به‌ردە‌وامی چالاكی و لێدانی هێزە‌كانی حکومەت له ناوچه جیاجیاكان گوڕ و تینی خستبووە ڕیزە‌كانی پێشمه‌رگه و شەڕى پارتیزانی، له ٦ی كانونی یه‌كه‌می ١٩٨٦ هێزێكی پێشمه‌رگه به فه‌رماندە‌ی شیمال زێباری به‌رپرسی لێژنه‌ی ناوچه‌ی شێخان بڕیاریاندا كه‌وا بۆسه‌یه‌ك دابنێنه‌وە له نێوان سوارەتوکا و زاویتە، دوای ئه‌وە‌ی زانیاریان پێگه‌یشت كه هێزێكی سوپای عێراق پێكهاتبوو له دوو زریپۆش و دوو ئۆتۆمبێلی دیكه‌ی سه‌ربازی جۆری ئیڤا به هێزێكی سه‌ربازیه‌وە به‌یانیان له كاتێكی زوودا له نێوان سواورەتو‌كا و زاویته هاتوچۆ دە‌كه‌ن به مه‌به‌ستی پشکنین و پاسه‌وانی له ڕێگاكه، بەڵام لە بنەڕەتدا مەبەستیان نه‌هێشتنی جووڵه‌ی پێشمه‌رگه بوو له ناوچه‌كه([1]). شایانى باسە بەشێکى شەڕ و چالاکییەکانى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بریتى بوون لە دانانەوەى بۆسە کە بەو جۆرەى ڕووبەڕووبوونەوەیە دەیانتوانى زیانى گەورە بە هێزە سەربازیەکانى حکومەت بگەیەنن([2]).
ئه‌و هێزەی پێشمه‌رگه كه ته‌رخان كران بۆ ئه‌نجامدانی ئه‌و چالاكییه پێكهاتبوون له ٥٠ پێشمه‌رگه و خۆیان ئامادە كرد و نه‌خشه و پلانیان به‌و شێوە‌یه داڕشت:
دە‌سته‌یه‌ك كه له ١٠ پێشمه‌رگه پێكهاتبوون له قهنتهرەی خوارە‌وە‌ی جاددە‌كه خۆیان حه‌شاردا تاكو هێزە سه‌ربازیه‌كه‌ی حكومه‌ت لێیان نزیك دەبیته‌وە و دە‌گاته سه‌ریان، دەستبەجێ لێیان بێنه دە‌ست و دە‌ستڕیژی گوللە‌یان لێ بكه‌ن.
دە‌سته‌یه‌كی دیكه‌یان به چه‌كی قوڕسی وە‌ك دۆشكه و بیكه‌یسی له به‌شی سه‌رە‌وە‌ی ڕێگاكه چاودێری دۆخه‌كه‌یان دە‌كرد، ئه‌گه‌ر هاتوو دەستهی یه‌كه‌می پێشمه‌رگه ئه‌ركی خۆیان جێبه‌جێ كرد ئه‌وان به‌رگری له هێزی پێشمه‌رگه‌ی شوێنی ڕووداو بكه‌ن، خاله سه‌ربازیه نزیكه‌كانی ناوچه‌كه بكه‌نه ئامانج و تەقەیان لێ بکەن، هەروەها ڕێگریش له‌و هێزانه بكه‌ن ئه‌گه‌ر له دهۆك و سه‌رسنگەوە به‌هانای هێزە پێکراوەکەیانه‌وە بێن([3]).
هەموو هێزی پێشمه‌رگه به شه‌و به ڕێكه‌وتن تا گه‌یشتنه نزیك شوێنی چالاكی، پاشان دەستهی پێشمه‌رگه‌ی كه نه‌خشه‌ی خۆحه‌شاردانیان بۆ دانرابوو له قهنتهرەی ژێر جادەکە چوون بۆ شوێنی دیاریكراویان و بۆسەیان دانایەوە، دەستهی دووە‌میان بە دوورى (٣٠٠ –٤٠٠) مه‌تر لە دەستەى یەکەم له شوێنی دیاریكراویان دامه‌زران.
