شەڕی سوفیان

هێزی بارزانی دوای نسكۆی كۆمار و له‌ كاتی پاشه‌كشه‌كردنیان بۆ خاكی عێراق قۆناغێكی نوێی له‌ شه‌ڕ و پێكدادان له‌ گه‌ڵ هێزی سوپای ئێران و هۆزه‌كانی لایه‌نگری حكومه‌ت ده‌ست پێده‌كات...


هێزی بارزانی دوای نسكۆی كۆمار و له‌ كاتی پاشه‌كشه‌كردنیان بۆ خاكی عێراق قۆناغێكی نوێی له‌ شه‌ڕ و پێكدادان له‌ گه‌ڵ هێزی سوپای ئێران و هۆزه‌كانی لایه‌نگری حكومه‌ت ده‌ست پێده‌كات، ژماره‌یه‌ك له‌و شه‌ڕانه‌ گورزێكی كوشنده‌ بوون به‌ر‌ سوپا و لایه‌نگرانی ئێران كه‌وتن، یه‌كێك له‌و شه‌ڕانه‌ كه‌ له‌و پاشه‌كشه‌یه‌ له‌ نێوان هێزی بارزانی و سوپای ئێران ڕوویدا شه‌ڕی سۆفیان بووه‌، دوای سه‌ركه‌وتنی شه‌ڕی نه‌لۆس بارزانییه‌كان ئاگادار ده‌بن كه‌ به‌شێك له‌ هێزی سوپای ئێران له‌ گوندی سۆفیان كه‌ ده‌كه‌وێته‌ ١٠ كیلۆمه‌تری باشوری نه‌لۆس جێگیر بوونه‌، ئه‌وه‌ش ده‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی كه بارزانییه‌كان ئه‌و شوێنه بكه‌نه‌ ئامانجی خۆیان، بۆیه‌ له‌ كاتژمێر ٧ی به‌یانی لە ١٧ی ئاداری ١٩٤٧ ده‌ست به‌هێرشكردن بۆ سه‌ر هێزه‌كه‌ی سوپای ئێران له‌ سۆفیان ده‌كه‌ن، پێشتر له‌ ژێر كۆنترۆلی هۆزه‌كانی مامش ومەنگور بوو و ڕایان كردبوو.

سه‌ره‌تا بارزانییه‌كان ده‌توانن له‌ دوای ١٢ كاتژمێر شه‌ڕ له‌ گه‌ڵ هێزی ئێران به‌ سوود وه‌رگرتن له‌ هێزی تۆپخانه‌ و چه‌كی قۆرس به‌رزاییه‌كانی ئه‌و ناوچه‌یه كۆنترۆل‌ بكه‌ن، له‌و شه‌ڕه‌ له‌ هێزی بارزانی ٨ كه‌س شه‌هید ده‌بن و ١٢ كه‌سیش بریندار ده‌بن، له‌ هێزی ئێرانیش ئه‌فسه‌رێك به‌ ناوی ڕه‌زا قه‌ره‌باغی و سه‌ربازێك ده‌كوژرێن و ١١ كه‌سیش به‌دیل ده‌كه‌ونه‌‌ ده‌ستی بارزانییه‌كان، كاتێك سوپای ئێران ده‌بینن كه‌ له‌ سوفیانیش وه‌كو نه‌لۆس تووشی شكست هاتوونه‌ ده‌ست ده‌كه‌ن به‌ ئه‌نجامدانی دژه‌ هێرشێك،‌ به‌ سوود وه‌رگرتن له‌  گۆردانی سواری لۆرستان و دوو گوردانی تۆپخانه‌ و فڕۆكه‌ی جه‌نگی، له‌ ئه‌نجامی ئه‌‌و هێرشه‌ كه‌ له‌ كه‌شوهه‌وایه‌كی ناله‌بار ئه‌نجام درا بارزانییه‌كان ناچار ده‌بن پاشه‌كشه‌ بكه‌ن؟!. 

