شەڕی باسەرە تەمموزى ١٩٨٧

ئەو شەڕە بریتى بوو لە داستانێکى گەورەى هێزى پێشمەرگە لە سنوورى چالاکیەکانى هەردوو لقى سێ و چوارى پارتى دیموکراتى کوردستان، کاتێک کە هێرشیان کردە سەر فەوجێکى هێزەکانى سوپاى عێراق لە نزیگ گوندى باسەرەى بنارى چیاى کۆسرەت لە شەوى ٢٧/٢٨ى تەمموزى ١٩٨٧، لەو داستانەدا هێزى پێشمەرگە توانی زیانێکى گەورە بە هێزەکانى حکومەتى عێراق بگەیەنێ لە کوژراو و بریندار و بەدیل گرتنى ژمارەیەکى زۆری سەرباز.


      باسەرە ئاواییەکى کوردستانە لە سنوورى ناحیەى خدرانى سەربە قەزاى دوکان کەوتۆتە بنارى چیاى کۆسرەت([1])، دیارە ئەو ناوچەیەش وەکو سەرجەم ناوچەکانى دیکەى کوردستان بە سوپا و هێزە چەکداریەکانى حکومەتى عێراق تەنرابوو، بوونى فەوجێکى سوپاى عێراق لە ناوچەکە بە تەواوى ڕەبایە و خاڵە سەربازیەکان تا ڕادەیەکى زۆر کاریگەرى نەرێنى مەترسى لەسەر کار و گوزەرانى ئاوایی و دانیشتوانى ناوچەکە هەبوو، هەروەها بەربەستێکى گەورەش بوون لەبەر دەم شۆڕش و جموجۆڵى پێشمەرگە، ساڵى ١٩٨٧ کرانەوەیەکى فراوان بەڕووى چالاکیەکانى پێشمەرگە لە ئارادا هەبوو بە هۆى شلۆقى ڕیزەکانى سوپا و هێزەکانى حکومەت، لە زۆرێک ناوچە جیاوازەکانى کوردستان ڕۆژانە دەستە و تاقمى هێزى پێشمەرگە بەرەنگارى هێزە چەکداریەکانى حکومەت دەبوونەوە گورزیان لێ دەوەشاندن و زیانى گیانى و ماددی گەورەیان پێ دەگەیاندن([2]).  

       یەکێک لە چالاکیەکانى پێشمەرگە شەڕی باسەرەیە کە لە شەوى ٢٧/٢٨ى تەمموزى ١٩٨٧ ڕوویدا، کاتێ کە هێزێکى پێشمەرگەى سەر بە هەردوو لقى سێ و چوارى پارتى دیموکراتى کوردستان بە پلانێکى سەربازى توکمە هێرشێکى گەورەو بەر بڵاویان کردە سەر فەوجى باسەرە بە نیازى لێدان و ئەنجامدانى چالاکى پارتیزانى و پێگەیاندنى زیان بە هێزەکانى حکومەت، لەبەر ئەوەى هێزى پێشمەرگە بە پلانێکى داڕێژراو و ئامادەکارى تەواو هێرشەکەیان ئەنجامدا توانیان لە ماوەیەکى کورتدا دەست بەسەر فەوجەکەدا بگرن و تێکیان بشکێنن، لە کۆتاییدا زیانێکى گەورە بەر هێزە سەربازیەکانى حکومەت کەوت کە بریتى بوو لە کوژرانى ١٥٢ سەرباز، هەروەها بە دیل گیرانى ٧٠ سەربازى تر، بارەگاى فەوج و سەرجەم ڕەبایەکان و خاڵە سەربازیەکان تێک و پێک دران و برێکى زۆرى چەک و تەقەمەنى و کەل و پەل و تفاقى سەربازى کەوتە دەستى هێزى پێشمەرگە، لە تۆمارکردنى ئەو داستانەدا زایانەکانى شۆڕش بریتى بوون لە شەهید بوونى دوو پێشمەرگە([3]).                


 سەرچاوەکان:

  1. مه‌سعود بارزانی: بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووەم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
  2. گوندى باسەرە https://www.youtube.com/watch?v=Z2q7MXQmq_0
  3. شیمال زێباری: هندە‌ك ڕاستیێن ڤه‌شارتی د شۆڕشا گولانێدا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر – ٢٠١٥.

[1] - گوندى باسەرە  https://www.youtube.com/watch?v=Z2q7MXQmq_0

[2] - شیمال زێباری: هندە‌ك ڕاستیێن ڤه‌شارتی د شۆڕشا گولانێدا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر – ٢٠١٥، ل ٣٥٦- ٤٠٣.

[3] - مه‌سعود بارزانی: بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووەم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١، ل ٧١.


