شەڕی ئامێدی ١٩٨٥

شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.


شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.  

ئامێدی شارێكی مێژوویی باشووری كوردستانه‌ لە ڕۆژهەڵاتى پارێزگای دهۆك به‌ دووری ٩٠كم، له‌سه‌ر شاخه‌ به‌ردێك هه‌ڵكه‌وتووە‌ كه‌ دیمه‌نێكی زۆر سه‌رنج ڕاكێش دە‌بەخشێته‌ سرووشت([1])، له‌ میژووی شۆڕشی ڕزگاریخوازیدا دەڤه‌رە‌كه‌ زۆرێك له‌ داستان و نه‌به‌ردی هێزی پێشمه‌رگه‌ی به‌خۆوە‌ بینیوە‌ به‌ دێژایی هه‌ردوو شۆڕشی ئه‌یلوول و گوڵان([2])، ئه‌وە‌ش دە‌رخه‌ری ئه‌و ڕاستیه‌ن كه‌ دانیشتوانی ئامێدی و دەوروبه‌ری وە‌كو سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی دیكه‌ی كوردستان تینووی ئازادی و ڕە‌تكه‌رە‌وە‌ی حوكمی دكتاتۆرین.

له‌ درێژە‌ی شه‌ڕ و چالاكییه‌ پارتیزانیه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌ی سه‌ربه‌ لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی ‌ پارتى دیموکراتى کوردستان بۆ داكۆكیكردن له‌ مافی خه‌ڵكی كوردستان، وێڕای ئەوەش بە گوێی سەرانى بەعسدا بچرپێنن کە شۆڕش لە چالاکییەکانى بەردەوامە لە بەدیهێنانى ئەو مافانە سل ناکات، بۆ ئەمەش هێزى ناوبراو نه‌خشه‌یان داڕشت كه‌ ژمارە‌یه‌ك پێگه‌ و بنكه‌ی چه‌كداری سه‌ربه‌ ڕژێمی به‌عس بکەنە‌ ئامانج لە ناوچەکە، ئەوە بوو له‌ ٨ی تشرینی یه‌كه‌می ١٩٨٥ پەلامارى ژماریەک بنکە و پێگەى چەکدارانى بەکرێگیراویان دا. له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌دا به‌ ماوە‌یه‌كی كه‌م توانیان دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگەى‌ ئەو هێزانەدا بگرن و زیانی زۆریان پێ بگه‌یه‌نن و دیل و دەسته‌كەو‌تی زۆر بكه‌وێتە‌ دە‌ستیان، ئه‌وە‌ش له‌ بروسكه‌یەکى لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی بۆ سه‌ركردایه‌تی شۆڕش ڕە‌نگی دابۆوە کە تەواوى زانیاریەکان و دەستگرتن بەسەر پێگەکانى چەکدارانیان پێ ڕاگەیاند‌([3]).

هه‌ر له‌ درێژە‌ی ئه‌و‌ چالاكییه‌دا هێزی پێشمه‌رگه‌ توانی دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگه‌ی دیكه‌ی چه‌كدارانی به‌كرێگیراوى(جاش) سه‌ربه‌ حكومه‌تی به‌عسدا بگرن له‌ دە‌ڤه‌رە‌كه‌ كه چه‌كدارانی چیا دێوالی دۆسكی له‌ ناویاندا هه‌بوون‌، لاشه‌ی سێ چه‌كدار له‌ مه‌یدانی شه‌ڕە‌كه‌دا به‌جێ مان و سێ چه‌كداری دیكه‌شیان به‌دیل گیران، دە‌ستكه‌وته‌كانی پێشمه‌رگه‌ له‌و زنجیرە‌ شه‌ڕە‌دا بریتی بوون له‌ ٥ چه‌كی كلاشینكۆف و ٢ دە‌زگای بێته‌لی لاسلكی و یه‌ك ڕە‌شاشی دیكتاریۆف.

له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌ بۆ سه‌ر بنكه ‌و پێگه‌كانی هێزە چه‌كدارییه‌كانی حكومه‌تی به‌عس، پێشمه‌رگه‌یەک بەناوی مسلح نەعمەت غازی شه‌هید بوو كه‌ سه‌ر به‌ ڕێكخراوی شه‌هید شەعبان غەفار بوو هه‌روە‌ها پێشمه‌رگه‌یه‌كیش بریندار بوو، شایانی باسه‌ له‌و چالاكی پارتیزانیه‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان یه‌كێك له‌ ڕۆژنامه‌نووسه‌كان به‌ ناوی  (گۆین ڕۆبێرت) شانبه‌شانی پێشمه‌رگه به‌شدار بوو و دیمه‌نه‌كانی شەڕی به‌ كامیرای ڤیدیۆی سینه‌مایی تۆمار دە‌كرد، دیارە سه‌ركه‌وتنی پێشمه‌رگه‌ له‌و هێرشه‌دا دە‌نگدانه‌و‌ە و كاریگه‌ری له‌سه‌ر‌ هه‌راسانكردنی هێزە‌كانی حكومه‌ت به‌ جۆرێك ڕەنگی دایه‌وە‌، وای كرد کە سه‌ركردایه‌تی شۆڕش بێته‌ سەرهێل و ‌به‌ بروسكه‌یه‌ك پیرۆزبایی ئاراسته‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ بكات. 