 به‌ڵام لێره‌ ده‌بێت ئه‌و بۆچوونه‌ی پسیانی ڕۆژنامه‌نووسی به‌كرێگیراوی ئێرانی كه‌ ده‌یه‌وێت وا پروپاگه‌نده‌ بڵاو بكاته‌وه‌ كه‌ له‌ شه‌ڕی سۆفیان بارزانییه‌كان تووشی شكست هاتن به‌ درۆ له‌ قه‌ڵه‌م بده‌ین، چونكه‌ ئه‌و پێش هه‌موو شتێك ته‌نیا ڕۆژنامه‌نووسێك بووه‌ كه‌ له‌ لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتدارانی ئێران ڕێگه‌ پێدراو بووه‌ ڕوماڵی ڕووداوه‌كان بكات، به‌ شێوه‌یه‌ك‌ زۆربه‌ی كات هێزی ئێران به‌ سه‌ركه‌وتوو نیشان بدات و بارزانییه‌كان به‌ شكست خواردوو دابنێت، نموونه‌ی ئه‌و لایه‌نگیرییه‌ له‌ شه‌ڕی سوفیان ده‌رده‌كه‌وێت، كه‌‌ ستوان یه‌كه‌می قه‌ره‌باغی و ژماره‌یه‌ك له‌ سه‌ربازه‌كان ده‌كوژرێن، ئه‌و شكسته‌ بۆ سه‌ركه‌وتنێك ده‌گۆڕێت كه‌ تێیدا ١٦پێشمه‌رگه‌ی بارزانی شه‌هید و ٢٠ پێشمه‌رگه‌یش بریندار ده‌بن،  كه‌ له‌ڕاستیدا ئه‌وه‌ جگه‌ له‌ درۆ هیچ ڕاستی بۆ نه‌بوو، چونكه‌ ئه‌و كاته‌ی كه‌ شه‌ڕی سوفیان ڕووده‌دات هه‌روه‌كو باس كرا به‌ هۆی خراپی كه‌شوهه‌وا و بارینی باران هێزی سوپای ئێران ناتوانن له‌ شوێنی خۆیان جوله‌ بكه‌ن و هه‌ر خودی ئه‌و هۆكاره‌ش ده‌بێته‌ هۆی سه‌ركه‌وتنی بارزانییه‌كان.

له‌ لایه‌كی دیكه‌ش پسیانی ڕۆژنامه‌نووس باس له‌ سوود وه‌رگرتن له‌ هێزی ئاسمانی له‌و شه‌ڕه‌ ده‌كات كه‌ ده‌توانین بڵێین ئه‌وه‌ش جگه‌ له‌ پڕوپاگه‌نده‌یه‌ك بۆ هێزی سوپای ئێران هیچ شتێكی دیكه‌ نه‌بووه،‌ چونكه‌ ئه‌و فڕۆكانه‌ی كه‌ له‌ ده‌ستی هێزی ئاسمانی ئێران بوونه‌ ئه‌وه‌نده‌ پێشكه‌وتوو نه‌بوونه‌ كه‌ بتوانن له‌ كه‌شوهه‌وایه‌كی ناله‌بار بفڕن و ئامانجه‌كانی خۆیان له‌ ناوچه‌یه‌كی كوێستانی بپێكن. له‌ لایه‌كی دیكه‌یش هیچ سه‌رچاوه‌یه‌كی دیكه‌ی ئێران هه‌تا خودی ناوه‌ندی ئه‌رتشی ئێران له‌و په‌رتووكه‌ی كه‌ له‌سه‌رده‌می په‌هله‌وی نووسراوه‌ و ناوی (تاریخ پنجاه ساڵه‌ نیروی زمینی شاهنشاهی ایران)ه‌ هۆكاری شكستی هێزه‌كه‌ی ستوان یه‌كه‌م قه‌ره‌باغی له‌وه‌ ده‌بینێت كه‌ كه‌شوهه‌وای ناوچه‌كه‌ بۆ هێرشكردن خراپ بووه‌ و هه‌روه‌ها به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك باس له‌ یارمه‌تی وه‌رگرتن له‌ هێزی ئاسمانی ناكات.


سه‌رچاوه‌كان:

١- نجفقلی پسیان، از مهاباد خونین تا كرانه‌های ارس،(تهران،شركت سهامی چاپ)،١٣٢٨.

٢- علاءالدین سجادی، شۆرشه‌كانی كورد،(به‌غدا،چاپخانه‌ی مه‌عارف)،١٩٥٩.