بابەتی پەیوەندیدار

داستانی کۆڕێ ١٩٩١

داستانى کۆڕێ یەکێکە لەو شەڕ و ڕووبەڕوونەوە چارەنووسسازانەى کە پێشمەرگەی کوردستان لە ٧ – ١١ى نیسانى ١٩٩١ لە بەرانبەر سوپاى عێراق تومارى کرد، دواى ئەوەى سوپاى عێراق لە بەهارى ١٩٩١ لە بەرانبەر هێزى پێشمەرگەى بەرەى کوردستانى و شەپۆلی ناڕەزایی جەماوەرى ڕاپەڕیوى باشوورى کوردستان شکستى خوارد و تەواوى شار و شارۆچکەکانی باشووری کوردستان ڕزگارکران، زۆرى نەخایاند سوپای ڕژێم لەلایەن هێزى هاوپەیمانانەوە چراى سەوزى بۆ هەڵکرا و لە ٢٧ى ئادارى ١٩٩١ لە کەرکووکەوە زۆر بە دژوارى بەرەنگارى پێشمەرگە بووەوە ...

زانیاری زیاتر

شەڕی ئاڤا زێ ١٩٨٧

چالاکی هێزى پێشمەرگەى سنوورى لقی (١)ى دەڤەرى بادینان بوو لە ساڵى ١٩٨٧، کە هەستان بە هێرش کردن بۆ سەر یەکێک لە ڕەبایەکانى سەربازى سوپاى عێراق لە نزیک شارۆچکەى شێلادزێ لە سەر ئاڤا زێ، بە ماوەیەکى کەم دەستیان بەسەر ڕەبایەکەدا گرت و تەواوى سەربازانى کە لەو سەنگەرە لە ئەرکدا بوون کوژران، پێشمەرگەکانیش بە بێ زیان شوێنەکەیان بەجێ هێشت.

زانیاری زیاتر

داستانی خواکوڕک

شەڕ و ڕووبەڕووبوونەوەیەکى گەورەى نێوان هێزى پێشمەرگە و سوپاى ڕژێمى بەعس لە ١٩ى تەممووز تا ٥ى ئەیلوولى ١٩٨٨ لە ناوچەى خواکوڕکى دەڤەرى برادۆست ڕوویدا، بە مەبەستى دەست گرتن بەسەر ناوچەکانى ژێر دەسەڵاتى شۆڕش لە سێگۆشەى سنوورى (عێراق - ئێران - تورکیا)، سوپاى عێراق هێرشێکى گەورە و بەربڵاوی ئەنجام دا، لە ماوەى ٤٥ ڕۆژى شەڕ و هێرشکارى، هێزە چەکدارەکانى عێراق لەلایەن هێزى پێشمەرگەوە تێشکێندران و زیانى گەورەى گیانى و ماددیان بەرکەوت، لە ٥ى ئەیلوولى ١٩٨٨ بەهۆى چەند هۆکارێک ...

زانیاری زیاتر

شەڕی خێزاڤا ١٩٨١

لە ڕێکەوتی ٢٥ی ئایاری ١٩٨١ شەڕی خێزاڤا لە نێوان هێزی پێشمەرگە و سوپاى ڕژێمی عێراقدا ڕوویدا. کاتێک کە هێزێکى پێشمەرگەى سەربە لیژنەى ناوچەى زاخۆ لە گەڕانێکدا(جولە) بوون لە گوندەکانى ناوچەى باتیفاى دەڤەرى بادینان بۆ جێبەجێ کردنى ئەرکى پێشمەرگایەتى، لە گوندى خێزاڤا ڕووبەڕووى هێزێکى سەربازیی سوپای رژێمى بەعس بوونەوە، دواى شەڕێکى سەخت هێزێکى دیکەى سەربە لیواى باتیفا و دەشتى چیێی سوپای عێراق بەرەو شوێنى ڕوداوەکە بۆ پشتیوانى و هاوکاریى ئەو هێزەى کە لەگەڵ پێشمەرگە لەشەردا بوون، هاتن.

زانیاری زیاتر

شەڕ و بۆسەى زەمبیل فرۆش ١٩٨٠

شەڕى زەمبیل فرۆش یەکێکیترە لە ڕووبەڕووبوونەوەکانی هێزی پێشمەرگەی کوردستان لەگەڵ سوپای ڕژێمی بەعس. لە ٢٢ی ئازاری ١٩٨٠ لە دەڤەری باتۆفا، هێزێکی پێشـمەرگە لەسەر ڕێگایەکی سەرەکی بۆسەیەکیان بۆ هێزێکی سەربازیی سوپای عێراق دانایەوە، لە ئاکامدا هێزەکەی سوپا کەوتنە نێو بۆسەکەوە و زیانێکی زۆریان بەرکەوت. لەم کاتەدا هێزێکیتری سەربە لیواى باتوفای سوپای عێراق بۆ پشتیوانی و هاوکاریی هێزە تێکشکاوەکەیان گەیشتنە شوێنی ڕووداوەکە، بە گەیشتنیان شەڕ و پێکدادانێکی سەخت لە نێوان هێزەکەی پێشمەرگە و سەربازانی سوپادا ...

زانیاری زیاتر