شەڕی ئامێدی ١٩٨٥

شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.


شەڕى ئامێدى بریتى بوو لە زنجیرەیەک چالاکى هێزى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى ئامێدى پارتى دیموکراتى کوردستان لە دەڤەرى بادینان لە ٨ى تشرینى دووەمى ١٩٨٥، کە ژمارەیەکە پێگە و بنکەى چەکدارانى بەکرێگراوى حکومەتى بەعسیان کردە ئامانج، توانیان لە ماوەیەکى کەم دەست بەسەر ٦ پێگەى چەکداراندا بگرن و زیانى زۆریان پێ بگەیەنن.  

ئامێدی شارێكی مێژوویی باشووری كوردستانه‌ لە ڕۆژهەڵاتى پارێزگای دهۆك به‌ دووری ٩٠كم، له‌سه‌ر شاخه‌ به‌ردێك هه‌ڵكه‌وتووە‌ كه‌ دیمه‌نێكی زۆر سه‌رنج ڕاكێش دە‌بەخشێته‌ سرووشت([1])، له‌ میژووی شۆڕشی ڕزگاریخوازیدا دەڤه‌رە‌كه‌ زۆرێك له‌ داستان و نه‌به‌ردی هێزی پێشمه‌رگه‌ی به‌خۆوە‌ بینیوە‌ به‌ دێژایی هه‌ردوو شۆڕشی ئه‌یلوول و گوڵان([2])، ئه‌وە‌ش دە‌رخه‌ری ئه‌و ڕاستیه‌ن كه‌ دانیشتوانی ئامێدی و دەوروبه‌ری وە‌كو سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی دیكه‌ی كوردستان تینووی ئازادی و ڕە‌تكه‌رە‌وە‌ی حوكمی دكتاتۆرین.

له‌ درێژە‌ی شه‌ڕ و چالاكییه‌ پارتیزانیه‌كانی هێزی پێشمه‌رگه‌ی سه‌ربه‌ لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی ‌ پارتى دیموکراتى کوردستان بۆ داكۆكیكردن له‌ مافی خه‌ڵكی كوردستان، وێڕای ئەوەش بە گوێی سەرانى بەعسدا بچرپێنن کە شۆڕش لە چالاکییەکانى بەردەوامە لە بەدیهێنانى ئەو مافانە سل ناکات، بۆ ئەمەش هێزى ناوبراو نه‌خشه‌یان داڕشت كه‌ ژمارە‌یه‌ك پێگه‌ و بنكه‌ی چه‌كداری سه‌ربه‌ ڕژێمی به‌عس بکەنە‌ ئامانج لە ناوچەکە، ئەوە بوو له‌ ٨ی تشرینی یه‌كه‌می ١٩٨٥ پەلامارى ژماریەک بنکە و پێگەى چەکدارانى بەکرێگیراویان دا. له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌دا به‌ ماوە‌یه‌كی كه‌م توانیان دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگەى‌ ئەو هێزانەدا بگرن و زیانی زۆریان پێ بگه‌یه‌نن و دیل و دەسته‌كەو‌تی زۆر بكه‌وێتە‌ دە‌ستیان، ئه‌وە‌ش له‌ بروسكه‌یەکى لێژنه‌ی ناوچه‌ی ئامێدی بۆ سه‌ركردایه‌تی شۆڕش ڕە‌نگی دابۆوە کە تەواوى زانیاریەکان و دەستگرتن بەسەر پێگەکانى چەکدارانیان پێ ڕاگەیاند‌([3]).

هه‌ر له‌ درێژە‌ی ئه‌و‌ چالاكییه‌دا هێزی پێشمه‌رگه‌ توانی دە‌ست به‌سه‌ر سێ پێگه‌ی دیكه‌ی چه‌كدارانی به‌كرێگیراوى(جاش) سه‌ربه‌ حكومه‌تی به‌عسدا بگرن له‌ دە‌ڤه‌رە‌كه‌ كه چه‌كدارانی چیا دێوالی دۆسكی له‌ ناویاندا هه‌بوون‌، لاشه‌ی سێ چه‌كدار له‌ مه‌یدانی شه‌ڕە‌كه‌دا به‌جێ مان و سێ چه‌كداری دیكه‌شیان به‌دیل گیران، دە‌ستكه‌وته‌كانی پێشمه‌رگه‌ له‌و زنجیرە‌ شه‌ڕە‌دا بریتی بوون له‌ ٥ چه‌كی كلاشینكۆف و ٢ دە‌زگای بێته‌لی لاسلكی و یه‌ك ڕە‌شاشی دیكتاریۆف.

