لە سەرەتاى ساڵى هەشتاى سەدەى ڕابردوو چالاکییەکانى پێشمەرگە بە جۆرێک فراوان ببوون کە زۆربەى ناوچەکانى باشوورى کوردستانى گرتبوویەوە، ئەم چالاکییانە بە شێوەى پارتیزانی لە نێو گوند و شار و شارۆچکەکاندا ئەنجام دەدران، بەو هۆیانەوە شلەژانێکى زۆر لە نێو ڕیزەکانى سوپاى عێراقدا دروست ببوو، ئەم چالاکییە پارتیزانییانە زیاتر بریتی بوون لە زەبرگەیاندن بەو پیاوانەی ڕژێم کە خەڵکیان دەچەوساندەوە و هەروەها دانانەوەی بۆسە لەسەر ڕێگاى هێزە سەربازی و ئەمنیەکان و هێرشکردنە سەر مۆڵگە و بنکە سەربازییەکانیان، لە ئەنجامدا ڕژێمى بەعس زەرەر و زیانێکى زۆرى لێکەوت لە کوژراو و بریندار و بەدیلگیرانى هەزاران سەرباز و پلەدار و کارمەندانى ئەمنى، وێڕاى ئەوەش چەک و جبەخانەیەکى ئێجگار زۆر بوونە دەستکەوتى شۆڕش، یەکێک لەم چالاکییە پارتیزانییانە بریتى بوو لە دەست بەسەرداگرتنى ڕەبایەى دوازدە ملانێ نزیکی شاری زاخۆ.
هێزێکى پێشمەرگە سەر بە ڕێکخراوى ڕێنجبەران بە فەرماندەیى محەمەد مراد و ڕێکخراوى شەهید حەمید بە فەرماندەیى جەبار محەمەد لە دەڤەرى بادینان بۆ ئەنجامدانى چالاکییەکى پارتیزانى خۆیان ساز و ئامادەکرد، سەرەتا لە گوندى پێرەکا کۆبوونەوەیەکیان کرد، لەو کۆبوونەوەیەدا بۆ بەردەوامیدان بە خەبات، بڕیاریاندا کە چالاکییەک ئەنجام بدەن بۆ ئەوەى گورزێکى کوشندە لە هێزەکانى ڕژێمى بەعس بدەن، دواى ئەوەى لە کۆبوونەوەکە نەخشە و پلان داڕێژرا، بەرەو گوندى چەم سیرمۆ بەڕێکەوتن، دواى ئەوەى شەویان بەسەردا هات، بە لێوارى ڕووبارى خابووردا ڕێگایان گرتەبەر بەرەو زاخۆ، کاتێ نزیک شار بوون، لە ڕێگای بەرى ڕۆژهەڵاتى ڕووباری خابوور هێزە سەربازى و ئەمنییەکانى حکومەتی عێراق بۆسەیان دانابوو، کە نزیک بوونەوە، چاوساغى هێزەکە درکیان بە بوونى بۆسە کرد، بە خێرای بە ڕێگاى خۆیاندا گەڕانەوە و لە بۆسە ڕزگاریان بوو.
دواى ئەوەی هەموو هێزەکەى بەیەک گەیشتنەوە، بەڵێنیان دا کە کۆڵنەدەن و جارێکیتر هەوڵ بدەنەوە هەتا ئامانجەکەیان دەپێکن نەگەڕێنەوە بنکەکانیان، هەر لەو شوێنە بڕیار درا هێرش بکەنە سەر مۆڵگەیەکى سەربازى سوپاى عێراق بە ناوى ڕەبایەى (دوازدە ملانێ) کە دەیڕوانیە سەر ڕووبارى خابوور نزیک شارى زاخۆ، کاتژمێر ٩:٣٠ خولەکى شەو هێزەکەى پێشمەرگە گەیشتنە نزیک ڕەبایەکە و لە یەک کاتدا بە (ئار . پی . جی) و نارنجۆک و ئەو چەکانەى لە دەستیان بوو دەسڕێژى گوللەیان لێ کرد، پاشان هەڵیانکوتایە سەر ڕەبایەکە، بە ماوەیەکى کەم توانیان ڕەبایەکە بێ دەنگ بکەن و دەستى بەسەردا بگرن و زیانێکى گەورە بە سەربازانى ڕەبایە بگەیەنن.
