو كه‌ هه‌واڵی بوونی مستەفا بارزانی و هاوڕێیه‌كانی له‌ گوندی گوجار گه‌یاندبووه‌ سه‌رله‌شكر هۆمایونی، له‌ بارزانییه‌كانیش دوو كه‌س شه‌هید ده‌بن كه‌ حاجی محه‌مه‌د هۆستانی و شه‌والی شندۆ شانه‌ده‌ری بوون و سێ پێشمه‌رگه‌ش كه‌ بریتیی بوون له‌ حه‌سۆ میرخان خه‌ردنی و حالی محه‌مه‌د خالانی و مسته‌فا ڕه‌شۆ لیلۆكی بریندار ده‌بن.

ڕۆژی پاشتر به‌گزاده‌كان له‌گه‌ڵ هێزی ئێران و 3 تانك و فڕۆكه‌ هێرش ده‌كه‌نه‌ سه‌ر بارزانییه‌كان و هه‌روه‌ها له‌ ورمێش هێزێك ده‌هات كه‌ ڕێگا له‌ بارزانییه‌كان بگرێت له‌ گه‌لی به‌ندێ. كاتێك بارزانی هه‌ست به‌وه‌ ده‌كات له‌ شوێنه‌ ستراتیژییه‌كاندا هێڵی به‌هێزی به‌رگریكردن دروست ده‌كات له‌ ناوچه‌كانی به‌ری زه‌ر و به‌رزاییه‌كانی هه‌ڤره‌س و كه‌وی زه‌ر. هۆكاری ئه‌و كاره‌ش ده‌گه‌ڕایه‌وە بۆ پاراستنی ئه‌م شوێنانه‌، چونكه‌ تاكه‌ ڕێگا بوو بۆ ڕزگاربوونی بارزانییه‌كان له‌ هێرشه‌كانی سوپای ئێران، چونكه‌ ته‌واوی خێزانه‌ بارزانییه‌كان له‌و ناوچانه‌ بوون.


سه‌رچاوه‌كان:

١- مسعود بارزانی، بارزانی و بزووتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی یه‌كم 1931-1958، هه‌ولێر، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌ ،2012.

٢- عه‌قید به‌كر عه‌بدولكه‌ریم حه‌وێزی، گه‌شتێك به‌ كۆماری مه‌هاباد دا ، هه‌ولێر، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی ئاراس، چاپی دووه‌م، 2001.

 


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى گەلنازکێ

شەڕى گەلنازکێ ڕووبەڕووبوونەوەى هێزى پێشمەرگە لەگەڵ هێزێکى گەورەى سوپاى عێراق و چەکدارانى بەکرێگیراو بوو، بە پاڵپشتى تانک و تۆپ و فڕۆکەى جەنگى لە ٢٤ ئابى ١٩٨٤، لە ئەنجامى هێرشێک کە حکومەتى بەعس کردیە سەر چەند ناوچەیەکى زاخۆ لە دەڤەرى بادینان، دواى هەشت ڕۆژ هێرش و پەلامارى بەردەوام، هێزەکانى حکومەت دووچارى شکستى گەورە بوون و زیانێکى زۆرى گیانى و ماددیان پێگەیشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ

شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ چالاکییەکى پارتیزانیى هێزى پێشمەرگەى سنوورى دەڤەرى بادینان بوو، هێزێکى هاوبەشى هەردوو ڕێکخراوى ڕێنجبەران و شەهید حەمید، سەربە لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان، لە نزیک زاخۆ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەکى سەربازى و لە ماوەیەکى کەمدا توانیان دەستی بەسەردا بگرن و گورزێکى گەورە بە سەربازانى ڕەبایەکە بگەیەنن، پاشان دەست بەسەر چەک و جبەخانە و بڕێکى زۆر کەلوپەلى سەربازیدا گیرا و دواتر گەڕانەوە شوێنەکانی خۆیان.

زانیاری زیاتر

شەڕى دەشتمرێ ١٩٨٧

شەڕی دەشتمرێ چالاکییەکى پێشمەرگە بوو بەرانبەر بنکەیەکى سەربازیی سوپاى عێراق و تێیدا هێزێکى پێشمەرگەى سەر بە لێژنەى ناوچەى زاخۆ لە شەوى ٩ لەسەر١٠ى شوباتى ١٩٨٧، هێرشیان کردە سەر ڕەبایەیەکى سوپاى عێراق لە نزیک گوندى دەشتمرێ لە ناحیەى ئیبراهیم خەلیل (ڕزگارى) دەڤەرى بادینان و بە ماوەیەکى کەم توانیان بچنە ناو بنکە سەربازییەکە.

زانیاری زیاتر

شەڕى گردە هول ١٩٨٥

ئەو شەڕە گورزێکى توندى هێزى پێشمەرگەى پارتی دیموکراتى کوردستان لە شۆڕشی گوڵان بوو بەر ڕەبایەکى سوپاى عێراقى کەوت، لە شەوى ١٢ لەسەر١٣ى ئابى ١٩٨٥، کاتێک کە هێزێکى پێشمەرگەى پارتی دیموکراتی کوردستان و حزبى شیوعی، جەولەیەکیان ئەنجام دا بۆ ناوچەى باتیفای پارێزگاى دهۆک، بۆ بینین و بەسەرکردنەوەى ڕیزەکانى ڕێکخستن و هاوڵاتیانى ناوچەکە، دواتر بڕیاریان دا چالاکییەکى پارتیزانى ئەنجام بدەن، بۆ ئەوەش ڕەبایەى (گردە هول)یان دەستنیشان کرد

زانیاری زیاتر

شەڕی گوندی زێوکێ ١٩٨٣

شەڕى گوندی زێوکێ لە شۆڕشی گوڵان و لە ١٥ى نیسانى ١٩٨٣ لە دەڤەرى بادینان لە نێوان هێزێکى پێشمەرگە و هێزێکى گەورەى سوپاى عێراق ڕوویدا، سوپای عێراق بە مەبەستى گێڕانەوەى هێز و هەژموونى حکومەت بۆ ناوچەکە هێرشییان کردە سەر گوندى زێوکێ لە ناوچەى مانگێشکێی. کە سوپای عێراق سەرقاڵى پشکنینى گوند بوون، هێزێکى پێشمەرگە کە بە ئەرکى پێشمەرگایەتى لە ناوچەکەدا لە گەڕان و پشکنیندا بوون لە هێرشەکە ئاگادار بوونەوە و هێرشیان کردنە سەر....

زانیاری زیاتر