له‌و هێرشه‌ی پێشمه‌رگه‌ بۆ سه‌ر بنكه ‌و پێگه‌كانی هێزە چه‌كدارییه‌كانی حكومه‌تی به‌عس، پێشمه‌رگه‌یەک بەناوی مسلح نەعمەت غازی شه‌هید بوو كه‌ سه‌ر به‌ ڕێكخراوی شه‌هید شەعبان غەفار بوو هه‌روە‌ها پێشمه‌رگه‌یه‌كیش بریندار بوو، شایانی باسه‌ له‌و چالاكی پارتیزانیه‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان یه‌كێك له‌ ڕۆژنامه‌نووسه‌كان به‌ ناوی  (گۆین ڕۆبێرت) شانبه‌شانی پێشمه‌رگه به‌شدار بوو و دیمه‌نه‌كانی شەڕی به‌ كامیرای ڤیدیۆی سینه‌مایی تۆمار دە‌كرد، دیارە سه‌ركه‌وتنی پێشمه‌رگه‌ له‌و هێرشه‌دا دە‌نگدانه‌و‌ە و كاریگه‌ری له‌سه‌ر‌ هه‌راسانكردنی هێزە‌كانی حكومه‌ت به‌ جۆرێك ڕەنگی دایه‌وە‌، وای كرد کە سه‌ركردایه‌تی شۆڕش بێته‌ سەرهێل و ‌به‌ بروسكه‌یه‌ك پیرۆزبایی ئاراسته‌ی هێزی پێشمه‌رگه‌ بكات. 


 

سه‌رچاوە‌كان:

  1. https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C
  2. مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
  3. هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨([4]).

 


[1] - https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%AF%DB%8C

[2] - هۆژین مەسعود سەرنى، شورەشا ئیلونێ ل دەڤەرا بەهدینان ١٠٦١- ١٩٧٥، چاپى یەکەم، ٢٠١٨، ل١١٨، ١٧٢.

[3] - مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وە‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوارە‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١،  ل٦٢.

[4] - مه‌سعود بارزانی، هەمان سەرچاوە ، ل٦٢.


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى چیاى بەڕانشێ ١٩٨٦

شەڕى بەڕانشێ چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە بوو لەسەر ڕێگاى سەرەکى چیاى بەڕانشێ نزیک گوندى گرێ بیێ، لەو چالاکییەدا هێزێکى پێشمەرگەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان لە ١٥ى تشرینى دووەمى ١٩٨٦ بۆسەیەکیان لەسەر ڕێگاى سەرەکى دانایەوە، بۆ لێدان لە ئۆتۆمبێلە سەربازییەکانى هێزەکانى ڕژێمى بەعسى داگیرکەر.

زانیاری زیاتر

شەڕى شیڤێ ١٩٨٧

شەڕى شیڤێ ڕووبەڕووبوونەوەى هێزى پێشمەرگە و هێزى چەکدارانى بەکرێگیراوى ڕژێمى بەعس لە ٢٥ى ئایارى ١٩٨٧، کە بە نیازى وێرانکارى و ڕوخاندنى گوندى شیڤێ هێرشیان کردە سەر گوندەکە، هێزى پێشمەرگەش بەرەنگاریان بووەوە و لە ماوەى دوو کاتژمێرى شەڕدا هێزى چەکدارانى بەکرێگیراو شکستیان خوارد و ڕایانکرد، چوار لاشەیان لە مەیدانى شەڕ بەجێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى گوندى بادێ ١٩٨٣

چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە دژى هێزەکانى ڕژێمى بەعسە، هێزێکى پێشمەرگەى لێژنەى ناوچەى دهۆک و ڕێکخراوەکانى هورمز مەلیک و تاهر زێوەیی لە شەوى ١١ لەسەر ١٢ى کانوونى یەکەمى ١٩٨٣ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گوندى بادێ، لە ماوەیەکى کەمدا دەستیان بەسەرداگرت و ئاگریان تێبەردا، تەواوى سەربازانیان کوشت و چواریشیان بەدیل گرتن، پاشان شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى ڕەبایەى گرێ ئیسفکا ١٩٨١

چالاکییەکى پارتیزانى بوو کە هێزێکى پێشمەرگە لە شەوێکى تشرینى دووەمى ١٩٨١ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گرێ ئیسفکا لە دەڤەرى بەروارى باڵا، لە ماوەیەکى کەمدا توانیان دەستى بەسەردا بگرن و ژمارەیەک سەربازى ڕەبایەکەیان کوشت و دەستیان بەسەر چەک و تەقەمەنى و کەلوپەلى سەربازیدا گرت، پاشان شوێنەکەیان بەجێهێشت و گەڕانەوە بنکەکانیان.

زانیاری زیاتر

شەڕی دەڤەری سندیا ١٩٨٧

ئەم شەڕە لە ئەنجامى هێرشێکى بەربڵاوى سوپاى عێراق بە پاڵپشتى تانک و تۆپ و فڕۆکەى جەنگى و جاشەکان بۆ سەر دەڤەرا سندیا ڕوویدا، هێزى پێشمەرگەى کوردستان بۆ پاراستنى ناوچەکە لە ڕوخان و وێرانکارى گوندەکان، لە ٥ى نیسانى ١٩٨٧ ڕووبەڕووى هێزەکانى حکومەت بووەوە، ئەنجامى شەڕەکە بە سەرکەوتنى هێزى پێشمەرگە و شکستى هێزە عێراقیەکان کۆتایی هات.

زانیاری زیاتر