شەڕی قەسرۆک ١٩٧٨

ئه‌و شه‌ڕه‌ بریتی بوو له‌ چالاكیه‌كی پێشمه‌رگه‌یی سه‌رده‌می شۆڕشی گوڵان له‌ ناوچه‌ی قه‌سرۆكی سه‌ربه‌ قه‌زای شێخانی ده‌ڤه‌ری بادینا‌ ساڵی ١٩٧٨، دوای ئه‌وه‌ی هێزێكی پێشمه‌رگه‌ توانیان خۆیان بگه‌یه‌ننه‌ بنكه‌یه‌كی چه‌كدارانی ڕژێمی به‌عس و هه‌ڵیان كوتایه‌ سه‌ر بنكه‌كه ژماره‌یه‌كی زۆری چه‌كداره‌كانیان كوشت و بریندار كرد و زیانی زۆریان به‌ شوێنه‌كه‌ گه‌یاند.‌


دوای مۆركردنی ڕێكه‌تننامه‌ی جه‌زائیر له‌ ٦ی ئاداری ١٩٧٥ له‌ نێوان عێراق و ئێران، كه‌ وه‌ك پلانێكی نێو ده‌وڵه‌تی له‌ دژی بزوتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد ئه‌نجام درا و چاره‌نووسی كوردی له باشوری كوردستان دووچاری نه‌هامه‌تیه‌كی دژواری مرۆڤایه‌تی كرد، ئیتر حكومه‌تی به‌عس پێی وابوو بۆ دواجار كۆتایی به‌ بزوتنه‌وه‌ی كوردایه‌تی هێناوه‌ و هه‌ستانه‌وه‌ی ئه‌سته‌مه‌، به‌ڵام له‌ ڕاستیدا وا ده‌رنه‌چوو به‌ڵكو به‌ماوه‌یه‌كی كورت به‌ دیاریكراوی له‌ ئایاری ١٩٧٦ شۆڕشی چه‌كداری ده‌ستی پێكرده‌وه‌ و هیوا و متمانه‌ بۆ خه‌ڵكی كوردستان گه‌ڕایه‌وه‌، ئه‌م هه‌نگاوه‌ش به‌ خاڵێكی نوێی وه‌رچه‌رخان داده‌نرێت له‌ مێژووی هاوچه‌رخی كورددا.

هه‌ر دوای ئه‌و ماوه‌یه‌‌ هێزی پێشمه‌رگه‌ له‌لایه‌ن سه‌ركردایه‌تی شۆڕشه‌وه‌ ڕه‌وانه‌ی ناو قوڵایی باشوری كوردستان كرانه‌وه‌، پاشان په‌یوه‌ندی‌ به‌ كادر و پێشمه‌رگه‌ی شۆڕشی ئه‌یلووله‌وه‌‌ كرا كه‌ له‌ كوردستان مابوونه‌وه‌ ئاواره‌ی ئێران و توركیا نه‌بووبوون، تاكو خۆیان ڕێك بخه‌نه‌وه ‌و قۆناغیكی دیكه‌ی شۆڕش به‌ شێوه‌ی‌ پارتیزانی بخه‌نه‌وه‌ گه‌ڕ و چاڵاكی پێشمه‌رگه‌یی ئه‌نجام بده‌ن، وێڕای ئه‌وه‌ش په‌یامی هه‌ستانه‌وه‌ی شۆڕش و داكۆكی كردن له‌ مافی دانیشتوانی كوردستان به‌ سه‌رانی ڕژێمی به‌عس بگه‌یه‌نن. 

یه‌كێك له‌و چاڵاكیانه‌ی كه‌وا پێشمه‌رگه ئه‌نجامیدا و توانی زیانی زۆر به‌ر ده‌زگا و دامه‌زراوه‌ی حكومه‌تی به‌عس بگه‌یه‌نن چاڵاكیه‌كی پارتیزانی بوو له‌ ناوچه‌ی قه‌سرۆكی سه‌ربه‌ قه‌زای شیخانی پارێزگای دهۆك سالی ١٩٧٨، ‌دوای ئه‌وه‌ی هێزێكی پێشمه‌رگه‌ توانیان خۆیان بگه‌یه‌ننه‌ یه‌كێك له‌ بنكه‌كانی چه‌كدارانی ڕژێمی به‌عس، له‌ پڕێكدا هه‌ڵیانكوتایه‌ سه‌ر بنكه‌كه‌و به‌ ماوه‌یه‌كی كه‌م توانیان زیانی گیانی و ماددی زۆریی پێ بگه‌یه‌نن، كه‌ بریتی بوو له‌ كوژران و بریندار بوونی ژماره‌یه‌كی زۆری چه‌كداران، له‌و چاڵاكیه‌دا پێشمه‌رگه‌یه‌ك شه‌هید بوو كه‌ كادرێكی لێهاتووی پارتی دیموكراتی كوردستان بوو به‌ ناوی حه‌مید حه‌فزوڵڵه‌، دوای گواستنه‌وه‌ی ته‌رمه‌كه‌یان له‌ گوندی بلان له‌ ناحیه‌ی مرێبا به‌خاك سپیردرا.

