شەڕی ئامێدی ١٩٨٥

شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.


شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.  

ئامێدی شارێكی مێژوویی باشووری كوردستانه‌ لە ڕۆژهەڵاتى پارێزگای دهۆك به‌ دووری ٩٠كم، له‌سه‌ر شاخه‌ به‌ردێك هه‌ڵكه‌وتووە‌ كه‌ دیمه‌نێكی زۆر سه‌رنج ڕاكێش دە‌بەخشێته‌ سرووشت([1])، له‌ میژووی شۆڕشی ڕزگاریخوازیدا دەڤه‌رە‌كه‌ زۆرێك له‌ داستان و نه‌به‌ردی هێزی پێشمه‌رگه‌ی به‌خۆوە‌ بینیوە‌ به‌ دێژایی هه‌ردوو شۆڕشی ئه‌یلوول و گوڵان([2])، ئه‌وە‌ش دە‌رخه‌ری ئه‌و ڕاستیه‌ن كه‌ دانیشتوانی ئامێدی و دەوروبه‌ری وە‌كو سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی دیكه‌ی كوردستان تینووی ئازادی و ڕە‌تكه‌رە‌وە‌ی حوكمی دكتاتۆرین.

له‌ درێژە‌ی شه‌ڕ و چالاكییه‌ پارتیزانیه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌ی سه‌ربه‌ لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی ‌ پارتى دیموکراتى کوردستان بۆ داكۆكیكردن له‌ مافی خه‌ڵكی كوردستان، وێڕای ئەوەش بە گوێی سەرانى بەعسدا بچرپێنن کە شۆڕش لە چالاکییەکانى بەردەوامە لە بەدیهێنانى ئەو مافانە سل ناکات، بۆ ئەمەش هێزى ناوبراو نه‌خشه‌یان داڕشت كه‌ ژمارە‌یه‌ك پێگه‌ و بنكه‌ی چه‌كداری سه‌ربه‌ ڕژێمی به‌عس بکەنە‌ ئامانج لە ناوچەکە، ئەوە بوو له‌ ٨ی تشرینی یه‌كه‌می ١٩٨٥ پەلامارى ژماریەک بنکە و پێگەى چەکدارانى بەکرێگیراویان دا. له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌دا به‌ ماوە‌یه‌كی كه‌م توانیان دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگەى‌ ئەو هێزانەدا بگرن و زیانی زۆریان پێ بگه‌یه‌نن و دیل و دەسته‌كەو‌تی زۆر بكه‌وێتە‌ دە‌ستیان، ئه‌وە‌ش له‌ بروسكه‌یەکى لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی بۆ سه‌ركردایه‌تی شۆڕش ڕە‌نگی دابۆوە کە تەواوى زانیاریەکان و دەستگرتن بەسەر پێگەکانى چەکدارانیان پێ ڕاگەیاند‌([3]).

هه‌ر له‌ درێژە‌ی ئه‌و‌ چالاكییه‌دا هێزی پێشمه‌رگه‌ توانی دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگه‌ی دیكه‌ی چه‌كدارانی به‌كرێگیراوى(جاش) سه‌ربه‌ حكومه‌تی به‌عسدا بگرن له‌ دە‌ڤه‌رە‌كه‌ كه چه‌كدارانی چیا دێوالی دۆسكی له‌ ناویاندا هه‌بوون‌، لاشه‌ی سێ چه‌كدار له‌ مه‌یدانی شه‌ڕە‌كه‌دا به‌جێ مان و سێ چه‌كداری دیكه‌شیان به‌دیل گیران، دە‌ستكه‌وته‌كانی پێشمه‌رگه‌ له‌و زنجیرە‌ شه‌ڕە‌دا بریتی بوون له‌ ٥ چه‌كی كلاشینكۆف و ٢ دە‌زگای بێته‌لی لاسلكی و یه‌ك ڕە‌شاشی دیكتاریۆف.

له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌ بۆ سه‌ر بنكه ‌و پێگه‌كانی هێزە چه‌كدارییه‌كانی حكومه‌تی به‌عس، پێشمه‌رگه‌یەک بەناوی مسلح نەعمەت غازی شه‌هید بوو كه‌ سه‌ر به‌ ڕێكخراوی شه‌هید شەعبان غەفار بوو هه‌روە‌ها پێشمه‌رگه‌یه‌كیش بریندار بوو، شایانی باسه‌ له‌و چالاكی پارتیزانیه‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان یه‌كێك له‌ ڕۆژنامه‌نووسه‌كان به‌ ناوی  (گۆین ڕۆبێرت) شانبه‌شانی پێشمه‌رگه به‌شدار بوو و دیمه‌نه‌كانی شەڕی به‌ كامیرای ڤیدیۆی سینه‌مایی تۆمار دە‌كرد، دیارە سه‌ركه‌وتنی پێشمه‌رگه‌ له‌و هێرشه‌دا دە‌نگدانه‌و‌ە و كاریگه‌ری له‌سه‌ر‌ هه‌راسانكردنی هێزە‌كانی حكومه‌ت به‌ جۆرێك ڕەنگی دایه‌وە‌، وای كرد کە سه‌ركردایه‌تی شۆڕش بێته‌ سەرهێل و ‌به‌ بروسكه‌یه‌ك پیرۆزبایی ئاراسته‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ بكات. 


 

سه‌رچاوە‌كان:

  1. https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C
  2. مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
  3. هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨([4]).

 


[1] - https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C

[2] - هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨، ل١١٨، ١٧٢.

[3] - مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١،  ل٦٢.

[4] - مه‌سعود بارزانی، هەمان سەرچاوە ، ل٦٢.


بابەتی پەیوەندیدار

داستانی کۆڕێ ١٩٩١

داستانى کۆڕێ یەکێکە لەو شەڕ و ڕووبەڕوونەوە چارەنووسسازانەى کە پێشمەرگەی کوردستان لە ٧ – ١١ى نیسانى ١٩٩١ لە بەرانبەر سوپاى عێراق تومارى کرد، دواى ئەوەى سوپاى عێراق لە بەهارى ١٩٩١ لە بەرانبەر هێزى پێشمەرگەى بەرەى کوردستانى و شەپۆلی ناڕەزایی جەماوەرى ڕاپەڕیوى باشوورى کوردستان شکستى خوارد و تەواوى شار و شارۆچکەکانی باشووری کوردستان ڕزگارکران، زۆرى نەخایاند سوپای ڕژێم لەلایەن هێزى هاوپەیمانانەوە چراى سەوزى بۆ هەڵکرا و لە ٢٧ى ئادارى ١٩٩١ لە کەرکووکەوە زۆر بە دژوارى بەرەنگارى پێشمەرگە بووەوە ...

زانیاری زیاتر

شەڕی ئاڤا زێ ١٩٨٧

چالاکی هێزى پێشمەرگەى سنوورى لقی (١)ى دەڤەرى بادینان بوو لە ساڵى ١٩٨٧، کە هەستان بە هێرش کردن بۆ سەر یەکێک لە ڕەبایەکانى سەربازى سوپاى عێراق لە نزیک شارۆچکەى شێلادزێ لە سەر ئاڤا زێ، بە ماوەیەکى کەم دەستیان بەسەر ڕەبایەکەدا گرت و تەواوى سەربازانى کە لەو سەنگەرە لە ئەرکدا بوون کوژران، پێشمەرگەکانیش بە بێ زیان شوێنەکەیان بەجێ هێشت.

زانیاری زیاتر

داستانی خواکوڕک

شەڕ و ڕووبەڕووبوونەوەیەکى گەورەى نێوان هێزى پێشمەرگە و سوپاى ڕژێمى بەعس لە ١٩ى تەممووز تا ٥ى ئەیلوولى ١٩٨٨ لە ناوچەى خواکوڕکى دەڤەرى برادۆست ڕوویدا، بە مەبەستى دەست گرتن بەسەر ناوچەکانى ژێر دەسەڵاتى شۆڕش لە سێگۆشەى سنوورى (عێراق - ئێران - تورکیا)، سوپاى عێراق هێرشێکى گەورە و بەربڵاوی ئەنجام دا، لە ماوەى ٤٥ ڕۆژى شەڕ و هێرشکارى، هێزە چەکدارەکانى عێراق لەلایەن هێزى پێشمەرگەوە تێشکێندران و زیانى گەورەى گیانى و ماددیان بەرکەوت، لە ٥ى ئەیلوولى ١٩٨٨ بەهۆى چەند هۆکارێک ...

زانیاری زیاتر

شەڕی خێزاڤا ١٩٨١

لە ڕێکەوتی ٢٥ی ئایاری ١٩٨١ شەڕی خێزاڤا لە نێوان هێزی پێشمەرگە و سوپاى ڕژێمی عێراقدا ڕوویدا. کاتێک کە هێزێکى پێشمەرگەى سەربە لیژنەى ناوچەى زاخۆ لە گەڕانێکدا(جولە) بوون لە گوندەکانى ناوچەى باتیفاى دەڤەرى بادینان بۆ جێبەجێ کردنى ئەرکى پێشمەرگایەتى، لە گوندى خێزاڤا ڕووبەڕووى هێزێکى سەربازیی سوپای رژێمى بەعس بوونەوە، دواى شەڕێکى سەخت هێزێکى دیکەى سەربە لیواى باتیفا و دەشتى چیێی سوپای عێراق بەرەو شوێنى ڕوداوەکە بۆ پشتیوانى و هاوکاریى ئەو هێزەى کە لەگەڵ پێشمەرگە لەشەردا بوون، هاتن.

زانیاری زیاتر

شەڕ و بۆسەى زەمبیل فرۆش ١٩٨٠

شەڕى زەمبیل فرۆش یەکێکیترە لە ڕووبەڕووبوونەوەکانی هێزی پێشمەرگەی کوردستان لەگەڵ سوپای ڕژێمی بەعس. لە ٢٢ی ئازاری ١٩٨٠ لە دەڤەری باتۆفا، هێزێکی پێشـمەرگە لەسەر ڕێگایەکی سەرەکی بۆسەیەکیان بۆ هێزێکی سەربازیی سوپای عێراق دانایەوە، لە ئاکامدا هێزەکەی سوپا کەوتنە نێو بۆسەکەوە و زیانێکی زۆریان بەرکەوت. لەم کاتەدا هێزێکیتری سەربە لیواى باتوفای سوپای عێراق بۆ پشتیوانی و هاوکاریی هێزە تێکشکاوەکەیان گەیشتنە شوێنی ڕووداوەکە، بە گەیشتنیان شەڕ و پێکدادانێکی سەخت لە نێوان هێزەکەی پێشمەرگە و سەربازانی سوپادا ...

زانیاری زیاتر