لێدانى ڕەبایەى باتیفا سەیدا

ئەم شەڕە بریتى بوو لە چالاکییەکى پارتیزانى هێزێکى پێشمەرگە سەربە ڕیکخراوى ١٦ى ئابى پارتی دیموکراتى کوردستان لە باتیفا دژبە هێزێکى چەکدارانى بەکرێگیراو (جاش)، لە ڕۆژێکى ساڵى ١٩٨٧ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەکە و بەماوەیەکى کەم دەستیان بەسەرداگرت و ١٠ چەکداریان بەدیل گرتن، ئەوانی دیکەش ڕایان کرد پاشان پێشمەرگەکان شوێنەکەیان جێهێشت و بێ زیان گەڕانەوە بنکەکانیان.


 یەکێک لە پلانەکانى ڕژێمى بەعس بۆ لاوازکردنى شۆڕشى کورد، چەکدارکردنى زۆرێک لە لاوانى کورد و ڕێکخستنیان لە چوارچێوەى فەوجە خفیفە (سوک) بوو، بەو هۆیەوە ژمارەیەکى زۆر بوون بە چەکدارى بەکرێگیراو بە گژ شۆڕشیان دەکردنەوە، ڕۆژێکى ساڵی ١٩٨٧  هێزێکى پێشمەرگەى سەربە ڕێکخراوى ١٦ى ئابى پارتى دیموکراتى کوردستان بە مەبەستى ئەنجامدانى چالاکییەکى پارتیزانى لە ناوچەى باتیفا جەولەیەکیان کرد، لەو دەرچوونەدا بنکەیەکى چەکدارانى بەکرێگیراو (جاش)یان دەستنیشانکرد کە هێرشى بکەنە سەر و دەستى بەسەردا  بگرن، تاکو بەو هۆیەوە گورزێک لە هێزە سەربازى و چەکدارییەکانی ڕژێمى بەعس بدەن، سەرەتا پێشمەرگەکان توانیان کاتژمێر ٩ى شەو خۆیان بگەیەننە دەوروبەرى ڕەبایەکە، نزیک ٥٠ مەترێک خۆیان لێی نزیک کردەوە و بۆ ماوەیەک چاودێریان خستە سەر جووڵەى چەکدارەکان، بۆیان دەرکەوت کە ١٩ چەکدار لە ڕەبایەکەدا لە ئەرکدان.

 پێشمەرگەکان لە خاڵی چاودێرى بنکە چەکدارییەکە جێگیر بوون چاوەڕیى فەرمانى هێرشکردن بوون، بەڵام پێویستیان بە هێزى زیاتر هەبوو بۆیە لە شوێنەکە دوور کەوتنەوە، هەر لەو دەمەدا هێزێکى دیکەى پێشمەرگە لە گوندى هرورێ بوو دۆشکەیان پێ بوو، هەواڵیان پێ دان کە بەشدارى چالاکییەکە بکەن لە شوێنێک لە گوندى دێشێ دۆشکە جێگیر بکەن بۆ پارێزگارى پێشمەرگەکان وەک هێزى پشتیوانى ئەگەر فڕۆکەى جەنگى حکومەت هێرشى کردنەسەر، بە چەکى دۆشکە بەرپەرچى بدەنەوە تاکو پێشمەرگەکان بە سەلامەتى دەربچن لە کاتى گەڕانەوەیان، بەشێکیشیان بەشدارى شەڕەکە بکەن لە هێرشکردنە سەر ڕەبایەکە بۆ ئەوەى هێزى هێرشبەر ژمارەیان زیاتر بێ و بە ئاسانى بەسەر ڕەبایەکەدا زاڵ بن.

 کاتژمێر ١١:٣٠ شەو هەر دوو هێزەکە بەیەک گەیشتن و  بۆ ماوەیەک پشوویان دا تا کاتژمێر ١:٣٠ نیوە شەو خولەکى شەو، ئینجا دەستیان بە ئامادەسازى کرد و بەرەو ڕەبایەکە بەڕێکەوتن، کاتژمێر ٢:٤٥ خولەک گەیشتنەبەر ڕەبایەکە ڕوانیان تەنیا دوو ئێشگر لە ڕۆژئاوا و ڕۆژهەڵاتى ڕەبایەکە پاسەوانى دەکەن، دواى ئەوەى کە فەرمانى دەستپێکردنى هێرشیان پێکرا هەر لە یەکەم دەستڕێژى تەقە ئێشکگرەکانى ڕەبایەکە هێچ بەرگریان نەکرد، هی ڕۆژهەڵات گوللەیەکى بەرکەوت دەستى بریندار بوو، ئەوەى دیکە کە لە بەشى ڕۆژئاواى ڕەبایەکە بوو ڕایکرد، پاشان هەموو چەکدارانى ڕەبایەکە بەشێکیان ڕایان کرد و ١٠ چەکداریشیان بەدیل گیران و دەست بەسەر ڕەبایەکەدا گیرا.