لە ئەنجامدا دەستیان بەسەر چەندین چەک و تەقەمەنیی سەربازانى ڕەبایەکەدا گرت لەوانە: ٦ چەکى کلاشینکۆف و ٥ سندوقى فیشەکى ڕووسى هەمان جۆرى چەک، یەک (ئاڕ. پى. جى) و ٨ گوللە، یەک ڕەشاشى گرینۆف لەگەڵ هەزار فیشەکى هەمان جۆر، هەروەها یەک سندوقى نارنجۆک و زۆرێک لە کەلوپەلى سەربازی دەستى بەسەردا گیرا، بەڵام لەو کاتەى کە پێشمەرگە هێرشى کردە سەر ڕەبایەکە، هێزێکى زۆرى سەربازى لە زاخۆوە بەرەو شوێنى شەڕەکە بەڕێکەوتن بۆ بەهاناوە چوونى هێزە سەربازییەکەى ڕژێم، بەڵام هێزەکەى پێشمەرگە زۆر بەخێرایی دەستکەوتەکانیان کۆکردەوە و بڕیارى پاشەکشەیان دا و شوێنەکەیان بەجێ هێشت.
هەر لەو شەوەدا بۆ بەیانى هێزەکەى پێشمەرگە گەیشتنە گوندى پێرەکا، بروسکەى ئەنجامدانى چالاکییە پارتیزانیەکەیان ئاراستەى لێژنەى ناوچەى زاخۆى پارتى دیموکراتى کوردستان کرد، ئەوانیش دەستخۆشى و سوپاسێکى گەرم و گوڕى بەرپرس و پێشمەرگەکانى هەردوو ڕێکخراوى ناوبراو کرد لە بەرامبەر ئەو ئازایەتیەى کە تۆماریان کرد. بۆ ڕۆژى دوایی حکومەتى عێراق وەکو پیشەى هەموو جارێک کە لە شوێنانى دیکە دەیگرتەبەر، ناوچەکەى تۆپباران کرد جگە لەوەش چەند فڕۆکەیەکى جەنگى ناردە سەر ئاسمانى ناوچەکە و بۆمبارانێکى چڕیان کرد، بەڵام بۆ بەختى دانیشتوان زیانى بەدواوە نەبوو، شایانى باسە ئەو چالاکیەى پێشمەرگە دەنگدانەوەیەکى زۆرى بە دواى خۆدا هێنا بەو پێیەى کە لە زاخۆوە نزیک بوو و هەروەها زیانێکى بە هێزى ڕژێمى بەعس گەیاند، بەو هۆیەوە خەڵکى زۆر پێ دڵخۆش بوون.
سەرچاوەکان:
١- مه‌سعود بارزانی، بارزانی و بزوتنه‌وەی ڕزگاریخوازی كورد، به‌رگی چوار‌م، ١٩٧٥- ١٩٩٠ شۆڕشی گوڵان، به‌شی دووەم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕوكسانا، ٢٠٢١.
٢- مراد، محەمەد، خەباتا چیا، بیرهاتن و سەرهاتیێن شۆڕەشا گولانێ دناڤبەرا ساڵین (١٧٦-١٩٨٩)دا، چاپخانا کوردستانێ – زاخۆ، ٢٠٠٧.
٣- گەردی، غازى عادل، پێشمەرگەیەک لە خزمەت ڕێبازى بارزانیدا حەجى بێڕۆخى بەرگى دووەم، چاپى دووەم، تورکیا- ٢٠٢١.
٤- زێباری، شیمال، هندە‌ك ڕاستیێن ڤه‌شارتی د شۆڕشا گولانێدا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر – ٢٠١٥.