٣- سپهبد محمد كاظمی.سرهنگ ٢ستاد منوچهر البرز، تاریخ پنجاه ساله‌ نیروی زمینی شاهنشاهی ایران،تهران،٢٥٣٥.


بابەتی پەیوەندیدار

لێدانى ڕەبایەى گردى بیێ ١٩٨٥

لێدانى ڕەبایەى گردى بیێ چالاکییەکى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو دژ بە هێزى سەربازی ڕژێمى بەعس، لە ٢٨ی ئابی١٩٨٥ هێزێکى پێشمەرگەى سەربە لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان، هێرشیان کردە سەر بنکەى سەربازى گردی بیێ لە ناوچەى گولیاى دەڤەرى بادینا، بەڵام نەیانتوانى دەستى بەسەردا بگرن بەهۆى بوونى مینێکى زۆر لە دەوروبەری ڕەبایەکە و تەقینەوەی بە ژمارەیەک پێشمەرگەدا، زیانى زۆرى پێگەیاندن لە شەهید و بریندار، بەو هۆیەوە دەستیان لە گرتنى ڕەبایەکە هەڵگرت و تەرمى شەهید و بریندارەکانیان دەربازکردن.

زانیاری زیاتر

لێدانى ڕەبایەى شکێرا ١٩٨٦

لێدانى ڕەبایەى شکێرا چالاکییەکى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو دژ بە هێزى چەکدارانى بەکرێگیراو (جاش)، لە ١٩ى کانوونى دووەمى ١٩٨٦ هێزێکى پێشمەرگەى ڕێکخراوەکانى سەر بە لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى شکێرا لە ناوچەى گولی دەڤەرى بادینان، توانیان دەست بەسەر ڕەبایەدا بگرن و زیانێکى زۆرى گیانى و ماددى بە چەکدارانى بەکرێگیراو بگەیەنن.

زانیاری زیاتر

لێدانى ڕەبایەى ماسیکێ ١٩٨٣

لێدانى ڕەبایەى ماسیکێ یەکێک لە چالاکییەکانى پارتیزانى هێزى پێشمەرگە دژى هێزى سەربازى ڕژێمى بەعس بوو، کە هێرشیان کردە سەر بنکەیەکى سەربازى عێراقى لە ناوچەى شێخانى دەڤەرى بادینا لە حوزەیرانى ١٩٨٣، لە ماوەیەکى کەمدا توانیان دەست بەسەر بنکە سەربازیەکە و چەک و تەقەمەنیدا بگرن و دوو سەربازیش بەدیل بگرن، پاشان کە چالاکییەکەیان بەسەرکەوتووى ئەنجامدا شوێنەکەیان بەجێهێشت.

زانیاری زیاتر

بۆسەى گوندى بەربانکێ ١٩٨٨

بۆسەى گوندى بەربانکێ چالاکییەکى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو دژى هێزەکانى ڕژێمى بەعس، لە ١٢ی شوباتی ١٩٨٨ لە نزیک گوندى بەربانکێ ڕێگای نێوان بامەڕنێ و سکرینێ بۆسەیەکیان بۆ هێزەکانى حکومەت دانایەوە، ئۆتۆمبێلێکى هێزە ئەمنییەکان کەوتە بۆسەکەوە و تەواوى سەرنشینانى کوژران و بەدیل گیران، دواى تەواوبوونى چالاکییەکە، هێزەکەى پێشمەرگە شوێنەکەیان جێهێشت و گەڕانەوە.

زانیاری زیاتر

شەڕى گەلی قیرکی (سەرێ مەغارا) ١٩٨٥

شەڕى گەلی قیرکی چالاکییەکى پارتیزانى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بوو لە سنوورى لێژنەى ناوچەى شێخانى پارتى دیموکراتى کوردستان، کاتێ کە هێرشیان کردە سەر ڕەبایەى گەلى قیرکی لە ٤ى حوزەیرانى ١٩٨٥، دواى شەڕێکى گەرم بەهۆى سەختى شوێنەکە و شەهیدبوونى بەرپرسى هێزەکان، هێزى پێشمەرگە دەستیان لە هێرشەکە هەڵگرت و شوێنەکەیان جێهێشت.

زانیاری زیاتر