كاتیك ئاسۆ ڕوناك بوو پێشمه‌رگه له چاوەڕوانی هاتنی هێزە سه‌ربازیه‌كه بوون به‌ڵام دواكه‌وت، هێزی پێشمه‌رگه تا ڕادە‌یه‌ك نیگه‌ران بوون لە نەهاتنیان، بەڵکو گومانى ئەوەیان کرد کە هەواڵیان لێ درابێ و پلانیان ئاشکرا بووبێ بۆیه بڕیاریاندا هه‌ر ئۆتۆمبێلێكی سه‌ربازی به ڕیگاكه‌دا رۆیشت بیكه‌نه ئامانج و ته‌قه‌ی لێ بكه‌ن، کاتێک كاتژمێر بوو به ٧ی به‌یانی له‌پڕ ئیڤایه‌كی پڕ سه‌رباز له سه‌رسنگه‌وە هات بۆ دهۆك، هەركه ئۆتۆمبێله سه‌ربازیەكه گه‌یشته سه‌ر سه‌ریان له هه‌ردوو دەرگای قه‌نته‌رە‌كه هاتنه دە‌رە‌وە و به چه‌كی (R.P.G) و كلاشینكۆف دایانه به‌ر ڕێژنه‌ی گوللە و تێكیان شكاند، ته‌واوی سه‌ربازەکانى لەناویدا كوژران، جگه له یه‌ك سه‌رباز نه‌بێ به ساغی دە‌رچوو ئه‌ویش به دیل گیرا، پێشمه‌رگه چووە ناو سه‌ربازە كوژراوە‌كان و چه‌كه‌كانیانی كۆكردنه‌وە كه له جۆری كلاشینكۆف بوون.
له‌و ئان و ساته‌دا هێزێكی سه‌ربازی له دهۆك و هێزێكی دیكه له سه‌رسنگ بۆ به‌هاناوە‌هاتنی سه‌ربازانیان گه‌یشتنه شوێنی شه‌ڕەكه، پێشمه‌رگه و سه‌ربازان به‌رە‌نگاری یه‌كتر بوونه‌وە و شه‌ڕ گه‌رم بوو، تانك و زریپۆشه‌كانی سوپا هه‌وڵیان دە‌دا بگه‌نه ئیڤا سه‌ربازیه‌كه به‌ڵام نه‌یانتوانی له‌به‌ر به‌رگری به‌هێزی پێشمه‌رگه، تا نزیكی نیوە‌ڕۆ شه‌ر به‌رده‌وام بوو ئینجا پێشمه‌رگه‌كان گه‌یشتنه‌وە یه‌ك و بڕیاری كشانه‌وەیان دا، ڕژێمی عێراق به‌و چالاكییه‌ی پێشمه‌رگه زۆر دڵتەنگ و نیگه‌ران بوو به هۆكاری ئه‌وە‌ی كه پێشمه‌رگه هه‌ركاتێک مه‌به‌ستی بێ و له هه‌ر شوێنێك بێ هێرش دەكا‌ته سه‌ر هێزە‌كانیان و زیانی زۆریان پێ دەگه‌یه‌نێ بۆیه، سوپاى عێراق بۆ تۆڵه‌سه‌ندنه‌وە دەڤه‌ری مزووریان تۆپباران كرد([4]).
سه‌رچاوە‌كان:
- مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووەم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
- شیمال زێباری، هندە‌ك ڕاستیێن ڤه‌شارتی د شۆڕشا گولانێدا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر – ٢٠١٥.
- سوارەتوکاhttps:// 3arf.org/wiki/
[1]- شیمال زێباری، هندە‌ك ڕاستیێن ڤه‌شارتی د شۆڕشا گولانێدا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر – ٢٠١٥، ل٣٥٢.
[2] - مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥- ١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووەم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، 2021، ل٦٢.
[3]- شیمال زێباری، هەمان سەرچاوە، ل٣٥٢.
[4] - شیمال زێباری، هەمان سەرچاوە، ل ٣٥٤