 لەو چالاکییەى پێشمەرگەدا دەستکەوتەکانى شۆڕش بریتیبوون لە دەست بەسەرداگرتنى ٨ چەکى کلاشینکۆف و یەک ئاڕپیجى و یەک ڕەشاشى تەنتریۆف و یەک دوربین و بڕێکى زۆر کەلوپەلی تر، دواى کۆتاییهاتنى چالاکییەکە هێزەکەى پێشمەرگە شوێنەکەیان جێهێشت بە دەستکەوت و چەکدارە دیلەکانەوە بەرەو بنکەکانیان گەڕانەوە، کاتژمێر ٦ى بەیانى بروسکەیان بۆ محەمەد ساڵح بەرپرسى لێژنەى ناوچەى ئامێدى کرد، هەواڵی ئەنجامدانى چالاکییەکى سەرکەوتوویان پێڕاگەیاند کە ١٠ چەکداریشیان بەدیل گرتووە، ناوبراویش دڵخۆشى خۆی دەبڕی و زۆر سوپاسى کردن و پیرۆزبایی سەرکەوتنەکەى لێ کردن، پاشان دیارى سەرکەوتنى  پێ بەخشین. 


سەرچاوەکان:

١- مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وەی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوار‌م، ١٩٧٥- ١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووە‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.  

٢- محەمەد مراد، خەباتا چیا، بیرهاتن و سەرهاتیێن شۆڕەشا گولانێ دناڤبەرا ساڵین (١٩٧٦-١٩٨٩) دا، چاپخانا کوردستانێ – زاخۆ، ٢٠٠٧.

        


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى گەلی قیرکی (سەرێ مەغارا) ١٩٨٥

شەڕى گەلی قیرکی چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو لە سنوورى لێژنەى ناوچەى شێخانى پارتى دیموکراتى کوردستان، کاتێ کە هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گەلى قیرکی لە ٤ى حوزەیرانى ١٩٨٥، دواى شەڕێکى گەرم بەهۆى سەختى شوێنەکە و شەهیدبوونى بەرپرسى هێزەکان، هێزى پێشمەرگە دەستیان لە هێرشەکە هەڵگرت و شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى چیاى بەڕانشێ ١٩٨٦

شەڕى بەڕانشێ چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە بوو لەسەر ڕێگاى سەرەکى چیاى بەڕانشێ نزیک گوندى گرێ بیێ، لەو چالاکییەدا هێزێکى پێشمەرگەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان لە ١٥ى تشرینى دووەمى ١٩٨٦ بۆسەیەکیان لەسەر ڕێگاى سەرەکى دانایەوە، بۆ لێدان لە ئۆتۆمبێلە سەربازییەکانى هێزەکانى ڕژێمى بەعسى داگیرکەر.

زانیاری زیاتر

شەڕى شیڤێ ١٩٨٧

شەڕى شیڤێ ڕووبەڕووبوونەوەى هێزى پێشمەرگە و هێزى چەکدارانى بەکرێگیراوى ڕژێمى بەعس لە ٢٥ى ئایارى ١٩٨٧، کە بە نیازى وێرانکارى و ڕوخاندنى گوندى شیڤێ هێرشیان کردە سەر گوندەکە، هێزى پێشمەرگەش بەرەنگاریان بووەوە و لە ماوەى دوو کاتژمێرى شەڕدا هێزى چەکدارانى بەکرێگیراو شکستیان خوارد و ڕایانکرد، چوار لاشەیان لە مەیدانى شەڕ بەجێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى گوندى بادێ ١٩٨٣

چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە دژى هێزەکانى ڕژێمى بەعسە، هێزێکى پێشمەرگەى لێژنەى ناوچەى دهۆک و ڕێکخراوەکانى هورمز مەلیک و تاهر زێوەیی لە شەوى ١١ لەسەر ١٢ى کانوونى یەکەمى ١٩٨٣ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گوندى بادێ، لە ماوەیەکى کەمدا دەستیان بەسەرداگرت و ئاگریان تێبەردا، تەواوى سەربازانیان کوشت و چواریشیان بەدیل گرتن، پاشان شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى ڕەبایەى گرێ ئیسفکا ١٩٨١

چالاکییەکى پارتیزانى بوو کە هێزێکى پێشمەرگە لە شەوێکى تشرینى دووەمى ١٩٨١ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گرێ ئیسفکا لە دەڤەرى بەروارى باڵا، لە ماوەیەکى کەمدا توانیان دەستى بەسەردا بگرن و ژمارەیەک سەربازى ڕەبایەکەیان کوشت و دەستیان بەسەر چەک و تەقەمەنى و کەلوپەلى سەربازیدا گرت، پاشان شوێنەکەیان بەجێهێشت و گەڕانەوە بنکەکانیان.

زانیاری زیاتر