 

سه‌رچاوە‌كان:

  1. https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C
  2. مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
  3. هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨([4]).

 


[1] - https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C

[2] - هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨، ل١١٨، ١٧٢.

[3] - مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١،  ل٦٢.

[4] - مه‌سعود بارزانی، هەمان سەرچاوە ، ل٦٢.


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى گەلنازکێ

شەڕى گەلنازکێ ڕووبەڕووبوونەوەى هێزى پێشمەرگە لەگەڵ هێزێکى گەورەى سوپاى عێراق و چەکدارانى بەکرێگیراو بوو، بە پاڵپشتى تانک و تۆپ و فڕۆکەى جەنگى لە ٢٤ ئابى ١٩٨٤، لە ئەنجامى هێرشێک کە حکومەتى بەعس کردیە سەر چەند ناوچەیەکى زاخۆ لە دەڤەرى بادینان، دواى هەشت ڕۆژ هێرش و پەلامارى بەردەوام، هێزەکانى حکومەت دووچارى شکستى گەورە بوون و زیانێکى زۆرى گیانى و ماددیان پێگەیشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ

شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ شەڕى ڕەبایەى دوازدە ملانێ چالاکییەکى پارتیزانیى هێزى پێشمەرگەى سنوورى دەڤەرى بادینان بوو، هێزێکى هاوبەشى هەردوو ڕێکخراوى ڕێنجبەران و شەهید حەمید، سەربە لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان، لە نزیک زاخۆ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەکى سەربازى و لە ماوەیەکى کەمدا توانیان دەستی بەسەردا بگرن و گورزێکى گەورە بە سەربازانى ڕەبایەکە بگەیەنن، پاشان دەست بەسەر چەک و جبەخانە و بڕێکى زۆر کەلوپەلى سەربازیدا گیرا و دواتر گەڕانەوە شوێنەکانی خۆیان.

زانیاری زیاتر

شەڕى دەشتمرێ ١٩٨٧

شەڕی دەشتمرێ چالاکییەکى پێشمەرگە بوو بەرانبەر بنکەیەکى سەربازیی سوپاى عێراق و تێیدا هێزێکى پێشمەرگەى سەر بە لێژنەى ناوچەى زاخۆ لە شەوى ٩ لەسەر١٠ى شوباتى ١٩٨٧، هێرشیان کردە سەر ڕەبایەیەکى سوپاى عێراق لە نزیک گوندى دەشتمرێ لە ناحیەى ئیبراهیم خەلیل (ڕزگارى) دەڤەرى بادینان و بە ماوەیەکى کەم توانیان بچنە ناو بنکە سەربازییەکە.

زانیاری زیاتر

شەڕى گردە هول ١٩٨٥

ئەو شەڕە گورزێکى توندى هێزى پێشمەرگەى پارتی دیموکراتى کوردستان لە شۆڕشی گوڵان بوو بەر ڕەبایەکى سوپاى عێراقى کەوت، لە شەوى ١٢ لەسەر١٣ى ئابى ١٩٨٥، کاتێک کە هێزێکى پێشمەرگەى پارتی دیموکراتی کوردستان و حزبى شیوعی، جەولەیەکیان ئەنجام دا بۆ ناوچەى باتیفای پارێزگاى دهۆک، بۆ بینین و بەسەرکردنەوەى ڕیزەکانى ڕێکخستن و هاوڵاتیانى ناوچەکە، دواتر بڕیاریان دا چالاکییەکى پارتیزانى ئەنجام بدەن، بۆ ئەوەش ڕەبایەى (گردە هول)یان دەستنیشان کرد

زانیاری زیاتر

شەڕی گوندی زێوکێ ١٩٨٣

شەڕى گوندی زێوکێ لە شۆڕشی گوڵان و لە ١٥ى نیسانى ١٩٨٣ لە دەڤەرى بادینان لە نێوان هێزێکى پێشمەرگە و هێزێکى گەورەى سوپاى عێراق ڕوویدا، سوپای عێراق بە مەبەستى گێڕانەوەى هێز و هەژموونى حکومەت بۆ ناوچەکە هێرشییان کردە سەر گوندى زێوکێ لە ناوچەى مانگێشکێی. کە سوپای عێراق سەرقاڵى پشکنینى گوند بوون، هێزێکى پێشمەرگە کە بە ئەرکى پێشمەرگایەتى لە ناوچەکەدا لە گەڕان و پشکنیندا بوون لە هێرشەکە ئاگادار بوونەوە و هێرشیان کردنە سەر....

زانیاری زیاتر