شایانی باسه‌ هه‌موو ئه‌و جۆره‌ چاڵاكیانه‌ی پێشمه‌رگه په‌یامێكی ترسێنه‌ر بوو بۆ سه‌رانی ڕژێمی به‌عس كه‌ شۆڕش به‌ زه‌بر و زه‌نگ و پیلانی نێوده‌وڵه‌تی ئه‌گه‌ر هه‌ره‌سیش بێنێ جارێكی تر به‌ فۆرمێكی دیكه‌ دێته‌وه‌ مه‌یدانی خه‌بات و وه‌ڵامی هه‌موو ئه‌و خه‌ون و ئاواتخوازیانه‌ له‌ گۆڕ ده‌نێ كه‌ به‌ نه‌مانی یه‌كجاره‌كی ده‌یانبینی. ‌   


سه‌رچاوه‌كان:

  1. مه‌سعود بارزانی: بارزانی و بزوتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چواره‌م، ١٩٧٥-١٩٩٠ شۆرشی گوڵان، به‌شی دووه‌م، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.

  2. جه‌مال فه‌تحوڵله‌ ته‌یب: بزوتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد له‌ باشوری كوردستان ١٩٧٦-١٩٨٠، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی شه‌هاب، هه‌ولێر-٢٠١٢.  

  3. غازی عادل گه‌ردی: پێشمه‌رگه‌یه‌ك له‌ خزمه‌ت بارزانیدا، به‌رگی دووه‌م، چاپی دووه‌م، توركیا- ٢٠٢١.


بابەتی پەیوەندیدار

شەڕى گەلی قیرکی (سەرێ مەغارا) ١٩٨٥

شەڕى گەلی قیرکی چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو لە سنوورى لێژنەى ناوچەى شێخانى پارتى دیموکراتى کوردستان، کاتێ کە هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گەلى قیرکی لە ٤ى حوزەیرانى ١٩٨٥، دواى شەڕێکى گەرم بەهۆى سەختى شوێنەکە و شەهیدبوونى بەرپرسى هێزەکان، هێزى پێشمەرگە دەستیان لە هێرشەکە هەڵگرت و شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر

لێدانى ڕەبایەى باتیفا سەیدا

ئەم شەڕە بریتى بوو لە چالاکییەکى پارتیزانى هێزێکى پێشمەرگە سەربە ڕیکخراوى ١٦ى ئابى پارتی دیموکراتى کوردستان لە باتیفا دژبە هێزێکى چەکدارانى بەکرێگیراو (جاش)، لە ڕۆژێکى ساڵى ١٩٨٧ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەکە و بەماوەیەکى کەم دەستیان بەسەرداگرت و ١٠ چەکداریان بەدیل گرتن، ئەوانی دیکەش ڕایان کرد پاشان پێشمەرگەکان شوێنەکەیان جێهێشت و بێ زیان گەڕانەوە بنکەکانیان.

زانیاری زیاتر

شەڕى چیاى بەڕانشێ ١٩٨٦

شەڕى بەڕانشێ چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە بوو لەسەر ڕێگاى سەرەکى چیاى بەڕانشێ نزیک گوندى گرێ بیێ، لەو چالاکییەدا هێزێکى پێشمەرگەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان لە ١٥ى تشرینى دووەمى ١٩٨٦ بۆسەیەکیان لەسەر ڕێگاى سەرەکى دانایەوە، بۆ لێدان لە ئۆتۆمبێلە سەربازییەکانى هێزەکانى ڕژێمى بەعسى داگیرکەر.

زانیاری زیاتر

شەڕى شیڤێ ١٩٨٧

شەڕى شیڤێ ڕووبەڕووبوونەوەى هێزى پێشمەرگە و هێزى چەکدارانى بەکرێگیراوى ڕژێمى بەعس لە ٢٥ى ئایارى ١٩٨٧، کە بە نیازى وێرانکارى و ڕوخاندنى گوندى شیڤێ هێرشیان کردە سەر گوندەکە، هێزى پێشمەرگەش بەرەنگاریان بووەوە و لە ماوەى دوو کاتژمێرى شەڕدا هێزى چەکدارانى بەکرێگیراو شکستیان خوارد و ڕایانکرد، چوار لاشەیان لە مەیدانى شەڕ بەجێهێشت.

زانیاری زیاتر

شەڕى گوندى بادێ ١٩٨٣

چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە دژى هێزەکانى ڕژێمى بەعسە، هێزێکى پێشمەرگەى لێژنەى ناوچەى دهۆک و ڕێکخراوەکانى هورمز مەلیک و تاهر زێوەیی لە شەوى ١١ لەسەر ١٢ى کانوونى یەکەمى ١٩٨٣ هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گوندى بادێ، لە ماوەیەکى کەمدا دەستیان بەسەرداگرت و ئاگریان تێبەردا، تەواوى سەربازانیان کوشت و چواریشیان بەدیل گرتن، پاشان شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر